top of page

Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik Kılavuzu

Bursa’daki işletmeler için elektrik ve yangın projeleri, günümüzün zorunlu yasal gereklilikleri arasında öncelikli bir konuma yükseldi. 2024 yılından itibaren yürürlüğe giren yönetmelikler, tesislerinizin elektrik tesisatı ve yangın güvenlik sistemlerinin onaylı ve eksiksiz projelerle belgelenmesini zorunlu kılıyor.

Mir Elektrik Proje Ofisi olarak, bu süreci sizin için kolaylaştırıyor ve tüm teknik detayları yönetiyoruz. Deneyimli ekibimiz, işletmenizin mevcut durumunu yerinde değerlendirip, güncel yasalara uygun projeleri hazırlıyor. Projeleriniz yetkili mühendisler tarafından titizlikle incelenip imzalanıyor ve resmi kurumların onay süreçleri profesyonelce takip ediliyor.

Bu kapsamlı hizmet sayesinde;

Yasal denetimlerden sorunsuz geçiyor,

İş güvenliği standartlarını eksiksiz sağlıyor,

Olası risklerde hukuki yükümlülüklerinizi minimize ediyor,

İş sürekliliğinizi ve üretim verimliliğinizi güvence altına alıyorsunuz.

Bursa OSB ve sanayi bölgelerindeki tüm firmalara, yasalara tam uyumlu, pratik ve güvenilir elektrik ile yangın projeleri çözümleri sunuyoruz. İşinizi büyütürken yasal riskleri sıfıra indirgemek için Mir Elektrik Proje Ofisi yanınızda.

Bursa Yetkili Elektrik ve Yangın Proje Firması | Mir Elektrik Proje Ofisi

Bursa’daki işletmeler için elektrik ve yangın güvenliği projeleri artık sadece teknik bir gereklilik değil, aynı zamanda yasal bir zorunluluk haline geldi. 1 Ocak 2024 itibarıyla yürürlüğe giren yeni yönetmelikler, tesislerinizdeki tüm elektrik ve yangın tesisatlarının onaylı projelerle belgelenmesini şart koşuyor.

Mir Elektrik Proje Ofisi olarak, bu yasal gereklilikleri eksiksiz karşılamanız için yanınızdayız. Sizin için:

Mevcut durum analizi yapıyor,

Yönetmeliklere uygun, eksiksiz ve güncel projeler hazırlıyor,

Yetkili mühendis imzaları ile projelerinizi tamamlıyor,

Belediyeler, itfaiye, enerji dağıtım ve OSB gibi tüm resmi onay süreçlerini takip ediyoruz.

Bu sayede siz;

Denetimlerde sorun yaşamaz,

İş güvenliği standartlarına tam uyum sağlarsınız,

Olası kazalarda yasal sorumluluklarınız azalır,

Fabrikanızın operasyonel sürekliliğini garanti altına alırsınız.

Yönetmelik Metni:
Bu madde, yönetmeliğin amacını açıklar. Amaç; binaların ve tesislerin yangından korunmasını sağlamak, can ve mal kayıplarını en aza indirmek için alınması gereken önlemleri belirlemektir.

Detaylı Yorum & Açıklama:
Yangından korunma yönetmeliğinin temel gayesi, insanların ve yapıların yangın tehlikesinden korunmasıdır. Bu madde, yönetmeliğin neden var olduğunu ve neyi hedeflediğini en net şekilde ortaya koyar. Yani, yangınların neden olduğu can kayıpları, yaralanmalar, maddi zararlar ve ekonomik kayıpların önüne geçmek için gerekli tedbirlerin sistematik bir şekilde alınmasını amaçlar.

Binalarda ve tesislerde yangın riski her zaman vardır, ancak bu riskin etkileri alınacak önlemlerle büyük ölçüde azaltılabilir. Yönetmelik, işte bu önlemleri standartlaştırmak ve zorunlu kılmak için hazırlanmıştır. Bu madde, yönetmeliğin temel motivasyonunu anlamaya yardımcı olur ve diğer maddelerde yer alan detaylı teknik düzenlemelerin amacını destekler.

Yangından korunma sadece can güvenliği değil, aynı zamanda toplum sağlığı ve ekonominin korunması için de kritik bir konudur. Dolayısıyla bu madde, tüm tarafları bu ortak sorumluluğa davet eder.

İpucu:
Yangından korunma çalışmalarına başlamadan önce, bu amacın farkında olmak motivasyon sağlar ve tüm tarafların neden kurallara uyması gerektiğini kavramasına yardımcı olur.

Soru - Cevap:

Yönetmeliğin amacı nedir?
Binaların ve tesislerin yangından korunmasını sağlamak ve can-mala yönelik kayıpları en aza indirmektir.

Yangından korunma neden önemlidir?
Çünkü yangınlar büyük can ve mal kaybına yol açabilir, bu da toplum ve bireyler için ciddi sonuçlar doğurur.

Bu madde diğer maddelere nasıl katkı sağlar?
Amacı ortaya koyarak, diğer teknik ve uygulama kurallarının temel gerekçesini belirtir.

Yönetmeliğin amacı sadece bina güvenliği ile mi ilgilidir?
Hayır, aynı zamanda insanların can güvenliği, toplum sağlığı ve ekonomik zararların azaltılması da amaçlar arasındadır.

Amaç

Yönetmeliğin amacı, her türlü yapı, bina, tesis ve işletmede çıkabilecek yangınların önlenmesi, yangın anında can ve mal kaybının en aza indirilmesi için alınacak tedbirlerin ve uygulamaların usul ve esaslarını belirlemektir. Tasarım, yapım, işletim, bakım ve kullanım aşamalarının tümü bu amaca hizmet edecek şekilde düzenlenmelidir.

Yönetmelik Metni:
Bu madde, yönetmeliğin hangi binalar, yapılar ve tesisler için geçerli olduğunu açıklar. Yönetmelik, Türkiye sınırları içindeki tüm binalar ve tesislerde uygulanır. Yeni yapılan yapılar ile mevcut yapıların yangın güvenliği ile ilgili kısımlarını kapsar.

Detaylı Yorum & Açıklama:
Yönetmeliğin kapsamı, hangi yapıların bu kurallara uymak zorunda olduğunu netleştirir. Burada önemli olan nokta, sadece yeni yapılan binaların değil, mevcut yapıların da yönetmelik kapsamına alınmasıdır. Yani yangın güvenliği sadece yeni yapılarda değil, mevcut binalarda da korunmalı ve gerekiyorsa iyileştirilmelidir.

Kapsamda belirtilen “binalar ve tesisler” ifadesi çok geniştir. Bu, konutlardan işyerlerine, kamu binalarından sanayi tesislerine kadar hemen her tür yapının yönetmelik kapsamına girdiği anlamına gelir. Böylece yangın güvenliği için alınması gereken önlemler farklı yapı türlerine göre detaylandırılabilir.

Bir diğer önemli husus, yönetmeliğin Türkiye sınırları içinde geçerli olmasıdır. Bu nedenle ülke genelinde standart ve uyumlu yangın koruma önlemlerinin uygulanması amaçlanır.

İpucu:
Eğer bir yapı sahibiyseniz veya bir bina üzerinde çalışıyorsanız, bu yönetmeliğin kapsamına girip girmediğinizi mutlaka kontrol edin. Yönetmeliğe tabiyseniz, yangın güvenliği standartlarına uymak yasal bir zorunluluktur.

Soru - Cevap:

Yönetmelik hangi yapılar için geçerlidir?
Türkiye sınırları içindeki tüm binalar ve tesisler için geçerlidir.

Sadece yeni yapılar mı yönetmeliğe tabidir?
Hayır, mevcut yapılar da kapsama dahildir.

Bu kapsam neden önemlidir?
Yangın güvenliğinin her türlü yapıda sağlanması için kapsamın geniş tutulması gerekir.

Bir yapı yönetmeliğe tabi olup olmadığını nasıl anlayabilir?
Yapının Türkiye’de olması ve kullanım amacına göre, yönetmeliğin kapsam listesiyle karşılaştırılarak anlaşılır.

Kapsam

Bu yönetmelik; karada veya suda, sürekli ya da geçici, resmi veya özel, yer altı ya da yer üstü her türlü yapı ve tesisin tasarımı, inşası, kullanımı, bakımı ve işletilmesinde uygulanacak yangın önleme ve söndürme esaslarını kapsar. TSK’ya ait yapılar ve nükleer tesisler için özel düzenlemeler ayrıca belirtilmiştir.

Yönetmelik Metni:
Bu madde, Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmeliğin hukuki ve teknik dayanaklarını belirtir. Yönetmelik, 3194 sayılı İmar Kanunu, 7269 sayılı Umumi Hayata Müessir Afetler Sigortası Kanunu ve ilgili diğer mevzuatlara dayanılarak hazırlanmıştır.

Detaylı Yorum & Açıklama:
Dayanak maddesi, yönetmeliğin yasal altyapısını gösterir. Yönetmelik, sadece teknik kurallar seti değil; aynı zamanda kanunlar tarafından desteklenen bir zorunluluktur. Burada belirtilen kanunlar, yangın güvenliğiyle ilgili düzenlemelerin hukuki olarak da bağlayıcı olduğunu ortaya koyar.

Özellikle İmar Kanunu, yapıların yapılma şekli, konumu ve kullanımı hakkında genel esasları belirlerken, yangın yönetmeliği bu çerçevede yangın güvenliğini sağlamak için detayları düzenler. Umumi Hayata Müessir Afetler Sigortası Kanunu ise, afetler karşısında toplumun korunmasını amaçlar ve bu bağlamda yangın risklerine karşı önlemler alınmasını zorunlu kılar.

Dayanak maddesini anlamak, yönetmeliğin sadece tavsiye değil, uygulanması gereken yasal bir zorunluluk olduğunu kavramak için önemlidir. Bu nedenle, bina sahipleri, tasarımcılar ve denetleyiciler bu mevzuata uygun hareket etmek zorundadır.

İpucu:
Bir yönetmeliğin dayanak maddesini incelemek, o yönetmeliğin hangi yasalar çerçevesinde hazırlandığını öğrenmenize yardımcı olur. Bu, yasal sorumluluklarınızı anlamak için çok önemlidir.

Soru - Cevap:

Bu yönetmelik hangi kanunlara dayanarak hazırlanmıştır?
3194 sayılı İmar Kanunu ve 7269 sayılı Umumi Hayata Müessir Afetler Sigortası Kanunu başta olmak üzere ilgili mevzuatlar.

Dayanak maddesi neden önemlidir?
Yönetmeliğin yasal zorunluluk olduğunu ve uygulanmasının kanunen gerekliliğini gösterir.

Dayanak maddesini anlamak hangi açıdan faydalıdır?
Yasal sorumlulukları ve yönetmeliğin hukuki bağlayıcılığını kavramaya yardımcı olur.

Bu yönetmeliğe uymamak durumunda ne olabilir?
Yasal yaptırımlar, yapı ruhsatlarının verilmemesi veya iptali gibi sonuçlar doğabilir.

Dayanak

Yönetmelik, 7126 sayılı Sivil Savunma Kanunu ve 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi'ne dayanılarak hazırlanmıştır. Ayrıca yönetmelik; İçişleri Bakanlığı ile Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından müştereken hazırlanmış ve Cumhurbaşkanlığı tarafından yürütülmektedir.

Yönetmelik Metni:
Bu maddede, yönetmelikte geçen teknik terimler ve kavramlar açıkça tanımlanır. Böylece, okuyucuların ve uygulayıcıların metni doğru anlaması ve aynı dili kullanması sağlanır. Örneğin, “yangın”, “kaçış yolu”, “yangın kompartımanı” gibi terimler burada netleştirilir.

Detaylı Yorum & Açıklama:
Tanımlar maddesi, yönetmeliğin anlaşılması için kritik bir bölümdür. Yangın güvenliği gibi teknik ve uzmanlık gerektiren bir alanda, farklı kişilerin farklı anlam yükleyebileceği terimlerin standart bir şekilde açıklanması gerekir. Bu sayede mimar, mühendis, denetçi ya da bina sahibi herkes aynı kavram üzerinden iletişim kurabilir.

Örneğin, “kaçış yolu” deyince herkesin aynı çıkış güzergahını, “yangın kompartımanı” deyince ise yangının yayılmasını önlemek için ayrılmış bölgeyi anlaması gerekir. Eğer tanımlar net değilse, yanlış uygulamalar ve ciddi güvenlik açıkları ortaya çıkabilir.

Bu bölüm, yönetmeliğin teknik detaylarına geçmeden önce temel kavramları bir kez netleştirerek, ilerleyen maddelerin daha anlaşılır olmasını sağlar. Özellikle proje hazırlayan ve denetleyen profesyoneller için olmazsa olmazdır.

İpucu:
Bir yönetmelikte tanımlar kısmını dikkatle okumak, ileride karşılaşabileceğiniz terimleri doğru anlamanıza ve yanlış uygulamalardan kaçınmanıza yardımcı olur.

Soru - Cevap:

Tanımlar maddesi neden önemlidir?
Yönetmelikte geçen terimlerin herkes tarafından aynı şekilde anlaşılmasını sağlar.

“Yangın kompartımanı” ne demektir?
Yangının bir bölümden diğerine geçmesini engelleyen yapı elemanlarıyla ayrılmış alan.

Tanımlar olmadan yönetmeliğin uygulanması ne gibi sorunlara yol açabilir?
Yanlış uygulamalar, güvenlik zafiyetleri ve iletişim problemleri oluşabilir.

Tanımlar kimler için daha önemlidir?
Mimarlar, mühendisler, denetçiler ve uygulayıcılar için kritik öneme sahiptir.

Tanımlar

Yönetmeliğin uygulanmasında kullanılacak teknik ve idari terimlerin tanımları bu maddede yer alır. “Acil durum”, “yangın kompartımanı”, “kaçış uzaklığı”, “yangın kapısı”, “duman tahliyesi” gibi çok sayıda terim burada detaylandırılarak uygulamada birlik sağlanması amaçlanır.

Yönetmelik Metni:
Bu maddede, yangından korunma önlemlerinin temel ilkeleri açıklanır. Amaç; can ve mal güvenliğini sağlamak, yangının başlamasını önlemek, başladığında hızla kontrol altına almak ve yayılmasını engellemektir. Ayrıca, tahliye yollarının güvenliği ve müdahale kolaylığı sağlanır.

Detaylı Yorum & Açıklama:
Yangın güvenliği yönetmeliğinde ilkeler bölümü, tüm diğer kuralların dayandığı temel prensipleri ortaya koyar. Burada belirtilen ilkeler, binaların tasarımından işletilmesine kadar tüm aşamalarda rehberlik eder. İlkelerin en önemlisi, “hayatın korunması”dır; yangın başladığında insanların güvenli şekilde tahliye edilmesi önceliklidir.

Bir diğer önemli ilke, yangının önlenmesi ve erken müdahaledir. Yangının çıkış sebepleri minimize edilmeli, algılama ve uyarı sistemleri kurulmalı, yangın söndürme imkanları hazır olmalıdır. Ayrıca yangının binanın farklı bölümlerine yayılması önlenmeli, bu da yangın kompartımanları ve dayanıklı yapı elemanlarıyla sağlanır.

Bu ilkeler, yönetmeliğin teknik detayları kadar önemli olup, yangın güvenliğinin bütüncül yaklaşımını yansıtır. İlkeler, sadece projelendirme değil, bakım, eğitim ve denetim süreçlerinde de esas alınır.

İpucu:
Yangın güvenliği ilkelerini anlamak, uygulamada doğru kararlar almanızı sağlar ve olası yangın risklerini azaltır.

Soru - Cevap:

Yangın güvenliği ilkelerinin en önemli amacı nedir?
İnsan hayatını ve mal güvenliğini korumaktır.

Yangının yayılmasını önlemek için ne yapılmalıdır?
Yangın kompartımanları oluşturulmalı ve yapı elemanları yangına dayanıklı olmalıdır.

Erken müdahale neden önemlidir?
Yangının kontrol altına alınmasını kolaylaştırır ve zararları azaltır.

İlkeler sadece projelendirme aşamasında mı geçerlidir?
Hayır, işletme, bakım, eğitim ve denetim süreçlerinde de geçerlidir.

İlkeler

Yangına karşı güvenlik tedbirlerinin projelendirme ve uygulama aşamasında temel alınacak ilkeler bu maddede açıklanmıştır. Yönetmelikte hüküm bulunmayan özel yapı türleri için TS, EN veya uluslararası standartlar esas alınır. Güneş enerji sistemleri gibi yeni uygulamalar için de uluslararası yangın güvenliği dokümanları dikkate alınabilir.

Yönetmelik Metni:
Bu bölümde, yangın güvenliği ile ilgili görevlerin kimlere ait olduğu, sorumlulukların dağılımı ve uygulamada kimlerin ne yapması gerektiği belirtilir. Kamu kurumları, bina sahipleri, işverenler, çalışanlar ve yangınla mücadele ekiplerinin görevleri sıralanır.

Detaylı Yorum & Açıklama:
Yangın güvenliğinde görevlerin net şekilde belirlenmesi, etkin bir yangın önleme ve müdahale sisteminin olmazsa olmazıdır. Yönetmelik, herkese düşen görevleri açıkça ortaya koyar. Örneğin, bina sahibi veya işveren, yangın risklerini değerlendirmek ve gerekli önlemleri almakla yükümlüdür. Bu, yangın algılama sistemlerinin kurulması, tahliye planlarının hazırlanması ve eğitimlerin verilmesini kapsar.

Çalışanlar ise yangın güvenliği kurallarına uymalı, eğitimlerde aktif rol almalı ve acil durumlarda doğru davranış sergilemelidir. Kamu kurumları ve belediyeler, denetim ve koordinasyon görevlerini yerine getirirken, yangın söndürme ekipleri yangına hızlı ve etkili müdahale sağlar.

Görevlerin netleşmesi, ihmal ve ihmalkarlık durumlarında yasal sorumlulukların belirlenmesini de kolaylaştırır. Bu yüzden görev tanımları sadece teoride kalmaz, pratikte de kesin uygulanması gereken kurallardır.

İpucu:
Yangın güvenliğinde herkesin görevini bilmesi ve yerine getirmesi, yangınların büyümeden önlenmesinde kritik rol oynar.

Soru - Cevap:

Bina sahibi yangın güvenliği konusunda hangi görevleri üstlenir?
Yangın risklerini değerlendirip, gerekli önlemleri almak ve eğitimleri sağlamak.

Çalışanların yangın güvenliğindeki rolü nedir?
Kurallara uymak, eğitimlere katılmak ve acil durumlarda doğru hareket etmektir.

Kamu kurumları bu süreçte ne yapar?
Denetim yapar, koordinasyonu sağlar ve yasal çerçeveyi uygular.

Yangın söndürme ekiplerinin temel görevi nedir?
Yangına hızlı ve etkili müdahale ederek can ve mal kaybını azaltmaktır.

Görev

Yönetmeliğin uygulanmasından sorumlu olan kurumlar ve bireylerin görev alanları bu başlıkta belirtilmiştir. İdareler, yatırımcılar, yapı sahipleri, proje müellifleri, mimar ve mühendisler ile yükleniciler yangın güvenliği ile ilgili projelendirme, uygulama ve denetim aşamalarında görevli ve sorumludur.

Yönetmelik Metni:
Bu maddede, yangın güvenliği ile ilgili genel sorumluluklar belirlenir. Bina sahipleri, işverenler, yöneticiler ve çalışanların yangın güvenliği konusunda uymaları gereken kurallar ve yerine getirmeleri gereken yükümlülükler açıklanır.

Detaylı Yorum & Açıklama:
Genel sorumluluklar, yangın güvenliğinin temel taşlarını oluşturur. Bina sahibi ya da işveren, yangın risklerini en aza indirmek ve gerekli güvenlik önlemlerini sağlamak zorundadır. Bu, hem yapı teknikleri (yangın dayanımlı malzeme kullanımı, kaçış yolları düzenlemesi gibi) hem de işletme aşamasındaki tedbirleri (yangın tatbikatları, cihaz bakımları) içerir.

Yöneticiler, personelin eğitimini organize etmek ve yangınla mücadele altyapısının düzenli çalışmasını sağlamakla yükümlüdür. Çalışanlar ise yangın öncesi, yangın anı ve sonrası yapılması gerekenlere dair bilgi sahibi olmalı ve talimatlara uymalıdır.

Genel sorumluluklar, tüm paydaşların birbirine bağlı olarak hareket etmesi gerektiğini vurgular. Yangın güvenliği, sadece teknik tedbirlerden ibaret değil, aynı zamanda bilinçli ve koordineli bir çaba gerektirir.

İpucu:
Yangın güvenliği bir ekip işidir; herkes üzerindeki sorumluluğu bilirse riskler minimize edilir.

Soru - Cevap:

Genel sorumluluklar kimler için geçerlidir?
Bina sahipleri, işverenler, yöneticiler ve çalışanlar için geçerlidir.

Yangın güvenliğinde yöneticilerin görevi nedir?
Personelin eğitimini sağlamak ve yangın önlemlerinin uygulanmasını denetlemek.

Çalışanlar yangın anında nasıl davranmalıdır?
Talimatlara uyarak tahliye ve müdahale sürecine destek olmalıdır.

Yangın güvenliği neden herkesin sorumluluğudur?
Çünkü yangın öncesi, sırası ve sonrası yapılacak her işlem, can ve mal güvenliğini etkiler.

Genel sorumluluklar ve yasaklar

Yapı sahipleri, işletmeciler ve kullanıcılar; yangın güvenliği tedbirlerini uygulamak, sistemleri işler durumda tutmak ve periyodik bakımını sağlamakla yükümlüdür. Ayrıca yangın tesisatını devre dışı bırakmak, işlevini bozmak veya izinsiz değiştirmek kesin olarak yasaktır.

Yönetmelik Metni:
Bu kısım, yangın güvenliğinin genel prensiplerini ve uygulama esaslarını kapsar. Binaların yangına karşı korunması, yangının yayılmasının engellenmesi, can ve mal kayıplarının önlenmesi gibi hedefler doğrultusunda standartlar belirlenir.

Detaylı Yorum & Açıklama:
Genel yangın güvenliği, bir binanın planlama aşamasından başlayarak kullanım sürecine kadar tüm aşamalarda göz önünde bulundurulması gereken temel bir unsurdur. Bina, yangının başlamasını önleyici tedbirlerle tasarlanmalı; eğer yangın çıkarsa hızlıca fark edilip kontrol altına alınabilmeli ve insanlar güvenli bir şekilde tahliye edilebilmelidir.

Bu kapsamda yangın güvenliği, yangın önleme, erken uyarı, tahliye yollarının uygunluğu, yangın söndürme sistemleri ve yangın eğitimlerinin tamamını içerir. Her adımda risk analizi yapılmalı ve alınan önlemler mevzuata uygun olmalıdır.

Özellikle büyük ve karmaşık yapılar için yangın güvenliği bir hayat kurtarıcı unsurdur. Bu yüzden sadece yapı malzemesi değil, bina yerleşimi, kaçış yolları, yangın bölümleri gibi tüm faktörler dikkatle planlanmalıdır.

İpucu:
Yangın güvenliği sadece bir yasa maddesi değil, yaşam kalitesini koruyan bir zorunluluktur. Bu yüzden binaların tasarımından kullanımına kadar tüm süreçte mutlaka dikkate alınmalıdır.

Soru - Cevap:

Genel yangın güvenliğinin amacı nedir?
Yangının çıkmasını önlemek, yayılmasını engellemek ve can-malak kayıplarını önlemektir.

Yangın güvenliği hangi aşamalarda uygulanmalıdır?
Bina tasarımı, inşası ve kullanım süreçlerinde.

Erken uyarı sistemleri neden önemlidir?
Yangını erken tespit edip, hızlı müdahale ve tahliye imkanı sağlar.

Yangın güvenliğinde hangi faktörler göz önünde bulundurulmalıdır?
Malzeme seçimi, kaçış yolları, yangın bölmeleri, eğitim ve denetim.

İkinci Kısım: Binalara İlişkin Genel Yangın Güvenliği Hükümleri

Bu kısım, yapıların yangın anında dayanıklılığını artırmak, yangının yayılmasını önlemek ve müdahale kolaylığı sağlamak amacıyla bina yerleşiminden taşıyıcı sistem stabilitesine, yapı malzemelerinden cephelere kadar tüm fiziki özelliklere ilişkin hükümleri kapsar. Yangına karşı bina düzeyinde alınması gereken önlemler ayrıntılı biçimde açıklanmıştır.

Yönetmelik Metni:
Bina inşasında kullanılacak malzemeler, yapının statik özellikleri ve yangına karşı dayanıklılığı göz önünde bulundurularak seçilmeli ve uygulanmalıdır. Yangın sırasında yapının taşıyıcı sisteminin stabilitesi korunmalıdır.

Detaylı Yorum & Açıklama:
Bina inşası, yangın güvenliği açısından en kritik aşamalardan biridir. Kullanılan malzemeler yanmaz veya yanmaya dirençli olmalı, yangın anında yapının çökmesini engelleyecek şekilde planlanmalıdır. Özellikle taşıyıcı sistemlerin yangın dayanımı belirli bir süreyi karşılamalıdır ki, yangın sırasında bina yıkılmasın ve tahliye için zaman kazandırılsın.

Bunun yanında, bina inşası sırasında yapılan detaylar da önemlidir. Örneğin; duvar, döşeme ve çatı sistemleri arasındaki bağlantılar yangının yayılmasını engelleyecek şekilde tasarlanmalı, boşluklar yangın bariyeri görevi görecek şekilde doldurulmalıdır.

Yangına dayanıklı bina inşası, sadece can güvenliğini sağlamakla kalmaz, aynı zamanda mal kaybını ve yapısal zararları da minimuma indirir. Bu nedenle yapı malzemesi seçiminden uygulama aşamasına kadar her adımda yönetmeliklere uygunluk sağlanmalıdır.

İpucu:
Yangına dayanıklı malzeme ve detaylar, binanın uzun ömürlü ve güvenli olmasını sağlar. Ucuz ve yanıcı malzeme kullanmak kısa vadede maliyet avantajı gibi görünse de, olası yangın riskinde büyük kayıplara yol açar.

Soru - Cevap:

Bina inşasında yangın dayanımı neden önemlidir?
Yangın sırasında yapının çökmesini önleyerek can güvenliği sağlar.

Taşıyıcı sistemlerin yangına karşı dayanıklılığı nasıl sağlanır?
Yangına dayanıklı malzemelerle kaplama veya yapı elemanlarının seçimiyle.

Yangının yayılmasını engellemek için bina detaylarında neler yapılmalıdır?
Boşluklar yangın bariyerleri ile kapatılmalı, bağlantılar sızdırmaz yapılmalıdır.

Yanıcı malzeme kullanmanın riski nedir?
Yangın hızla yayılır ve yapı ciddi zarar görür.

Binanın inşası

Yönetmeliğe göre bir bina yangın çıktığında:

Belirli bir süre yük taşıma kapasitesini koruyabilmeli,

Yangın ve dumanın yayılmasını sınırlandırmalı,

Yangının çevredeki yapılara sıçraması önlenmeli,

Kullanıcıların tahliyesi sağlanabilmeli,

İtfaiye ekiplerinin müdahalesi için güvenli koşullar sunmalıdır

Yönetmelik Metni:
Binaların yerleşimi, yangın güvenliği açısından önemli olup, binalar arasında yeterli mesAbırakılmalıdır. Bu mesafe, yangının bir binadan diğerine sıçramasını engelleyecek şekilde planlanmalıdır.

Detaylı Yorum & Açıklama:
Binaların yerleşimi, yangının yayılmasını önlemede en etkili yöntemlerden biridir. Eğer binalar çok yakın yapılırsa, yangın kolayca bir yapıdan diğerine sıçrayabilir ve yangın büyüyerek kontrol dışı hale gelebilir. Bu nedenle, yönetmelikte belirtilen mesafeler mutlaka korunmalıdır. Bu mesafeler, binaların kullanım amacı, yapı tipi ve yangın riskine göre değişiklik gösterebilir.

Yerleşim planı yapılırken ayrıca, acil müdahale araçlarının bina önlerine rahatlıkla yaklaşabilmesi için yolların ve boşlukların genişliği de göz önünde bulundurulmalıdır. Yangın söndürme araçlarının etkin çalışabilmesi için binaların çevresinde erişim kolaylığı önemlidir.

Doğru yerleşim, sadece yangının yayılmasını önlemekle kalmaz, aynı zamanda bina sahiplerine ve müdahale ekiplerine yangın anında güvenli kaçış ve müdahale imkânı sağlar.

İpucu:
Binaların arasındaki mesafeyi korumak, yangına karşı pasif bir koruma sağlar. Bu, yangının büyümesini engelleyen ve müdahaleyi kolaylaştıran önemli bir ilk savunma hattıdır.

Soru - Cevap:

Binaların arasında neden yeterli mesafe bırakılmalıdır?
Yangının binalar arasında sıçrayarak yayılmasını önlemek için.

Yangın müdahale araçları için yerleşimde ne önemlidir?
Binalara kolay erişim sağlayan yolların genişliği ve düzeni.

Yerleşim mesafeleri neye göre değişir?
Binaların kullanım amacı, büyüklüğü ve yangın riski seviyesine göre.

Yerleşim yangın güvenliği açısından hangi koruma türüdür?
Pasif koruma yöntemi olarak kabul edilir.

Binaların yerleşimi

İmar planları hazırlanırken, fonksiyon bölgeleri arasında yangın havuzu ve su ikmal noktaları için yeşil kuşaklar ayrılmalı, yapı yerleşiminde yangın güvenliği esas alınmalıdır. Bitişik nizam yapı adaları belirli uzunluğu geçemez ve erişim güvenliği plan notlarıyla belirtilmelidir

Yönetmelik Metni:
Binalara yangın ve acil durum araçlarının ulaşımı için yeterli genişlikte ve uygun nitelikte yollar yapılmalıdır. Bu yollar, müdahale ekiplerinin hızlı ve güvenli şekilde yangın bölgesine ulaşmasını sağlamalıdır.

Detaylı Yorum & Açıklama:
Yangın anında hızlı müdahale hayat kurtarıcıdır. Bu nedenle binaların çevresinde, yangın araçlarının kolayca geçebileceği ve durabileceği yolların bulunması zorunludur. Bu yollar sadece genişlik bakımından değil, aynı zamanda araçların manevra yapabileceği ve park edebileceği şekilde planlanmalıdır.

Yolların yüzeyi dayanıklı olmalı, çamur, buz veya kar gibi zemin koşullarına karşı dayanıklı malzemelerle kaplanmalıdır. Ayrıca, bu yolların devamlı temiz ve engellenmemiş olması gereklidir. Dar veya engelli yollar, müdahale süresini uzatarak yangının büyümesine neden olabilir.

Binaya ulaşım yolları planlanırken, sadece itfaiye araçları değil, ambulans ve diğer acil müdahale araçlarının da rahat hareket edebileceği göz önünde bulundurulmalıdır. Ayrıca bu yolların yangın çıkış kapılarına ve yangın merdivenlerine bağlanması önemlidir.

İpucu:
Yangın araçlarının binalara ulaşımı için sadece yol genişliği değil, yolun düzgün ve engellerden arınmış olması da kritik önemdedir. Özellikle yüksek katlı binalarda, yangın merdivenlerine ve girişlere erişim yolları her zaman açık tutulmalıdır.

Soru - Cevap:

Yangın müdahale araçları için binalarda hangi altyapı zorunludur?
Geniş ve engellenmemiş ulaşım yolları.

Yolların yüzey özellikleri neden önemlidir?
Araçların kaymasını önlemek ve her koşulda geçişi sağlamak için.

Yangın yolları hangi araçların erişimini sağlamalıdır?
İtfaiye, ambulans ve diğer acil müdahale araçları.

Yangın yollarının temiz tutulmasının önemi nedir?
Engeller müdahaleyi geciktirir ve riskleri artırır.

Binaya ulaşım yolları

İtfaiye araçlarının binalara engelsiz ulaşımı sağlanmalıdır. Ulaşım yolları park edilmiş araçlarla kapanmamalıdır. Binanın cephesine olan maksimum mesafe 45 m’yi aşmamalıdır. Gerekirse, itfaiye araçları için kırılabilir bahçe duvarı gibi özel çözümler yapılmalıdır

Yönetmelik Metni:
Binaların yangın sırasında taşıyıcı sistemlerinin belirli bir süre boyunca dayanıklı kalması, yapının çökmesini önlemek için sağlanmalıdır. Bu süre zarfında bina içinde bulunan kişilerin güvenli tahliyesi ve yangınla mücadele ekiplerinin müdahalesi mümkün olmalıdır.

Detaylı Yorum & Açıklama:
Taşıyıcı sistem, bina iskeletini oluşturan kolonlar, kirişler, döşemeler gibi elemanlardan oluşur ve yapının dayanıklılığını sağlar. Yangın anında bu elemanlar yüksek ısıya maruz kaldığında dayanıklılıklarını kaybedebilir, deforme olabilir veya çökmeye başlayabilir. Bu yüzden, yangın yönetmeliği, taşıyıcı sistemlerin belirli standartlarda yangına karşı dayanıklı olması gerektiğini belirtir.

Bina taşıyıcı sisteminin stabil kalma süresi, bina yüksekliği, kullanım amacı ve risk seviyesine göre farklılık gösterebilir. Örneğin, yüksek katlı veya yoğun insan barındıran yapılar için bu süre daha uzun tutulur. Bu süre boyunca yapı ayakta kalmalı, böylece yangın söndürme ve tahliye işlemleri güvenle yapılabilir.

Yangına dayanıklı yapı malzemeleri kullanmak, taşıyıcı elemanları yangın yalıtım malzemeleriyle korumak taşıyıcı sistem stabilitesini sağlamada kritik öneme sahiptir. Betonarme, çelik veya ahşap yapıların her biri için farklı yangın dayanıklılık önlemleri uygulanabilir.

İpucu:
Taşıyıcı sistem dayanıklılığını artırmak, sadece can güvenliği için değil, yangın sonrası yapının tekrar kullanımı veya onarımı açısından da önemlidir. Yangına dayanıklı malzeme seçimi ve düzenli bakım, bu korumayı sağlar.

Soru - Cevap:

Taşıyıcı sistem stabilitesi neden önemlidir?
Yangın sırasında yapının çökmesini önleyerek tahliye ve müdahaleyi mümkün kılar.

Taşıyıcı sistem hangi elemanlardan oluşur?
Kolonlar, kirişler, döşemeler gibi yapısal elemanlar.

Yangına karşı dayanıklılık nasıl sağlanır?
Yangına dayanıklı malzemeler kullanılarak ve taşıyıcı elemanlar izolasyonla korunarak.

Taşıyıcı sistem stabilitesi hangi durumlarda farklılık gösterir?
Bina yüksekliği ve kullanım amacına göre.

Bina taşıyıcı sistemi stabilitesi

Yangın durumunda taşıyıcı sistemin yük taşıma kapasitesi, bütünlüğü ve yalıtımı korunmalıdır. Çelik elemanlar özel yalıtımlarla korunmalı; püskürtme sıva, yangına dayanıklı boya gibi yöntemler kullanılmalıdır. Bu sistemler, yangın sırasında tahliye süresince stabil kalacak şekilde boyutlandırılmalıdır

Yönetmelik Metni:
Yangın kompartımanları, yangının bina içinde yayılmasını önlemek veya geciktirmek amacıyla oluşturulan bölümlerdir. Bu bölümlerin sınırları yangına dayanıklı yapı elemanları ile ayrılır. Kompartımanlar sayesinde yangının kontrol altına alınması ve tahliye işlemlerinin güvenli yapılması sağlanır.

Detaylı Yorum & Açıklama:
Yangın kompartımanları, binalarda yangının bir bölümden diğerine hızla yayılmasını engellemek için tasarlanmış korunaklı alanlardır. Örneğin, büyük bir ofis binasında yangın çıkarsa, yangın kompartımanları sayesinde alevler ve duman sadece belirli bir alanla sınırlı kalır, diğer bölümler etkilenmez. Bu yapıların sınırları, yangına dayanıklı duvarlar, döşemeler ve kapılarla çevrilir.

Bu sistem, hem can kaybını önlemek hem de yangının sebep olacağı maddi hasarı azaltmak için kritik öneme sahiptir. Kompartımanlar, yangının yayılma hızını yavaşlatarak, itfaiye ekiplerinin müdahale süresini uzatır ve binada bulunan kişilere güvenli tahliye için zaman kazandırır.

Kompartıman tasarımında, binanın kullanım amacı, büyüklüğü ve risk faktörleri dikkate alınır. Örneğin, hastane, okul gibi yüksek riskli binalarda daha sıkı kompartıman düzenlemeleri yapılır. Ayrıca, kompartıman kapıları yangına dayanıklı ve otomatik kapanan türde olmalıdır.

İpucu:
Yangın kompartımanlarını sadece fiziksel bölmeler olarak değil, yangın güvenliği stratejisinin temel parçası olarak düşünmek gerekir. Kompartımanların doğru tasarımı ve bakımı, yangın esnasında hayat kurtarıcı olur.

Soru - Cevap:

Yangın kompartımanı nedir?
Yangının yayılmasını engellemek için oluşturulan yangına dayanıklı bölümlerdir.

Kompartımanların sınırları nasıl belirlenir?
Yangına dayanıklı duvar, döşeme ve kapılarla.

Yangın kompartımanlarının amacı nedir?
Yangının yayılmasını önleyerek tahliye ve müdahaleyi kolaylaştırmak.

Kompartıman kapıları nasıl olmalıdır?
Yangına dayanıklı ve otomatik kapanan türde olmalıdır.

Yangın kompartımanları

Yangın kompartımanı, binanın yangın yayılımını önlemek amacıyla en az 60 dakika yangına dayanıklı yapı elemanları ile oluşturulmuş bölümlerdir. Kazan dairesi, otopark, trafo gibi yüksek riskli alanlar kompartıman duvarlarıyla ayrılır. Yüksekliği belirli sınırları aşan binalarda en fazla üç kat bir kompartıman olabilir. Duvar ve döşemelerdeki dayanım süreleri Ek-3/B’ye göre belirlenmelidir

Yönetmelik Metni:
Yangın duvarları, bir binanın yangın riskini azaltmak amacıyla, yangının binanın bir bölümünden diğerine geçmesini önlemek için inşa edilen, yüksek yangın dayanımına sahip duvarlardır. Bu duvarlar, yangın sırasında yapısal bütünlüğünü koruyacak şekilde tasarlanır ve yangının diğer bölümlere yayılmasını engeller.

Detaylı Yorum & Açıklama:
Yangın duvarları, bina içinde yangının kontrol altına alınmasında kritik bir rol oynar. Bu duvarlar genellikle bina içinde veya bina sınırlarında bulunur ve yangın anında yangının ilerlemesini fiziksel olarak engeller. Örneğin, yanıcı malzemeler içeren bir depo ile ofis alanı arasına yerleştirilen yangın duvarı, yangının depo kısmından ofis kısmına sıçramasını önleyebilir.

Yangın duvarlarının dayanıklılığı, malzeme kalitesi ve kalınlığı ile doğrudan ilişkilidir. Yönetmeliklerde belirtilen standartlara uygun olarak, yangın duvarları en az 1-2 saat boyunca yangına dayanacak şekilde tasarlanır. Bu süre, yangın söndürme ekiplerinin müdahale etmesi ve binadaki kişilerin güvenli şekilde tahliye edilmesi için kritik önem taşır.

Yangın duvarları, genellikle beton, tuğla veya özel yangına dayanıklı yapı malzemelerinden yapılır. Ayrıca, duvarın her iki tarafı da yangına dayanıklı malzemelerle kaplanır. Bina tasarımında yangın duvarları, yangın kompartımanları ile uyumlu olarak planlanır ve bütün bina güvenlik sisteminin bir parçası olur.

İpucu:
Yangın duvarları sadece yangın sırasında koruma sağlamaz, aynı zamanda bina ruhsatı ve yasal gereklilikler için de zorunludur. Binalarınızı tasarlarken veya yenilerken, bu duvarların standartlara uygunluğunu mutlaka kontrol ettirin.

Soru - Cevap:

Yangın duvarı ne işe yarar?
Yangının binanın bir bölümünden diğerine yayılmasını önler.

Yangın duvarları hangi malzemelerden yapılır?
Genellikle beton, tuğla veya yangına dayanıklı özel malzemelerden yapılır.

Yangın duvarlarının dayanıklılık süresi neden önemlidir?
Yangın söndürme ve tahliye için gerekli zamanı sağlar.

Yangın duvarları nerelerde bulunur?
Bina içinde yangın riski yüksek alanlar arasında veya bina sınırlarında bulunur.

Yangın duvarları

Yangın duvarları, bitişik nizam yapılarda en az 90 dakika yangına dayanıklı olacak şekilde projelendirilmelidir. Bu duvarlarda açıklık bulunamaz. Kaçınılmaz boşluklar (kapı vb.) ise yangın duvarının yarı süresi kadar dayanıklı, duman sızdırmaz ve kendiliğinden kapanır olmalıdır. Üzerinden geçen tesisatlar, yangın dayanımı süresine uygun şekilde yalıtılmalıdır

Yönetmelik Metni:
Döşemeler, bina yapısının katlar arasında yatay taşıyıcı elemanlarıdır ve yangına karşı belirli bir dayanıklılık göstermelidir. Yangına dayanıklı döşemeler, yangının bir kattan diğerine yayılmasını engellemek amacıyla tasarlanır. Döşeme malzemeleri, yangın sırasında yapısal bütünlüğünü koruyacak ve yangına direnç gösterecek özellikte olmalıdır.

Detaylı Yorum & Açıklama:
Döşemeler, binanın her katını birbirinden ayıran önemli yapı elemanlarıdır. Yangın anında döşemelerin dayanıklılığı, yangının yukarı veya aşağı katlara geçişini engelleyerek yangın yayılımını sınırlar. Eğer döşemeler yangına dayanıklı değilse, yangın hızla katlar arasında yayılabilir ve bina içinde büyük hasar ve tehlike oluşur.

Yangına dayanıklı döşemeler genellikle betonarme yapılır ve yüzeyi yanmaya karşı özel malzemelerle kaplanabilir. Ayrıca döşemelerde bulunan açıklıklar (merdiven boşlukları, havalandırma boşlukları gibi) uygun yangın bariyerleri ile korunmalıdır. Bu sayede yangın dumanı ve alevlerin yayılması da kontrol altına alınabilir.

Binanın yangın güvenliği planlamasında döşemelerin yangına dayanıklılığı için belirlenen standart süreler (örneğin 60 dakika, 90 dakika veya daha fazla) göz önünde bulundurulur. Bu süreler, binada bulunan kişilerin güvenli tahliyesi ve müdahale ekiplerinin yangını kontrol altına alabilmesi için kritik önemdedir.

İpucu:
Döşemelerde yangın dayanıklılığını artırmak için kullanılan malzeme ve kaplamaların yanı sıra, döşeme üzerindeki yanıcı eşyaların düzenlenmesi ve kontrolü de önemlidir. Döşemeler, yangın riskinin yüksek olduğu alanlarda ekstra dikkatle seçilmelidir.

Soru - Cevap:

Döşemelerin yangın güvenliğindeki rolü nedir?
Yangının katlar arasında yayılmasını engellemek.

Yangına dayanıklı döşemeler nasıl yapılır?
Genellikle betonarme olarak ve yanmaya dayanıklı kaplamalarla güçlendirilerek.

Döşemelerdeki açıklıklar neden önemlidir?
Yangının ve dumanın katlar arasında yayılmasını engellemek için uygun bariyerlerle korunmalıdır.

Yangına dayanıklı döşemeler hangi avantajı sağlar?
Yangın anında yapı güvenliğini artırır ve tahliye süresini uzatır.

Döşemeler

Döşemeler, yangına en az yangın duvarları kadar dayanıklı olmalı ve Ek-3/B’de belirtilen süreleri sağlamalıdır. Betonarme yapılarda dişli döşeme tercih ediliyorsa, dolgu malzemeleri en az zor alevlenici olmalıdır. Döşeme kaplamaları normal binalarda en az normal alevlenici, yüksek binalarda ise en az zor alevlenici malzemeden olmalı ve bu durum projelerde belgelenmelidir

Yönetmelik Metni:
Binaların dış yüzeylerini oluşturan cepheler, yangının dışarıdan binaya veya bina dışına yayılmasını önleyecek özellikte olmalıdır. Cephe malzemeleri, yanıcılık derecesine göre sınıflandırılır ve kullanılacak malzemenin yangına dayanıklılığı yönetmelikte belirtilen standartlara uygun olmalıdır. Ayrıca cephelerdeki açıklıklar (pencereler, kapılar) yangın yayılımını önleyecek şekilde düzenlenmelidir.

Detaylı Yorum & Açıklama:
Cepheler, yangın güvenliği açısından çok kritik öneme sahiptir çünkü yangın ya dışarıdan binaya girebilir ya da binadan dışarıya yayılabilir. Bu nedenle cephe malzemelerinin yangına dayanıklı olması gereklidir. Özellikle çok katlı binalarda dış cephe kaplamalarının yanıcı olmaması veya yangına dayanıklı malzemelerle kaplanması gerekir.

Yanıcı cephe malzemeleri, yangının hızla yayılmasına neden olabilir ve hem bina sakinleri hem de çevredeki yapılar için büyük risk oluşturur. Bu yüzden modern yönetmelikler, cephe kaplamalarında alev yayılmasını önleyen, düşük yanıcılığa sahip malzemelerin kullanılmasını zorunlu kılar.

Cephe üzerindeki pencereler ve diğer açıklıklar da yangın yayılımını kolaylaştırabilir. Bu nedenle yangına dayanıklı camlar ve uygun yangın kapıları kullanılmalı, ayrıca bu açıklıkların yangın bariyerleriyle çevrelenmesi sağlanmalıdır. Böylece yangının dış cephe boyunca yayılması engellenebilir.

İpucu:
Cephe seçiminde sadece malzemenin yanıcılık derecesi değil, aynı zamanda cephe tasarımındaki bağlantı detayları ve açıklıkların düzenlenmesi de yangın güvenliği için önemlidir. Yanıcı cephe kaplamaları tercih ediliyorsa mutlaka yangın geciktirici önlemler alınmalıdır.

Soru - Cevap:

Cephe malzemelerinin yangın güvenliğinde önemi nedir?
Yangının dışarıdan binaya veya bina dışına yayılmasını önlemek.

Yanıcı cephe malzemeleri neden risklidir?
Yangının hızla yayılmasına ve ciddi zararlar oluşmasına neden olur.

Cephe açıklıklarında hangi önlemler alınmalıdır?
Yangına dayanıklı cam ve kapılar kullanılmalı, yangın bariyerleri uygulanmalıdır.

Yangın güvenliği için cephelerde nelere dikkat edilmelidir?
Malzeme seçimi, bağlantı detayları ve açıklıkların düzenlenmesi.

Cepheler

Bina yüksekliği 28,50 m’den fazla olan yapılarda dış cephe malzemeleri zor yanıcı olmalı, diğerlerinde en az zor alevlenici olmalıdır. Katlar arasında alev geçişini engellemek için pencere boşlukları arasına yangına dayanıklı cephe elemanları veya otomatik yağmurlama sistemi yerleştirilmelidir. Giydirme cephe sistemleri ise özel yalıtım tedbirleri ile uygulanmalıdır

Yönetmelik Metni:
Çatılar, yangının yayılmasını önlemek için uygun malzeme ve yapıda olmalıdır. Yanıcı malzemelerden kaçınılmalı, çatının yangına dayanıklılığı sağlanmalıdır. Çatı yapısı, yangın bölümleri arasında bir bariyer görevi görmeli, yangın ve dumanın binanın diğer bölümlerine geçişi engellenmelidir. Ayrıca çatıda bulunan havalandırma ve baca gibi açıklıkların yangına karşı korunması zorunludur.

Detaylı Yorum & Açıklama:
Çatılar, yangının binanın üst kısımlarına ve diğer yapı bölümlerine hızlıca yayılmasını engelleyen önemli yapısal elemanlardır. Çatı malzemelerinin yanmaz ya da yanmaya dirençli olması, yangının dış cephe veya diğer katlardan çatıya sıçramasını önler. Özellikle ahşap çatı sistemlerinde yangına dayanıklı koruyucu önlemler alınması gerekir.

Çatıdaki havalandırma boşlukları, baca delikleri gibi açıklıklar, yangının ve dumanın bina içinde yayılabileceği zayıf noktalardır. Bu noktaların uygun yangın bariyerleri veya yangına dayanıklı kapaklarla korunması, yangın kontrolü için kritik öneme sahiptir. Ayrıca çatının yangın kompartımanları arasında uygun bölmelerle ayrılması, yangının bina geneline yayılmasını engeller.

Çatı yangın güvenliği, sadece yapı malzemesi seçimiyle değil, aynı zamanda düzenli bakım ve denetimlerle de desteklenmelidir. Özellikle kış aylarında baca bakımı ve temizlikleri yapılmalı, çatıda biriken yanıcı atıklar kaldırılmalıdır.

İpucu:
Çatılar genellikle gözden kaçan ama yangın güvenliği açısından çok önemli olan bölümlerdir. Yangına dayanıklı çatı kaplama malzemeleri kullanmak ve baca, havalandırma gibi açıklıkları düzenli kontrol etmek yangın riskini ciddi ölçüde azaltır.

Soru - Cevap:

Çatıların yangın güvenliğindeki rolü nedir?
Yangının üst katlara ve diğer bölümlere yayılmasını önlemek.

Çatıda hangi malzemeler tercih edilmelidir?
Yangına dayanıklı veya yanmaz malzemeler.

Baca ve havalandırma açıklıkları için ne yapılmalıdır?
Yangına dayanıklı bariyerler veya kapaklar ile korunmalıdır.

Çatı yangın güvenliği için düzenli yapılması gerekenler nelerdir?
Baca temizliği, çatının bakımı ve yanıcı atıkların uzaklaştırılması.

Çatılar

Çatılar yangın esnasında çökme, alev geçişi, tutuşma ve duman yayılımı gibi riskleri önleyecek şekilde tasarlanmalıdır. Kaplama malzemeleri BROOF sınıfında olmalı; çatı altında kalan malzemeler ise en az zor alevlenici olmalıdır. Yanmaz kaplama tercih edilirse, alt yüzeyin en az normal alevlenici olması yeterlidir

Yönetmelik Metni:
Yangına dayanıklı yapı malzemeleri kullanılması zorunludur. Malzemelerin yanıcılık sınıflandırması dikkate alınarak seçilmeli, mümkünse alev yayılımını engelleyen veya yavaşlatan özelliklere sahip olmalıdır. Bina taşıyıcı sistemlerinde ve yangın bölümlerinde yanmaz veya zor yanar malzemeler tercih edilmelidir. Ayrıca yapı malzemelerinin ısı dayanımı, duman yayma özelliği ve toksik gaz çıkarma durumu da değerlendirilmelidir.

Detaylı Yorum & Açıklama:
Binalarda kullanılan yapı malzemeleri yangının yayılma hızını doğrudan etkiler. Yanıcı malzemeler, yangının kontrolsüz şekilde büyümesine ve binanın büyük bölümünün zarar görmesine sebep olabilir. Bu yüzden yönetmelikte, yapı malzemelerinin mutlaka yangına karşı dayanıklı olması istenir. Örneğin, beton ve çelik gibi yanmaz malzemeler, yangın bölümlerinde ve taşıyıcı yapılarda öncelikle tercih edilir.

Malzemelerin yanıcılık sınıflandırmaları vardır ve bu sınıflandırmalar doğrultusunda seçilmelidir. A1, A2 gibi sınıflar yanmaz; B ve C sınıfları ise yanabilir ancak alev yayılımı ve duman üretimi açısından farklı risk düzeylerine sahiptir. Özellikle iç mekanlarda kullanılan kaplama, izolasyon ve dekoratif malzemelerin yangın performansı büyük önem taşır. Yanıcı izolasyon malzemeleri yangını hızla yayabilir, bu nedenle bu malzemelerin yangın dayanımı mutlaka belgelenmelidir.

Isı dayanımı ve duman üretimi gibi faktörler de göz önünde bulundurulmalıdır. Bazı malzemeler yangın anında toksik gazlar yayabilir, bu da yangından kaçış sürecini zorlaştırır. Dolayısıyla malzeme seçiminde sadece yanıcılık değil, aynı zamanda duman ve gaz yayma potansiyeli de kritik önemdedir.

İpucu:
Yangına dayanıklı malzeme seçimi sadece yangın anında yapının ayakta kalmasını sağlamakla kalmaz, aynı zamanda insanların güvenle tahliye edilmesi için de zaman kazandırır. Binalarda kullanılacak malzemelerin yangın sertifikalarını mutlaka talep edin.

Soru - Cevap:

Yapı malzemelerinde hangi özellikler yangın güvenliği için önemlidir?
Yanıcılık, alev yayılımı, ısı dayanımı, duman ve toksik gaz üretimi.

Yangın bölümlerinde hangi tür malzemeler tercih edilmelidir?
Yanmaz veya zor yanar malzemeler (beton, çelik gibi).

İzolasyon malzemelerinde nelere dikkat edilmelidir?
Yanıcılık derecesi düşük ve yangın sertifikalı malzemeler kullanılmalıdır.

Yangına dayanıklı malzemelerin faydası nedir?
Yangının yayılmasını yavaşlatır, binanın dayanıklılığını artırır ve tahliye süresini uzatır.

Binalarda kullanılacak yapı malzemeleri

Yapı malzemeleri yangın güvenliği açısından belirli sınıflara göre seçilmelidir. Kolay alevlenen (F sınıfı) yapı malzemelerinin bina inşaatında doğrudan kullanımı yasaktır. Ancak bu tür malzemeler, yalnızca kompozit içinde en az normal alevlenen (D sınıfı) malzemeye dönüştürülerek kullanılabilir. Bu kompozit malzemelerin uygunluğu, ilgili standartlara göre test edilip belgelendirilmelidir.

Duvar kaplamaları ve içte uygulanacak ısı ve ses yalıtım malzemeleri, en az normal alevlenici olmalı; yüksek binalarda veya kapasitesi 100 kişiden fazla olan sinema, tiyatro, konferans ve düğün salonları gibi yerlerde ise en az zor alevlenici malzeme kullanılmalıdır.

Ayrıca:

Tesisat boruları 70 mm üzerindeyse, en az zor alevlenici malzeme olmalıdır.

Isı yalıtımı amacıyla kullanılacak kolay alevlenen malzemeler, en az 2 cm şap ile kapatılmalıdır.

Malzemelerin yanıcılık sınıfları TS EN 13501-1 ve TS EN 13501-5 gibi ulusal ve uluslararası standartlara uygun olarak belgelenmeli ve test edilmiş olmalıdır

İpucu:
Kaçış yollarının önünde ve üzerinde hiçbir zaman engel bırakmayın. Düzenli olarak bu yolların kontrol edilmesi ve test edilmesi, yangın anında tahliyeyi kolaylaştırır.

Soru - Cevap:

Kaçış yolları neden yangına dayanıklı olmalıdır?
Yangının yayılması durumunda insanların güvenli bir şekilde binayı terk etmelerini sağlar.

Kaçış yollarının genişliği nasıl belirlenir?
Bina kapasitesi ve kullanım amacına göre yönetmelikte belirlenen minimum genişliklere uygun olmalıdır.

Kaçış yolunda hangi engeller tahliyeyi zorlaştırır?
Depolanmış eşyalar, kapalı kapılar, düzgün çalışmayan aydınlatmalar.

Yangın anında kaçış yollarının aydınlatması neden önemlidir?
Duman ve karanlık ortamda yönlendirme sağlar, panik riskini azaltır.

Üçüncü Kısım: Kaçış Yolları

Bu kısım, yangın veya acil durumlarda yapı içindeki kişilerin güvenli şekilde tahliyesi için gerekli kaçış düzenlemelerini içerir. Kaçış yollarının tipleri, kapasiteleri, kaçış merdivenlerinin yerleşimi, özellikleri, yangın güvenlik holleri ve yapı kullanım türlerine göre özel tahliye kuralları bu kısımda düzenlenmiştir

Yönetmelik Metni:
Kaçış yolları, yangın anında bina içerisindeki kişilerin güvenli bir şekilde binadan tahliyesini sağlamak amacıyla tasarlanır. Bu yolların genişliği, yönlendirme işaretleri, aydınlatma, engellerin olmaması gibi hususlar belirlenir. Kaçış yolları yangına ve dumana karşı korunmalı, kapıları kolay açılabilir olmalı, yangın merdivenlerine ve güvenli bölgelere ulaşımı sağlamalıdır.

Detaylı Yorum & Açıklama:
Kaçış yolları, yangın güvenliğinin en kritik unsurlarından biridir çünkü yangın anında insanların binayı hızlı ve güvenli bir şekilde terk etmesini sağlar. Bu yolların tasarımı, bina kapasitesine, kullanım amacına ve yönetmelikte belirtilen standartlara uygun olmalıdır. Örneğin, kaçış yolu genişliği çok dar olursa, yoğunluk nedeniyle panik yaşanabilir ve tahliye gecikebilir.

Kaçış yollarının görünürlüğü de hayati önem taşır. Yönlendirme işaretleri, acil durum aydınlatmaları ve yangın kapıları herkes tarafından kolayca fark edilmelidir. Özellikle duman çıktığında görüş mesafesi azalacağı için aydınlatmaların sürekli ve kesintisiz olması gerekir. Ayrıca, kaçış yolunda kesinlikle herhangi bir engel bulunmamalıdır; depolanmış eşyalar, kapalı kapılar ya da başka engeller tahliyeyi engeller.

Bir diğer önemli nokta, kaçış yollarının yangına ve dumana dayanıklı olmasıdır. Bu sayede yangın yayılırken bile insanlar güvenli bölgelere ulaşabilir. Kapıların panik barı gibi kolay açılabilir olması, kalabalık durumlarında tahliye süresini kısaltır ve paniği azaltır.

İpucu:
Kaçış yollarının önünde ve üzerinde hiçbir zaman engel bırakmayın. Düzenli olarak bu yolların kontrol edilmesi ve test edilmesi, yangın anında tahliyeyi kolaylaştırır.

Soru - Cevap:

Kaçış yolları neden yangına dayanıklı olmalıdır?
Yangının yayılması durumunda insanların güvenli bir şekilde binayı terk etmelerini sağlar.

Kaçış yollarının genişliği nasıl belirlenir?
Bina kapasitesi ve kullanım amacına göre yönetmelikte belirlenen minimum genişliklere uygun olmalıdır.

Kaçış yolunda hangi engeller tahliyeyi zorlaştırır?
Depolanmış eşyalar, kapalı kapılar, düzgün çalışmayan aydınlatmalar.

Yangın anında kaçış yollarının aydınlatması neden önemlidir?
Duman ve karanlık ortamda yönlendirme sağlar, panik riskini azaltır.

Kaçış yolları

Kaçış yolları; yapı içerisinden başlayıp bina dışındaki güvenli alana kadar olan, kesintisiz ve engelsiz tahliye güzergâhıdır.

Koridorlar, merdivenler, geçitler ve çıkış kapıları kaçış yolu kapsamındadır.

Asansörler kaçış yolu olarak kabul edilmez.

Kullanıcı yoğunluğu, yapı sınıfı ve kat yükü dikkate alınarak yeterli sayıda ve genişlikte düzenlenmelidir

Yönetmelik Metni:
Kaçış merdivenleri, binalarda güvenli tahliye için zorunlu kaçış yollarının önemli bileşenlerindendir. Yangına karşı dayanıklı, yeterli genişlikte ve kolay erişilebilir olmalıdır. Merdivenlerin yapısı, malzemesi ve konumu yangın sırasında duman ve ısıdan etkilenmeyecek şekilde planlanmalıdır.

Detaylı Yorum & Açıklama:
Kaçış merdivenleri, binanın üst katlarında bulunan kişiler için hayati bir tahliye yoludur. Bu merdivenlerin yangına dayanıklı olması, yangın sırasında yapının sağlam kalmasını sağlar ve insanların güvenle tahliye edilmesine olanak verir. Yönetmelik, kaçış merdivenlerinin genellikle beton veya yangına dayanıklı diğer malzemelerden yapılmasını şart koşar. Böylece yangın ısı ve dumanıyla karşı karşıya kalsa bile merdiven çökmeyecek veya zarar görmeyecektir.

Merdivenlerin genişliği ve basamak yüksekliği gibi fiziksel özellikler, tahliye hızını etkiler. Çok dar merdivenler kalabalığın tahliyesini zorlaştırır ve panik riskini artırır. Ayrıca kaçış merdivenleri, bina içinde kolayca bulunabilmeli, engellenmemeli ve düzenli bakımı yapılmalıdır. Yangın merdiveni kapılarının da kendiliğinden kapanan, yangına dayanıklı ve duman geçirmez özellikte olması gerekir.

Bir diğer önemli konu ise kaçış merdivenlerinin duman kontrol sistemleriyle desteklenmesidir. Dumanın kaçış merdivenlerine dolması, tahliye sırasında ciddi risk oluşturabilir. Bu nedenle yönetmelikte dumanın kaçış merdiveni boşluklarına girişinin engellenmesi için çeşitli teknik önlemler alınması önerilir.

İpucu:
Kaçış merdivenlerine yönlendiren işaretler ve aydınlatmaların sürekli çalıştığından emin olun. Ayrıca merdiven boşluklarında duman tahliyesi için havalandırma sistemleri mutlaka olmalıdır.

Soru - Cevap:

Kaçış merdivenlerinin yangına dayanıklı olması neden önemlidir?
Yangın anında yapının sağlam kalması ve insanların güvenle tahliye edilmesi için.

Kaçış merdivenlerinin genişliği neye göre belirlenir?
Binadaki maksimum kişi sayısına ve tahliye kapasitesine göre.

Yangın merdiveni kapılarında hangi özellikler olmalıdır?
Kendiliğinden kapanan, yangına dayanıklı ve duman geçirmez özellikte olmalıdır.

Duman kaçış merdivenlerine nasıl engellenir?
Duman kontrol ve havalandırma sistemleri ile.

Kaçış merdivenleri

Kaçış merdivenleri yangın ve acil hâllerde kullanılabilecek özellikte olmalıdır.

Merdivenler, yangına karşı en az 120 dakika dayanıklı duvar ve 90 dakika duman sızdırmaz kapı ile çevrilmelidir.

Dış kaçış merdivenleri belirli koşullarda iç merdiven yerine geçebilir.

21,50 m üzeri binalarda dış açık merdivene izin verilmez

Yönetmelik Metni:
Kaçış yolu kapıları, yangın anında güvenli tahliyeyi sağlamak amacıyla özel olarak tasarlanmalıdır. Bu kapılar yangına ve duman sızmasına karşı dayanıklı olmalı, kolay açılır ve tahliye sırasında engel teşkil etmemelidir. Genellikle kendiliğinden açılan veya itmeli tipte olmalıdır.

Detaylı Yorum & Açıklama:
Kaçış yolu kapıları, bir binada yangın sırasında insanların hızlı ve güvenli bir şekilde binayı terk etmelerini sağlayan kritik güvenlik unsurlarındandır. Bu kapıların en önemli özellikleri, yangına dayanıklı olması ve dumanın kaçış yollarına sızmasını engellemesidir. Eğer kapı yangına dayanıklı değilse, yangın hızla kaçış yoluna yayılabilir ve insanların güvenli tahliyesi tehlikeye girer.

Kapıların tasarımı da tahliye sırasında kilitlenmemesi veya zor açılmaması yönünde olmalıdır. Genellikle itmeli veya kol mekanizmalı kapılar tercih edilir; böylece panik anında insanların kapıları hızlıca açabilmesi sağlanır. Kapılar yangın yönetmeliklerine uygun olarak genellikle en az 60 dakika yangına dayanıklılık sağlar.

Bir diğer önemli husus, kaçış yolu kapılarının dışa açılmasıdır. Bu, kalabalığın kapı önünde sıkışmasını engeller ve tahliyenin sorunsuz yapılmasını sağlar. Ayrıca bu kapılar düzenli olarak kontrol edilmeli, kilitlenmemeli ve önünde herhangi bir engel bulunmamalıdır.

İpucu:
Kaçış kapılarının kilitlenmediğinden ve her zaman rahatça açılabildiğinden emin olun. Acil durumlarda kapıların bloklanması hayati tehlike oluşturur.

Soru - Cevap:

Kaçış yolu kapılarının yangına dayanıklılık süresi genellikle ne kadardır?
Genellikle en az 60 dakika.

Tahliye sırasında kaçış kapıları hangi yöne açılmalıdır?
Dışa doğru açılmalıdır.

Kaçış kapılarında ne tür açma mekanizmaları tercih edilir?
İtmeli veya kol mekanizmalı, kolay açılır kapılar.

Kapılar neden kilitlenmemelidir?
Tahliye sırasında insanların hızlı ve engelsiz çıkabilmesi için.

Kaçış yolu kapıları

Kaçış yolu kapılarında şu şartlar aranır:

Temiz genişlik en az 80 cm, yükseklik en az 200 cm olmalı.

Dönel kapılar, turnikeler çıkış olarak kullanılamaz.

50 kişiden fazla kapasitesi olan mekânlarda kapılar kaçış yönüne doğru açılmalı ve el ile kolayca açılabilir olmalıdır.

Kapılar en fazla 110 N kuvvetle açılabilecek şekilde tasarlanmalıdır

Yönetmelik Metni:
Yangın güvenlik holü, yangının yayılmasını önlemek ve kaçış yollarını korumak amacıyla tasarlanmış, yangına dayanıklı bir bölümdür. Bu hol, kaçış yolları ile bina bölümleri arasında yangın geçişini engelleyecek şekilde planlanmalıdır. Genellikle yangına dayanıklı kapılarla donatılır ve duman sızdırmazlığı sağlanır.

Detaylı Yorum & Açıklama:
Yangın güvenlik holü, özellikle büyük ve çok katlı binalarda hayati öneme sahiptir. Bir yangın durumunda, bina içindeki duman ve ateşin kaçış yollarına ulaşması engellenmelidir. Bu amaçla yangın güvenlik holü, yangını bir bölgeyle sınırlandıran ve insanların güvenle tahliye olmasını sağlayan korunaklı bir alan oluşturur.

Bu hol, genellikle yangın kapıları ile izole edilir ve bu kapılar yangına ve dumana karşı dayanıklıdır. Kapıların yanı sıra, holün havalandırması ve basınçlandırma sistemleri (duman kontrolü için) de yangının kaçış yollarına sızmasını önler. Böylece, yangın sırasında bile insanlar bu holü kullanarak binadan güvenli bir şekilde çıkabilir.

Yangın güvenlik holü, sadece yangın anında değil, normal kullanımda da kaçış yollarının sürekliliğini ve güvenliğini sağlar. Bu nedenle tasarımında, kapıların uygun açılma yönü, kaçış yoluna erişim kolaylığı ve acil durum aydınlatması gibi faktörler dikkate alınır.

İpucu:
Yangın güvenlik holünün kapılarını ve sızdırmazlık sistemlerini düzenli olarak kontrol edin. Dumanın kaçış yollarına geçişini engellemek için bu alanların bakımına önem verin.

Soru - Cevap:

Yangın güvenlik holü neden önemlidir?
Yangının kaçış yollarına yayılmasını önler ve tahliyeyi güvence altına alır.

Yangın güvenlik holünde hangi sistemler bulunabilir?
Yangına dayanıklı kapılar, duman sızdırmazlığı ve basınçlandırma sistemleri.

Yangın güvenlik holündeki kapılar nasıl olmalıdır?
Yangına dayanıklı, duman sızdırmaz ve acil durumda kolay açılabilir.

Yangın güvenlik holünün bakımı neden önemlidir?
Dumanın kaçış yollarına geçişini engellemek için süreklilik sağlanmalıdır.

Yangın güvenlik holü

Yangın güvenlik holü; duman geçişini önleyerek kullanıcıların güvenli kaçışını sağlar.

Özellikle bodrum kat merdivenlerine geçişlerde kullanılır.

4 kattan fazla kata hizmet veren merdivenlerde bu hol zorunludur.

Hol kapıları duman sızdırmaz ve en az 60-90 dakika yangına dayanıklı olmalıdır

Yönetmelik Metni:
Konutlar, yaşam alanı olarak kullanılan yapılardır ve yangın güvenliği açısından özel düzenlemelere tabidir. Bu bölümde, konutlarda alınması gereken yangın önlemleri, kaçış yolları, yangın algılama ve söndürme sistemleri gibi hususlar detaylandırılmıştır.

Detaylı Yorum & Açıklama:
Konutlarda yangın güvenliği, hem yapıların tasarımı hem de kullanılan malzemeler açısından önem taşır. Çünkü konutlarda genellikle aile bireyleri bulunur ve yangın durumunda hızlı ve güvenli tahliye sağlanmalıdır. Bu nedenle, konutların yangına dayanıklı malzemelerle inşa edilmesi, yangın bölmeleri oluşturulması ve kaçış yollarının engellenmeden kullanıma açık olması gerekir.

Ayrıca, konutlarda duman dedektörleri ve taşınabilir söndürme cihazları bulundurulması önerilir. Bu cihazlar, yangının erken tespiti ve kontrol altına alınmasına olanak sağlar. Özellikle mutfak gibi yangın riskinin yüksek olduğu alanlarda yangın algılama sistemleri hayati önem taşır.

Konutlarda yangın merdiveni gibi kaçış yollarının kolay erişilebilir ve kullanışlı olması gerekir. Ayrıca, yangın sırasında dumanın kaçış yollarını kapatmaması için havalandırma sistemleri ve yangın güvenlik kapıları gibi önlemler alınmalıdır. Bu sayede, yangın anında bina içinde yaşayanlar için güvenli bir tahliye ortamı oluşturulur.

İpucu:
Konutlarda yangın söndürme cihazları ve duman dedektörlerini düzenli olarak kontrol edin ve kullanım talimatlarına uygun şekilde yerleştirin. Yangın çıkış yollarını eşya ile kapatmamaya özen gösterin.

Soru - Cevap:

Konutlarda yangın güvenliği neden önemlidir?
Çünkü aile bireylerinin güvenliği için yangının erken tespiti ve hızlı tahliye sağlanmalıdır.

Konutlarda hangi yangın önlemleri alınmalıdır?
Yangına dayanıklı yapı malzemeleri, yangın bölmeleri, duman dedektörleri ve söndürme cihazları.

Yangın çıkış yolları konutlarda nasıl olmalıdır?
Kolay erişilebilir, engellenmemiş ve duman geçişini engelleyecek şekilde düzenlenmiş.

Konutlarda hangi alanlarda yangın riski daha yüksektir?
Özellikle mutfak ve elektrik tesisatının yoğun olduğu alanlar.

Konutlar

4 katı geçmeyen konutlarda normal merdiven yeterlidir.

Yüksekliği 30,50 m üzeri ise yangın güvenlik holü ve basınçlandırma sistemi gerekir.

Bağımsız konut birimlerinden doğrudan güvenli alana ya da kaçış merdivenine erişim sağlanmalıdır.

Tek kapılı konut dairelerinde çıkış kapısı üst katta olamaz, üst kat döşeme alanı 70 m²’yi aşmamalıdır

Yönetmelik Metni:
Sağlık yapıları, hastaneler, klinikler, bakım evleri gibi sağlık hizmeti verilen binalardır. Bu yapılar, içlerinde bulundurdukları hastalar, personel ve ziyaretçiler nedeniyle yangın güvenliği açısından özel önlemler gerektirir. Yönetmelikte sağlık yapılarında alınması gereken yangın önlemleri detaylı şekilde belirtilmiştir.

Detaylı Yorum & Açıklama:
Sağlık yapılarında yangın güvenliği konutlardan çok daha karmaşık ve kritik bir hal alır. Çünkü burada bulunan kişilerin bir kısmı hareket kısıtlılığı yaşayabilir, acil müdahale gerektirebilir ya da dışarı çıkmaları zaman alabilir. Bu yüzden, sağlık yapılarında yangın riskinin en aza indirilmesi için çok yönlü ve ayrıntılı planlama gerekir.

Bu tür binalarda kaçış yolları, acil çıkışlar ve yangın merdivenleri herkes için kolay erişilebilir olmalıdır. Aynı zamanda yangının hızlı yayılmasını önlemek için yangın kompartımanları ve yangın dayanıklı bölmelerle alanlar ayrılmalıdır. Ayrıca duman kontrol sistemleri, acil durum aydınlatmaları ve yangın algılama sistemleri zorunludur. Bunlar, yangın anında hem yangının büyümesini engeller hem de tahliyeyi güvenli hale getirir.

Sağlık yapılarında kullanılan elektrik tesisatı ve cihazların da yangın riskine karşı uygun standartlarda olması gerekir. Periyodik kontroller ve bakım, bu risklerin azaltılmasında büyük rol oynar. Personelin yangın eğitimi alması, müdahale ekiplerinin kurulması gibi sorumluluklar da bu bölümün önemli unsurlarıdır.

İpucu:
Sağlık tesislerinde çalışan personelin düzenli yangın tatbikatlarına katılması, hem kendi güvenlikleri hem de hastaların güvenliği için çok önemlidir. Ayrıca, hastaların tahliyesi için özel planlar hazırlanmalı ve bu planlar düzenli olarak güncellenmelidir.

Soru - Cevap:

Sağlık yapılarında yangın güvenliği neden daha kritiktir?
Çünkü burada bulunan birçok kişi hareket etmekte zorluk çekebilir ve acil tahliye daha karmaşıktır.

Sağlık binalarında hangi yangın önlemleri zorunludur?
Yangın kompartımanları, duman kontrol sistemleri, acil durum aydınlatmaları ve etkili kaçış yolları.

Personelin yangın eğitimleri neden önemlidir?
Acil durumlarda doğru ve hızlı müdahale için bilinçli personel gereklidir.

Elektrik tesisatı sağlık yapılarında nasıl olmalıdır?
Yangın riskini azaltacak şekilde standartlara uygun ve düzenli bakımlı olmalıdır.

Sağlık yapıları

Bu tür yapılarda;

Tahliye işlemleri yavaş gerçekleşeceğinden, tüm katlardan tahliye mümkün olmalı.

Kaçış yolları engelsiz ve düz olmalı, hastaların sedye ile tahliyesine uygun genişlikte düzenlenmelidir.

Yangın kapıları duman sızdırmaz olmalı, tahliye planları önceden oluşturulmalıdır

Yönetmelik Metni:
Oteller ve moteller, kısa süreli konaklama hizmeti sunan yapı türleridir. Bu tür yapılar, hem konaklayan misafirlerin güvenliği hem de işletme sürekliliği açısından yangın güvenliği önlemlerine tabi tutulur. Yönetmelikte, oteller ve motellerde alınması gereken yangın önlemleri ayrıntılı olarak ele alınmıştır.

Detaylı Yorum & Açıklama:
Oteller ve motellerde yangın güvenliği, binaların mimari yapısı ve kullanım amacı nedeniyle özel bir öneme sahiptir. Bu tür yapılar genellikle çok sayıda kişiyi barındırır ve gece saatlerinde boşaltılması daha zor olabilir. Bu yüzden yangın önlemleri hem önleyici hem de acil durumlarda tahliyeyi kolaylaştırıcı şekilde planlanmalıdır.

Yangın kompartımanlarının oluşturulmasıyla yangının bir bölümden diğerine yayılması engellenir. Kaçış yolları ve acil çıkış kapıları misafirlerin kolayca ulaşabileceği şekilde yerleştirilmelidir. Ayrıca, otel personeli yangın eğitimi almalı ve yangın anında hızlı müdahale için hazır bulunmalıdır.

Acil durum aydınlatması, yangın algılama ve uyarı sistemleri, duman kontrolü gibi teknolojik önlemler de otel ve motellerde bulunmalıdır. Elektrik tesisatı, mutfak alanları ve diğer kritik noktalar düzenli olarak denetlenmeli, bakımları yapılmalıdır. Çünkü mutfak ve enerji alanları otellerde yangın çıkışının en yüksek olduğu bölümlerdir.

Son olarak, otellerde konaklayan misafirlerin güvenliği için yangın tatbikatları düzenlenmeli, tahliye planları odalara ve ortak alanlara asılmalıdır.

İpucu:
Otellerde özellikle gece saatlerinde yangın anında misafirlerin panik yapmadan tahliye olabilmesi için iyi hazırlanmış, işaretlenmiş ve engelsiz kaçış yolları çok önemlidir. Personelin bu konuda bilinçli olması ve misafirlere rehberlik yapabilmesi hayat kurtarır.

Soru - Cevap:

Otellerde yangın kompartımanları neden gereklidir?
Yangının yayılmasını engelleyerek tahliye için zaman kazandırır.

Otellerde acil durum aydınlatması neden önemlidir?
Yangın veya elektrik kesintisi durumunda kaçış yollarının görünür olmasını sağlar.

Yangın tatbikatları neden düzenli yapılmalıdır?
Personel ve misafirlerin acil durumda ne yapacağını bilmesi için.

Otellerde en yüksek yangın riski hangi alanlardadır?
Mutfaklar ve elektrik tesisatlarının bulunduğu alanlarda.

Oteller

Oteller, moteller, pansiyonlar gibi konaklama amaçlı yapılarda:

Her kat için en az iki kaçış merdiveni olmalı.

Koridorların sonundan en fazla 30 m içinde bir kaçış yolu başlamalı.

Koridorlar daraltılamaz ve yönlendirme işaretleri ile donatılmalıdır.

Asansörler kaçış yolu olarak kullanılmamalıdır

Yönetmelik Metni:
Toplanma amaçlı binalar; tiyatrolar, sinemalar, spor salonları, alışveriş merkezleri gibi çok sayıda insanın bir araya geldiği mekanlardır. Yönetmelik bu tür binalarda yangın güvenliği önlemlerinin çok sıkı olmasını şart koşar.

Detaylı Yorum & Açıklama:
Toplanma amaçlı binalar, yangın riskinin yüksek olduğu ve acil tahliye sırasında kalabalıkların yönetilmesinin zor olduğu yapılardır. Bu nedenle, yangının çıkması halinde can kaybını önlemek için kapsamlı önlemler alınmalıdır.

İlk olarak, bu binaların mimarisinde geniş ve yeterli sayıda kaçış yolları planlanmalıdır. Bu kaçış yolları engellenmemeli ve sürekli kullanıma hazır tutulmalıdır. Yangın merdivenleri, acil çıkış kapıları ve yangın kapıları, herkesin hızlıca ulaşabileceği şekilde tasarlanmalıdır.

Yangın algılama ve uyarı sistemleri, bu binalarda daha da kritik bir rol oynar. Yangın anında hem binada bulunanlara hem de itfaiye ve güvenlik ekiplerine hızlı ve doğru bilgi iletilmelidir. Ayrıca, duman kontrol sistemleri ile kaçış yollarının dumanla dolması engellenmeli, görüş alanı korunmalıdır.

Elektrik tesisatı, mutfak veya teknik alanlar gibi riskli noktalar düzenli olarak denetlenmelidir. Ayrıca toplanma amaçlı binalarda acil durum eğitimleri ve yangın tatbikatları düzenlenerek hem personel hem de ziyaretçilerin bilinçlendirilmesi sağlanmalıdır.

İpucu:
Kalabalık yerlerde panik ve izdiham çok büyük risk oluşturur. Bu yüzden yangın anında acil anons sistemleri ve personel yönlendirmeleri hayati önem taşır. Herkesin ne yapacağını bilmesi için düzenli eğitim ve tatbikat şarttır.

Soru - Cevap:

Toplanma amaçlı binalarda kaçış yolları neden çok önemlidir?
Kalabalık insan topluluğunun hızlı ve güvenli tahliyesi için.

Yangın algılama sistemleri bu binalarda nasıl bir rol oynar?
Yangının erken tespiti ve uyarı verilmesi için.

Duman kontrol sistemleri neden gereklidir?
Kaçış yollarının dumanla dolmasını engelleyerek görüşü korumak için.

Yangın tatbikatları neden bu tür binalarda sık yapılmalıdır?
Kalabalıkta panik önlemek ve güvenli tahliyeyi sağlamak için.

Toplanma amaçlı binalar

Sinema, tiyatro, spor salonu, konferans ve düğün salonları gibi toplanma amaçlı yapılarda:

Kullanıcı sayısına göre çıkış sayısı belirlenmeli (örneğin 500 kişi için en az 3 çıkış).

Dışa açılan, açılması kolay kapılar zorunludur.

Koltuk aralıkları ve geçişler kaçış yönüne uygun düzenlenmelidir

📘 Yönetmelik Yorumu:
Bu kısım, binaların yangın güvenliği açısından özgün bölümleri için özel kuralları içerir. Her bölüm kendi risk profiline sahip olduğu için, yangın önlemleri bölüme göre farklılık gösterir.

Yönetmelikte şu alanlara özel hükümler yer alır:

Bina Bölümü	Yangın Güvenliği Gereksinimleri
Kazan Daireleri	Yanıcı olmayan malzemeyle kaplanmalı, bağımsız yangın kompartımanı içinde olmalı
Yakıt Depoları	Sızdırmazlık, havalandırma ve patlama riskine karşı mesafe kuralları
Mutfaklar	Yangın söndürme sistemi (özellikle davlumbazlarda) zorunludur
Sığınaklar	Duman geçirmez, yangına dayanıklı kapılar ve havalandırma gerekir
Otoparklar	Duman tahliye sistemleri ve acil çıkış yolları, araç başına belirli metrekareye göre hesaplanır
Asansörler	Yangın anında otomatik olarak güvenli kata yönlendirme, duman geçirmez şaft yapısı
Yıldırımdan Korunma	Paratoner sistemleri zorunludur, özellikle yüksek yapılar ve sanayi tesislerinde

🔎 Temel İlkeler:
Her bölüm ayrı risk barındırır ve buna uygun sistemlerle korunmalıdır.

Bu alanlarda yangına dayanıklı kapı, otomatik söndürme, havalandırma, algılama ve kaçış yolları detaylı olarak planlanmalıdır.

Ayrıca, bu bölümler yangın anında diğer yaşam alanlarını etkilememelidir (kompartımanlama mantığı).

❓ Soru-Cevap:
Soru: Kazan dairesi konutların bodrum katında olabilir mi?
Cevap: Evet, olabilir ama yangına en az 120 dakika dayanıklı duvarlarla ayrılmış olmalı ve doğrudan dış ortama açılan bir kapısı bulunmalıdır.

Soru: Otoparklarda yangın algılama sistemi zorunlu mu?
Cevap: Evet. Özellikle çok katlı ve kapalı otoparklarda otomatik algılama ve duman tahliye sistemi şarttır.

Soru: Asansörler yangında kullanılabilir mi?
Cevap: Hayır. Yangın sırasında asansör kullanımı tehlikelidir. Ancak özel “yangın asansörleri” yönetmelikte tanımlanmıştır.

Dördüncü Kısım: Bina Bölümlerine ve Tesislerine İlişkin Düzenlemeler

Bu kısım, yangın bakımından özel önlem gerektiren bina bölümlerine ilişkin düzenlemeleri içerir. Kazan daireleri, yakıt depoları, mutfaklar, sığınaklar, otoparklar, asansörler ve yıldırımdan korunma tesisatı gibi bölümler için alınması gereken tedbirler detaylı olarak açıklanır. Bu bölümlerde yangına karşı dayanım, havalandırma, algılama, ayrım duvarları ve çıkış düzenlemeleri özel hükümlerle belirlenmiştir

Yönetmelik Metni:
Kazan daireleri, genellikle binaların ısıtma sistemlerinin yer aldığı, yüksek ısı ve basınç riski taşıyan teknik alanlardır. Yönetmelik bu alanlarda yangın riskini azaltmak ve olası yangınların yayılmasını önlemek için özel düzenlemeler getirmiştir.

Detaylı Yorum & Açıklama:
Kazan daireleri, enerji üreten sistemlerin bulunduğu, yüksek sıcaklık ve basıncın hakim olduğu alanlardır. Bu nedenle burada yangının çıkması durumunda hızla kontrol altına alınması gerekir. Kazan dairelerinin inşasında yanıcı malzeme kullanılmamalı, dayanıklı ve ısıya dirençli malzemeler tercih edilmelidir.

Ayrıca, bu alanların havalandırılması çok önemlidir. Yetersiz havalandırma, gaz birikimine ve patlama riskine yol açabilir. Bu yüzden hem doğal hem mekanik havalandırma sistemleri kullanılmalı, düzenli bakımları yapılmalıdır.

Kazan dairelerinde, yangın algılama ve otomatik söndürme sistemleri mutlaka bulunmalıdır. Olası bir yangın durumunda hem bina genelinde alarm verilmesi hem de kazandaki yangının hızla söndürülmesi hedeflenir. Elektrik tesisatı da bu alanlarda özel standartlarda olmalı, kısa devre gibi risklere karşı önlemler alınmalıdır.

Personelin bu alanlarda çalışırken yangın önlemleri hakkında bilgi sahibi olması ve acil durum prosedürlerini bilmesi hayati önem taşır.

İpucu:
Kazan daireleri gibi teknik alanlarda yangın riski çok yüksek olduğu için, bu bölümlerde rutin denetimler ve bakım programları çok sıkı tutulmalıdır. Ayrıca tüm personel düzenli olarak yangın eğitimi almalı, olası durumlarda müdahale talimatlarını eksiksiz bilmelidir.

Soru - Cevap:

Kazan dairelerinde neden yanıcı malzeme kullanılmamalıdır?
Yangın riskini artırmamak ve yangının yayılmasını önlemek için.

Bu alanlarda havalandırma neden önemlidir?
Gaz birikimini önlemek ve patlama riskini azaltmak için.

Yangın algılama ve söndürme sistemleri kazan dairelerinde neden zorunludur?
Yangını erken tespit edip kontrol altına almak için.

Personel neden düzenli yangın eğitimi almalıdır?
Olası yangınlarda doğru ve hızlı müdahale için.

Kazan daireleri

Kazan daireleri, yangına karşı en az 120 dakika dayanıklı bölmelerle ayrılmalıdır.

Kapıları, kaçış merdiveni veya genel merdivenlere doğrudan açılmamalı; ortak bir hole veya koridora açılmalıdır.

Temiz ve kirli hava bacaları yapılmalı, doğalgaz veya LPG kullanılıyorsa özel gaz algılayıcılar, ana kapama vanası ve elektrik kesiciler yerleştirilmelidir.

Kazan dairesinde en az bir yangın söndürme cihazı ve gerektiğinde yangın dolabı bulundurulmalıdır

Yönetmelik Metni:
Yakıt depoları, yanıcı ve patlayıcı özellik taşıyan maddelerin saklandığı alanlardır. Bu nedenle bu bölümlerde yangın riskini en aza indirmek için yapı, yerleşim, havalandırma ve güvenlik açısından özel önlemler alınması zorunludur.

Detaylı Yorum & Açıklama:
Yakıt depoları, yüksek yangın riski taşıyan ve dikkatle yönetilmesi gereken alanlardır. Bu alanlarda depo yapısı, yangına dayanıklı malzemelerden olmalı, mümkünse yangın bölmeleri ile diğer bina kısımlarından ayrılmalıdır. Yakıtın türüne göre farklı yangın sınıflarına uygun yangın söndürme ekipmanları hazır bulundurulmalıdır.

Havalandırma sistemleri yakıt buharlarının birikmesini önleyecek şekilde tasarlanmalıdır. Bu buharlar, düşük konsantrasyonlarda bile patlayıcı özellik gösterebilir. Ayrıca, depo çevresinde kıvılcım veya ateş çıkarabilecek faaliyetlerden kaçınılmalı, statik elektrik birikimine karşı önlemler alınmalıdır.

Yakıt depolarının çevresi güvenlik kameraları, yangın algılama sistemleri ve acil durum alarm sistemleri ile donatılmalıdır. Bu sistemler olası bir tehlike anında hızlı müdahaleyi sağlar. Personel, yakıt depolarında güvenli çalışma prosedürleri ve yangın risklerine karşı eğitim almalıdır.

İpucu:
Yakıt depolarında yangın riskini en aza indirmek için, depo kapasitesi mümkün olan en küçük ölçüde tutulmalı ve düzenli olarak bakım yapılmalıdır. Depo alanının etrafında uygun yangın söndürme cihazları ve güvenlik ekipmanları bulundurulmalıdır.

Soru - Cevap:

Yakıt depolarında yangına dayanıklı malzeme kullanılması neden önemlidir?
Yangının yayılmasını önlemek ve depoyu güvenli hale getirmek için.

Depolardaki buharların birikmesi neden tehlikelidir?
Patlayıcı ve yanıcı özellik taşıdığı için.

Yakıt deposunda hangi önlemler alınmalıdır?
Havalandırma, kıvılcım önleme, yangın algılama ve söndürme sistemleri.

Personelin bu alanlarda alması gereken eğitim nedir?
Güvenli çalışma ve acil durum yangın müdahalesi eğitimi.

Yakıt depoları

Yakıt depoları yangına dayanıklı bölmeler içinde olmalı ve yeterli havalandırma sağlanmalıdır.

Depo ile kazan dairesi arasında 120 dakikalık yangın dayanımlı duvar bulunmalıdır.

Tank kapasitesinin %33'ünü havuzlayacak sistem yapılmalıdır.

Bodrum katlarda en fazla 40.000 litreye kadar sıvı yakıt depolanabilir, daha fazlası için bina dışında özel bina yapılmalıdır

Yönetmelik Metni:
Mutfaklar, yapılar içinde hem yüksek ısı hem de çeşitli yanıcı maddelerin bulunduğu, yangın riski yüksek alanlardır. Bu alanlarda uygun yangın güvenlik tedbirlerinin alınması zorunludur.

Detaylı Yorum & Açıklama:
Mutfaklar, özellikle ticari ve toplu kullanım alanlarında yangın çıkma riski açısından kritik bölgelerdir. Yağlar, gazlı ocaklar, elektrikli cihazlar ve yanıcı malzemeler mutfakta yangın riskini artırır. Bu yüzden mutfak tasarımında yangın dayanıklı malzemeler kullanılması, elektrik tesisatının güvenli ve standartlara uygun yapılması gerekir.

Havalandırma sistemleri, mutfakta birikebilecek yanıcı gazları ve buharları dışarı atacak şekilde düzenlenmelidir. Ayrıca, mutfaklarda otomatik yangın söndürme sistemleri (örneğin yağ yangınına karşı köpüklü ya da gazlı söndürme) bulunmalı ve erişilebilir yangın söndürme cihazları yerleştirilmelidir.

Mutfak personeline yangın riski ve müdahale konusunda eğitim verilmelidir. Olası bir yangın durumunda, panik ve zarar riskini azaltmak için kaçış yolları açık ve kolay ulaşılır olmalıdır.

İpucu:
Mutfaklarda özellikle yağ yangınlarına karşı dikkatli olunmalıdır. Su kullanmak yangını büyütebilir, bunun yerine uygun tipte (örneğin kuru kimyevi tozlu veya köpüklü) yangın söndürme cihazları bulundurulmalıdır. Düzenli bakım ve temizlik, mutfakta yangın riskini büyük ölçüde azaltır.

Soru - Cevap:

Mutfakta yangın riskini artıran faktörler nelerdir?
Yağlar, gazlı ve elektrikli cihazlar, yanıcı malzemeler.

Mutfakta yangın söndürmek için su kullanmak doğru mudur? Neden?
Hayır, çünkü yağ yangınında su yangını büyütebilir.

Mutfaklarda hangi tür yangın söndürme sistemleri önerilir?
Otomatik köpüklü veya gazlı yangın söndürme sistemleri.

Yangın durumunda mutfakta en önemli güvenlik önlemi nedir?
Kaçış yollarının açık ve kolay ulaşılır olması.

Mutfaklar

Yüksek binalarda, AVM’lerde veya 100’den fazla kişiye hizmet eden mutfaklarda otomatik davlumbaz söndürme sistemi şarttır.

Gaz kullanılan bodrum mutfaklarında ikinci bir çıkış zorunludur.

Mutfaklar binanın diğer bölümlerinden 120 dakika yangına dayanıklı malzeme ile ayrılmalıdır.

LPG kullanılan mutfaklar için gaz algılayıcı, otomatik vana ve etkili havalandırma sistemi yapılmalıdır

Yönetmelik Metni:
Sığınaklar, acil durumlarda insanların korunması için tasarlanmış özel alanlardır. Bu alanların yangına karşı dayanıklı olması, güvenli çıkış yollarına sahip olması ve havalandırma sistemlerinin uygun şekilde düzenlenmesi gerekir.

Detaylı Yorum & Açıklama:
Sığınaklar, afet ve acil durumlarda insan hayatını korumak amacıyla yapılır. Yangın gibi tehlikelerde, sığınağın yangına dayanıklı malzemelerle inşa edilmesi çok önemlidir. Sığınak duvarları, kapıları ve tavanları yangına karşı dirençli olmalı, yangının yayılmasını engellemelidir.

Ayrıca sığınakların kaçış yolları ve çıkış kapıları, yangın sırasında hızlı ve güvenli tahliye için yeterli genişlikte olmalı, duman ve zehirli gazlara karşı koruma sağlayacak şekilde tasarlanmalıdır. Havalandırma sistemleri, içerdeki havayı temiz tutacak ve duman birikimini önleyecek şekilde olmalıdır.

Sığınakların içinde yangın algılama ve acil aydınlatma sistemleri yer almalıdır. Düzenli bakım ve testlerle, acil durumlarda işlevselliği sağlanmalıdır.

İpucu:
Sığınakların yangına dayanıklılığı sadece malzeme seçimiyle değil, aynı zamanda düzenli bakım, kaçış yollarının engellenmemesi ve sistemlerin çalışır durumda tutulmasıyla da sağlanır. Bu alanlarda panik yaşanmasını önlemek için sığınak kullanımı ve yangın güvenliği konusunda eğitim verilmesi önemlidir.

Soru - Cevap:

Sığınaklarda yangına dayanıklı olması neden önemlidir?
Yangının yayılmasını engeller ve insanların korunmasını sağlar.

Sığınak kaçış yolları nasıl olmalıdır?
Geniş, kolay ulaşılır ve duman geçirmez şekilde tasarlanmalıdır.

Havalandırma sistemleri sığınaklarda neden önemlidir?
İçerdeki havayı temiz tutar ve duman birikimini önler.

Sığınaklarda hangi yangın güvenliği sistemleri bulunmalıdır?
Yangın algılama ve acil durum aydınlatma sistemleri.

Sığınaklar

Alanı 100 m²’den büyük olan sığınaklarda duman tahliye sistemi ve en az iki çıkış sağlanmalıdır.

Sığınaklar, algılama, uyarı ve söndürme sistemleri ile donatılmalıdır.

Tüm bu düzenlemeler, yönetmeliğin Altıncı ve Üçüncü Kısımlarında belirtilen esaslara göre uygulanmalıdır

Yönetmelik Metni:
Otoparklar, araçların park edilmesi için ayrılmış kapalı veya açık alanlardır. Yangın güvenliği açısından özel önlemler alınması gerekir. Otoparklarda yangın söndürme sistemleri, duman tahliye sistemleri ve kaçış yolları belirlenmelidir.

Detaylı Yorum & Açıklama:
Otoparklar genellikle araçların bir arada bulunduğu, potansiyel yangın riskinin yüksek olduğu alanlardır. Burada yangın çıkması durumunda yangının hızla yayılmasını önlemek için uygun yangın bölümlendirmesi (kompartmanlama) yapılmalıdır. Ayrıca, otoparklarda dumanın dışarı atılması için etkili duman tahliye sistemleri kurulmalıdır. Duman, yangının erken evresinde hızlı yayılabilir ve görüşü azaltarak tahliyeyi zorlaştırır.

Otoparklarda yangın söndürme sistemleri (örneğin, sprinkler sistemleri veya yangın dolapları) bulunmalı ve kolay erişilebilir olmalıdır. Kaçış yolları ise açık ve engellenmemiş olmalı, acil çıkış kapıları net şekilde işaretlenmelidir. İnsanların araçlardan ve otopark alanından güvenli bir şekilde tahliyesi için acil durum aydınlatmaları da mutlaka olmalıdır.

Ayrıca, araçlarda yakıt bulunması nedeniyle patlayıcı ve yanıcı maddeler riski vardır. Bu yüzden otoparkta elektrik tesisatı ve cihazlar, yangına dayanıklı ve korumalı şekilde tasarlanmalıdır.

İpucu:
Otoparklarda yangın güvenliği sadece söndürme ekipmanlarıyla sağlanmaz; aynı zamanda düzenli bakım, tahliye planları ve personel eğitimi de kritik öneme sahiptir. Yangın anında panik yaşanmaması için otopark kullanıcılarının yangın güvenliği hakkında bilgilendirilmesi gerekir.

Soru - Cevap:

Otoparklarda yangın söndürme sistemleri neden önemlidir?
Yangının erken müdahale ile kontrol altına alınmasını sağlar.

Duman tahliye sistemi otoparklarda neden gereklidir?
Dumanın yayılmasını önler ve tahliyeyi kolaylaştırır.

Kaçış yolları otoparklarda nasıl olmalıdır?
Engellenmemiş, geniş ve acil çıkış kapıları işaretli olmalıdır.

Otoparklarda elektrik tesisatı nasıl olmalıdır?
Yangına dayanıklı ve korumalı şekilde tasarlanmalıdır.

Otoparklar

Kapalı otopark alanı 600 m²’yi aştığında otomatik yağmurlama sistemi, yangın dolapları ve itfaiye su alma ağızları zorunludur.

2.000 m²’yi aşan kapalı otoparklarda bağımsız mekanik duman tahliye sistemi yapılmalıdır.

LPG’li araçların kabul edildiği otoparklarda ex-proof havalandırma, algılama cihazları ve kıvılcım güvenlikli elektrik tesisatı gerekir

Yönetmelik Metni:
Asansörler, binalarda katlar arası dikey ulaşımı sağlayan sistemlerdir. Yangın durumunda asansörlerin kullanımı özel kurallara tabidir. Asansör boşlukları yangın yayılımına karşı korunmalı, acil durum asansörleri özel standartlara uygun olmalıdır.

Detaylı Yorum & Açıklama:
Asansörler, özellikle yüksek katlı binalarda hayati öneme sahip ulaşım araçlarıdır. Ancak yangın anında asansörler risk oluşturabilir. Çünkü yangın dumanı ve ısı asansör boşluklarından hızla yayılabilir. Bu nedenle asansör boşlukları yangın duvarları veya kapaklarla bölümlendirilmeli, duman geçişine karşı sızdırmaz olmalıdır.

Yangın sırasında normal asansörler kullanılmamalıdır; çünkü yangın nedeniyle mekanik arıza riski vardır ve asansör, tahliyede tehlike yaratabilir. Bu yüzden binalarda “yangın asansörleri” denen özel asansörler bulunmalıdır. Bu asansörler, itfaiye ve acil durum ekiplerinin kullanımı için tasarlanmış, yangın ve duman etkilerine karşı dayanıklı sistemlerdir.

Ayrıca asansör makine dairelerinin ve şaftlarının yangına dayanıklı malzemelerle yapılması gerekmektedir. Periyodik bakımları ve testleri düzenli olarak yapılmalı, yangın algılama sistemleriyle entegre edilmelidir.

İpucu:
Asansör boşlukları ve makinelerindeki havalandırma sistemleri, yangının ve dumanın binanın diğer bölümlerine yayılmasını önlemek üzere tasarlanmalıdır. Yangın tatbikatlarında asansörlerin kullanımı hakkında bilgi verilmesi, bina sakinlerinin güvenliği için önemlidir.

Soru - Cevap:

Yangın sırasında asansörler neden kullanılmamalıdır?
Mekanik arızalar ve duman yayılımı riski nedeniyle tahliyede tehlike oluşturabilirler.

Yangın asansörü nedir?
İtfaiye ve acil durum ekiplerinin kullanımı için tasarlanmış, yangına dayanıklı özel asansördür.

Asansör boşlukları yangından nasıl korunur?
Yangın duvarları ve sızdırmaz kapaklarla bölümlendirilerek korunur.

Asansörlerin yangın güvenliği için hangi bakım yapılmalıdır?
Periyodik testler, bakım ve yangın algılama sistemi entegrasyonu gereklidir.

Asansörler

Yangın esnasında normal asansörlerin kullanılması tehlikelidir; bu nedenle yüksek binalarda "acil durum asansörü" zorunludur.

Acil durum asansörü yangına 120 dakika dayanıklı şaft içinde yer almalı ve 90 dakika duman sızdırmaz kapılarla donatılmalıdır.

Bu asansörler itfaiye tarafından yangın esnasında güvenli tahliye için kullanılır

Yönetmelik Metni:
Binaların yıldırım düşmesinden korunması için uygun koruma sistemleri kurulmalıdır. Bu sistemler, yıldırımın yapıya zarar vermesini ve yangına sebep olmasını engellemeyi amaçlar.

Detaylı Yorum & Açıklama:
Yıldırım, atmosferde oluşan yüksek voltajlı elektrik boşalmasıdır ve doğrudan bina veya tesislere isabet ettiğinde ciddi yapısal hasarlar ve yangın riskleri yaratabilir. Bu yüzden binalarda yıldırım riskini azaltmak için “yıldırımdan korunma sistemi” kurulmalıdır. Bu sistem genellikle bina çatısına yerleştirilen paratonerler, iletken hatlar ve topraklama sistemlerinden oluşur.

Paratoner, yıldırımın enerjisini kontrollü şekilde toprağa aktararak yapıyı korur. Doğru tasarlanmış ve düzenli bakımı yapılan yıldırımdan korunma sistemi, hem bina sakinlerinin güvenliği hem de yapının uzun ömürlü kullanımı için kritik öneme sahiptir.

Ayrıca bu sistemler yıldırımın elektrik şebekesine, telefon hatlarına ve elektronik cihazlara zarar vermesini önleyecek şekilde topraklama ve parazit önleme tedbirleri ile desteklenmelidir.

İpucu:
Yıldırımdan korunma sisteminin montajı, ülke standartları ve yönetmeliklerine uygun olmalı; yıldırım riski yüksek bölgelerde sistemlerin bakımı ve testleri yılda en az bir kez yapılmalıdır. Bina çevresinde bulunan metal objeler ve antenler de bu sistemle entegre edilmeli, zemin topraklama direnci düzenli ölçülmelidir.

Soru - Cevap:

Yıldırım bina için neden tehlikelidir?
Yapısal hasar ve yangın riski yaratır.

Yıldırımdan korunma sistemi ne işe yarar?
Yıldırım enerjisini toprağa ileterek bina ve insanları korur.

Paratoner nedir?
Yıldırımı topraklayan, enerjisini güvenli şekilde dağıtan cihazdır.

Yıldırımdan korunma sisteminin bakımı neden önemlidir?
Sistem her zaman etkin çalışmalı, aksaklık yangın ve hasar riskini artırır.

Yıldırımdan korunma tesisatı

Her binada, TS EN 62305 standardına uygun yıldırımdan korunma sistemi kurulmalıdır.

Paratoner, iniş iletkeni, topraklama sistemi ve kontrol noktaları teknik şartnameye uygun yapılmalı ve periyodik olarak test edilmelidir.

Yıldırımdan korunma sistemi, binada yangın çıkmasını önlemek ve can güvenliğini sağlamak açısından kritik öneme sahiptir

Yönetmelik Metni:
Binalarda kullanılan elektrik tesisatı, yangın riski oluşturmayacak şekilde, standartlara uygun tasarlanmalı, kurulmalı ve bakım yapılmalıdır. Elektrik tesisatındaki hatalar yangınlara sebep olabileceğinden dikkatli olunmalıdır.

Detaylı Yorum & Açıklama:
Elektrik tesisatı, bir binanın en kritik altyapılarından biridir. Yangın riskinin en yüksek olduğu alanlardan biridir çünkü elektrik kaçağı, kısa devre, aşırı yüklenme gibi durumlar yangın çıkmasına neden olabilir. Bu sebeple, tesisatın projelendirilmesi, malzeme seçimi ve uygulaması ulusal ve uluslararası standartlara uygun olmalıdır.

Tesisat planı yapılırken, kullanılan kablo türleri, kesitleri, sigorta ve devre kesiciler gibi koruma elemanları yangına karşı koruyucu özellikte olmalıdır. Özellikle ıslak ve nemli ortamlarda kullanılan elektrik donanımları, uygun IP koruma sınıfına sahip olmalıdır.

Düzenli bakım ve periyodik kontroller de elektrik tesisatının güvenliğini artırır. Yıpranmış kabloların değiştirilmesi, bağlantı noktalarının sağlamlığı, aşırı yüklenme durumlarının tespiti ve giderilmesi için elektrik tesisatına özel bir önem verilmelidir.

İpucu:
Elektrik tesisatını kurarken mutlaka yetkili ve sertifikalı elektrik mühendisleri veya teknisyenleri ile çalışılmalıdır. Ev veya işyerlerinde görülen elektrikle ilgili küçük sorunları kendi kendinize tamir etmeye çalışmak, daha büyük yangın risklerine davetiye çıkarabilir.

Soru - Cevap:

Elektrik tesisatı neden yangın riski taşır?
Kısa devre, aşırı yüklenme ve kaçaklar nedeniyle ısı oluşabilir ve yangın başlayabilir.

Tesisatta kullanılan kablolar nasıl seçilmelidir?
Yangına dayanıklı ve doğru kesitte kablolar tercih edilmelidir.

Elektrik tesisatında bakım neden önemlidir?
Arızaların erken tespiti ve önlenmesi yangın riskini azaltır.

Elektrik tesisatı kurulumunu kim yapmalıdır?
Yetkili, sertifikalı ve deneyimli profesyoneller yapmalıdır.

Beşinci Kısım: Elektrik Tesisatı ve Sistemleri

Bu kısım; binalarda yangına karşı güvenli elektrik iç tesisatı, acil aydınlatma sistemleri, yangın algılama-uyarı sistemleri ve bu sistemlerin periyodik kontrollerine ilişkin düzenlemeleri içerir. Amaç, bu sistemlerin yangın sırasında zarar vermeden işlevini sürdürmesini ve binadakilerin güvenli tahliyesini sağlamaktır

Yönetmelik Metni:
Binaların iç tesisatı; elektrik, su, gaz, ısıtma gibi sistemlerin bina içinde güvenli ve işlevsel şekilde dağıtımını sağlamalıdır. İç tesisat yangın riskine karşı uygun malzemeler kullanılarak, standartlara uygun yapılmalıdır.

Detaylı Yorum & Açıklama:
İç tesisat, bina içindeki elektrik ve mekanik sistemlerin düzenli, güvenli ve etkili çalışması için hayati öneme sahiptir. Elektrik iç tesisatı, kablolardan prizlere, aydınlatmadan topraklamaya kadar tüm unsurları kapsar. Bu tesisatın doğru projelendirilmesi ve uygulanması yangının yayılmasını engeller, olası riskleri minimize eder.

Su tesisatları, yangın söndürme sistemlerinin verimli çalışması açısından da önemlidir. Kullanılan malzemelerin yanmaya dayanıklı ve dayanıklı olması gereklidir. Gaz tesisatlarında ise kaçak önleyici sistemlerin ve sıkı denetimlerin olması hayati önem taşır, çünkü gaz sızıntısı büyük patlama ve yangınlara yol açabilir.

Bina içinde tesisatın uygun alanlarda, kolay ulaşılabilir ve bakım yapılabilir şekilde olması gerekir. Ayrıca tesisat yolları, yangın kompartımanlarının bütünlüğünü bozmamalı, yangın ve dumanın yayılmasını önleyecek şekilde düzenlenmelidir.

İpucu:
İç tesisat montajında sadece işlevsellik değil, aynı zamanda yangın güvenliği de öncelikli olmalıdır. Kullanılan tüm malzemeler TS EN standartlarına uygun, yangına dayanıklı olmalıdır. Örneğin, plastik boruların yanmaya karşı dirençli olanları tercih edilmelidir.

Soru - Cevap:

İç tesisat yangın güvenliği için neden önemlidir?
Yanlış veya standart dışı malzeme ve uygulamalar yangını hızla yayabilir.

Gaz tesisatında nelere dikkat edilmelidir?
Kaçak önleme sistemleri ve düzenli denetim kritik önemdedir.

İç tesisatın bakım ve erişilebilirliği neden önemlidir?
Sorunların hızlı tespiti ve onarımı için gereklidir.

İç tesisat malzemeleri nasıl seçilmelidir?
Yangına dayanıklı, ulusal ve uluslararası standartlara uygun olmalıdır.

İç tesisat

Elektrik iç tesisatları, koruma sistemleri, kablo geçişleri ve topraklama tesisatı; ilgili yönetmeliklere (Elektrik İç Tesisleri, Elektrik Tesislerinde Topraklamalar, Elektrik Kuvvetli Akım Tesisleri vb.) uygun şekilde yapılmalıdır.
51,50 m'yi geçen binalarda şaft içinde bus-bar sistemleri zorunludur.
Elektrikli araç şarj sistemleri, elektrik iç tesisatı standartlarına ve güncel teknik şartnamelere uygun şekilde yapılmalıdır

Yönetmelik Metni:
Acil durum aydınlatması, normal aydınlatmanın kesilmesi durumunda kaçış yollarını, çıkış işaretlerini ve kritik alanları yeterli şekilde aydınlatmak için kurulan sistemlerdir. Bu sistemler, yangın veya diğer acil durumlarda bina içinde güvenli tahliyeyi sağlamak amacıyla zorunludur.

Detaylı Yorum & Açıklama:
Acil durum aydınlatması, yangın, deprem ya da elektrik kesintisi gibi olağan dışı durumlarda insanların binalardan güvenli ve hızlı şekilde tahliye edilmesini mümkün kılar. Bu sistemlerin çalışması, normal enerji kaynaklarının kesilmesiyle devreye giren yedek güç sistemleri ile sağlanır.

Bina içinde kaçış yollarının, kapıların ve yönlendirme işaretlerinin net bir şekilde görünmesi, panik anında hayat kurtarır. Özellikle karanlıkta veya dumanın yoğun olduğu ortamda, acil durum aydınlatması insanların doğru yönü bulmasını kolaylaştırır.

Acil durum aydınlatması kurulumu yapılırken, yönetmelikte belirtilen aydınlatma seviyesi, süre ve yerleşim kurallarına uyulmalıdır. Sistem düzenli olarak test edilmeli, bakım ve kontrolü yapılmalıdır.

İpucu:
Acil durum aydınlatması sadece ışık sağlamakla kalmaz, aynı zamanda insanların güvenini artırır ve tahliye planlarının etkin şekilde işlemesine katkı sağlar. Bu yüzden yedek güç kaynakları ve otomatik devreye girme fonksiyonları en kritik parçalardır.

Soru - Cevap:

Acil durum aydınlatmasının amacı nedir?
Elektrik kesintisinde kaçış yollarını ve kritik alanları aydınlatmak.

Acil durum aydınlatması ne zaman devreye girer?
Normal elektrik enerjisi kesildiğinde otomatik olarak.

Neden düzenli bakım gereklidir?
Sistemin her an çalışır durumda olmasını sağlamak için.

Acil durum aydınlatması hangi alanlarda zorunludur?
Kaçış yolları, çıkış kapıları, merdivenler ve toplanma alanları gibi kritik yerlerde.

Acil durum aydınlatması

Normal aydınlatmanın devre dışı kaldığı durumlarda devreye giren sistemdir.

Kaçış yolları, toplanma alanları, otoparklar, asansörler gibi yerlerde zorunludur.

En az 60 dakika (kullanıcı sayısı 200’den fazla ise en az 120 dakika) süreyle çalışmalıdır.

Aydınlatma seviyesi tabanda en az 1 lux, hiçbir noktada 0,5 lux’ün altına düşmemelidir.

Armatürler, akülü bağımsız sistemler ya da merkezi batarya sistemleri ile beslenmelidir

Yönetmelik Metni:
Yangın algılama ve uyarı sistemleri, yangının erken aşamada tespit edilmesi, bina içinde bulunan kişilere ve ilgili ekiplerine hızlıca bilgi verilmesi için kullanılan teknolojik donanımlardır. Bu sistemler, duman, ısı ya da alev sensörleri ile yangını algılar ve sesli, ışıklı uyarılarla alarm verir.

Detaylı Yorum & Açıklama:
Yangın algılama ve uyarı sistemleri, yangın riskini azaltmak ve can kaybını önlemek için kritik öneme sahiptir. Erken algılama, yangının kontrol altına alınması ve hızlı tahliye için zaman kazandırır. Sistemler genellikle duman dedektörleri, ısı dedektörleri ve manuel alarm butonlarından oluşur.

Duman dedektörleri, havadaki ince duman partiküllerini tespit ederken; ısı dedektörleri ani sıcaklık artışlarını algılar. Alev dedektörleri ise doğrudan alevin varlığını fark edebilir. Bu cihazlar binanın stratejik noktalarına yerleştirilerek en hızlı ve doğru alarmı sağlamaya çalışır.

Yangın uyarı sistemi sadece alarm vermekle kalmaz, aynı zamanda itfaiye ve güvenlik birimlerine otomatik bildirim gönderebilir. Bu sayede müdahale ekipleri olay yerine hızla yönlendirilir.

İpucu:
Yangın algılama sistemlerinin etkin çalışması için cihazların doğru yerleşimi, periyodik bakım ve düzenli testler çok önemlidir. Ayrıca bina kullanıcılarının alarmın anlamı ve nasıl tepki verecekleri konusunda eğitilmesi gerekir.

Soru - Cevap:

Yangın algılama sisteminin temel işlevi nedir?
Yangını erken tespit edip alarm vermek.

Duman ve ısı dedektörleri arasındaki fark nedir?
Duman dedektörleri havadaki dumanı, ısı dedektörleri sıcaklık artışını algılar.

Yangın alarmı verildiğinde ne yapılmalıdır?
Hemen güvenli bir şekilde tahliye sağlanmalı ve itfaiyeye haber verilmelidir.

Yangın algılama sisteminin bakımı neden önemlidir?
Sistemin her zaman doğru ve hızlı çalışmasını sağlamak için.

Yangın algılama ve uyarı sistemleri

Bu sistemler yangını erken algılayarak sesli, ışıklı ve veri iletimi yoluyla uyarı verir.

TS EN 54 standardına uygun olmalıdır.

Uyarı, el ile (yangın butonu), otomatik (duman/sıcaklık dedektörü) ya da söndürme sistemiyle tetiklenebilir.

İtfaiyeye ve bina güvenlik sistemlerine sinyal iletebilmelidir.

Yangın anında kontrol edilmesi gereken sistemlerle entegre çalışmalıdır (örneğin; asansör kontrolü, basınçlandırma, duman tahliyesi, vs.)

Yönetmelik Metni:
Yangın güvenliği sistemleri ve ekipmanlarının etkinliğinin sürekliliğini sağlamak amacıyla düzenli aralıklarla periyodik testler yapılmalıdır. Bu testler, sistemlerin ve cihazların doğru çalıştığını ve herhangi bir arızanın erken tespit edilmesini sağlar.

Detaylı Yorum & Açıklama:
Periyodik testler, yangın güvenliği için kurulan tüm sistemlerin işlevselliğini garanti altına alır. Yangın algılama sistemlerinden, acil durum aydınlatmasına, yangın söndürme cihazlarından kaçış yolu işaretlerine kadar her ekipmanın belirli aralıklarla test edilmesi zorunludur. Bu testler sayesinde, zamanla oluşabilecek mekanik ya da elektronik arızalar, eksik veya hatalı donanımlar tespit edilir ve hemen giderilir.

Bu süreç, yangın anında sistemlerin hızlı ve doğru tepki vermesini sağlar, olası yangın risklerinin önüne geçer. Ayrıca, periyodik testlerin belgelenmesi yasal bir zorunluluktur ve denetimlerde önemli rol oynar.

Periyodik testlerin kapsamı; cihazların görsel muayenesi, fonksiyon testleri, alarm ve iletişim sistemlerinin kontrolü, bakım ve temizlik işlemlerini içerir. Testler genellikle uzman personel tarafından yapılır ve sonuçlar raporlanarak kayıt altına alınır.

İpucu:
Periyodik testlerin aksatılması, yangın sırasında sistemlerin çalışmamasına ve ciddi zararların ortaya çıkmasına neden olabilir. Bu nedenle, test tarihleri düzenli olarak takip edilmeli ve bakım planlarına dahil edilmelidir.

Soru - Cevap:

Periyodik testlerin amacı nedir?
Yangın güvenliği sistemlerinin sürekli ve doğru çalışmasını sağlamaktır.

Hangi sistemler periyodik teste tabi tutulur?
Yangın algılama, acil durum aydınlatması, söndürme cihazları, kaçış yolu işaretleri gibi tüm yangın güvenliği ekipmanları.

Periyodik testler kim tarafından yapılmalıdır?
Yetkili ve eğitimli teknik personel tarafından yapılmalıdır.

Periyodik testlerin sonuçları neden önemlidir?
Sistemlerin durumu hakkında bilgi verir ve yasal denetimlerde kanıt olarak sunulur.

Periyodik testler

Acil aydınlatma, yangın algılama, yönlendirme gibi sistemler; bina sahibi, yöneticisi veya sorumlu kişi tarafından belirli aralıklarla test ve bakıma tabi tutulmalıdır.

Sistemlerin çalışır durumda olduğu belgelenmeli, belgeler güvenli yerde saklanmalıdır.

Söndürme cihazlarının yıllık bakım ve dördüncü yılda hidrostatik testleri yapılmalıdır.

Tüm bu işlemler standartlara uygun şekilde gerçekleştirilmelidir

📘 Yönetmelik Yorumu:
Duman kontrolü, yangın güvenliğinde hayati önem taşıyan bir konudur. Bu kısımda, sadece dumanun tahliyesi değil, aynı zamanda dumanun bina içindeki hareketinin sınırlandırılması, kaçış yollarının korunması, ve duman yayılımının önlenmesi gibi daha geniş kapsamlı önlemler ele alınır.

Yönetmelik, duman kontrolünü sadece bir sistem olarak değil; bina tasarımı, malzeme seçimi, havalandırma ve mekanik sistemlerin koordinasyonu açısından bütüncül bir yaklaşımla değerlendirir.

🔍 Ana Başlıklar ve Yaklaşımlar:
Pasif ve Aktif Duman Kontrolü:

Pasif yöntemler, dumanın yayılmasını engelleyen duvarlar, kapılar ve kompartımanlarla ilgilidir.

Aktif yöntemler ise mekanik sistemler (duman tahliye fanları, havalandırma sistemleri) ile dumanı dışarı atmayı amaçlar.

Dumanun Kaçış Yollarından İzolasyonu:
Kaçış yolları, duman ve ısıdan korunmalıdır. Bu nedenle yangın kapıları, duman perdeleri, ve hava kilitleri gibi sistemler önem kazanır.

Duman Tahliye Sistemlerinin Performansı:
Bu sistemlerin, yangın durumunda hızlı ve güvenilir şekilde devreye girmesi gereklidir. Ayrıca, sistemlerin bakım ve periyodik testleri yönetmelikte belirtilen standartlara uygun olmalıdır.

Bina İçinde Dumanun Yönlendirilmesi:
Dumanun kritik bölgelerden uzak tutulması için doğru yönlendirme ve tahliye kanalları tasarlanmalıdır. Bu, hem binanın mimari yapısına hem de yangın senaryolarına göre değişkenlik gösterir.

📌 Önemli Noktalar:
Duman kontrolü sadece yangın anında değil, önleyici tedbirler kapsamında da değerlendirilmelidir.

Bu sistemler bina kullanıcılarının güvenli tahliyesini sağlar ve itfaiye ekiplerinin müdahalesini kolaylaştırır.

Doğru tasarlanmayan duman kontrol sistemleri, yangın güvenliğini olumsuz etkiler ve risk oluşturur.

❓ Soru-Cevap:
Soru: Pasif duman kontrolü ne demektir?
Cevap: Pasif duman kontrolü, bina içinde dumanın yayılmasını önleyen veya sınırlayan yapısal önlemleri ifade eder; örneğin yangına dayanıklı duvarlar ve kapılar.

Soru: Duman tahliye fanları ne zaman devreye girer?
Cevap: Yangın algılandığında otomatik olarak devreye girer ve dumanın binadan dışarı atılmasını sağlar.

Soru: Duman kontrol sistemlerinin bakımı neden önemlidir?
Cevap: Sistemin yangın anında çalışması hayati önem taşır; bakımsız sistemler arızalanabilir ve güvenliği tehlikeye atar.

Altıncı Kısım: Duman Kontrol Sistemleri

Bu kısımda, dumanın yangın esnasında yapı içinde yayılmasını önlemek ve tahliyeyi güvenli hâle getirmek amacıyla tasarlanan duman kontrol sistemlerinin planlanması, uygulaması, işletilmesi ve test edilmesine dair hükümler yer alır. Bu sistemlerin yangına karşı güvenli ortam oluşturacak şekilde çalışır hâlde tutulması zorunludur

Yönetmelik Metni:
Duman kontrolü, yangın sırasında oluşan dumanın binanın belirli bölgelerinden tahliye edilmesi veya yayılmasının engellenmesi için alınan önlemleri içerir. Bu sistemler, kaçış yollarının dumanla dolmasını önler ve bina içerisindeki kişilerin güvenli tahliyesini kolaylaştırır.

Detaylı Yorum & Açıklama:
Yangın esnasında ortaya çıkan duman, alevden daha tehlikeli olabilir çünkü solunabilirliği engeller, görüşü azaltır ve zehirleyici gazlar içerir. Bu nedenle duman kontrolü, yangın güvenliğinin kritik bir parçasıdır. Dumanın hızlı ve etkili şekilde tahliye edilmesi, yangın anında insanların güvenle kaçışını sağlar ve itfaiye ekiplerinin müdahalesini kolaylaştırır.

Duman kontrol sistemleri; doğal havalandırma, mekanik aspirasyon veya basınçlandırma gibi çeşitli yöntemlerle uygulanabilir. Özellikle kaçış yolları, merdiven boşlukları ve yangın bölmeleri duman kontrolü için özel olarak donatılır. Doğru tasarlanmış bir duman kontrol sistemi, yangının yayılmasını da engelleyerek bina içindeki hasarı minimize eder.

Sistemlerin düzenli olarak kontrol edilmesi ve bakımının yapılması zorunludur. Böylece yangın anında etkinlikleri garanti altına alınır.

İpucu:
Duman kontrol sistemi olmayan veya yetersiz olan binalarda yangın sırasında duman hızla yayılır ve tahliyeyi zorlaştırır. Bu yüzden duman kontrol sistemlerinin standartlara uygun tasarımı ve bakımı yaşamsal önem taşır.

Soru - Cevap:

Duman kontrolünün temel amacı nedir?
Yangın sırasında dumanın tahliyesini sağlayarak kaçış yollarını güvenli tutmaktır.

Duman kontrolü hangi yöntemlerle sağlanabilir?
Doğal havalandırma, mekanik duman tahliye ve basınçlandırma sistemleriyle.

Duman kontrol sistemleri neden düzenli bakım gerektirir?
Sistemlerin yangın anında etkin çalışmasını sağlamak için.

Duman kontrolü olmayan binalarda ne tür riskler vardır?
Dumanın hızlı yayılması sonucu tahliye zorlaşır ve zehirlenme riski artar.

Duman kontrolü

Yangın hâlinde duman ve sıcak gazların yayılmasını sınırlamak için çeşitli sistemler kurulur:

Doğal duman tahliyesi için duman çekiş bacaları, duman bölmeleri, duman kesiciler kullanılır.

Mekanik duman tahliyesi için fanlı sistemler ve/veya iklimlendirme sistemleri özel düzenlemelerle entegre edilir.

Duman tahliye ağızları manuel ya da otomatik açılır sistemlerle çalışır olmalıdır.

Bu sistemler, ilgili standartlara (ör. TS EN 12101) göre tasarlanmalı, bakım ve testleri periyodik olarak yapılmalıdır

Yönetmelik Metni:
Basınçlandırma sistemi, yangın durumunda kaçış yollarındaki duman girişini engellemek amacıyla, bu alanlarda pozitif basınç oluşturan mekanik havalandırma sistemidir. Bu sayede duman kaçış yollarına dolamaz ve tahliye güvenliği artırılır.

Detaylı Yorum & Açıklama:
Yangın sırasında oluşan duman, binanın kaçış yollarına dolarak bu güzergahları tehlikeli hale getirebilir. Basınçlandırma sistemi, özellikle merdiven boşlukları ve koridorlar gibi kaçış yollarında, dışarıdan daha yüksek hava basıncı oluşturarak dumanın içeri girmesini engeller. Böylece yangın anında bu alanlar temiz kalır ve bina içindeki insanlar için güvenli kaçış yolları sağlanır.

Bu sistemler, fanlar aracılığıyla belirli bölgelerde pozitif basınç yaratarak çalışır. Basınç farkı, dumanın kaçış yollarına geçişini önler. Tasarımında basınç seviyeleri, havalandırma kapasitesi ve yangın riskine göre hesaplanır. Ayrıca sistemlerin otomatik olarak devreye girmesi sağlanmalı ve manuel müdahaleye gerek kalmadan çalışmalıdır.

Basınçlandırma sistemlerinin önemi, özellikle yüksek katlı binalarda veya büyük yapılar için daha fazladır çünkü dumanın yayılma hızı ve etkisi artar. Bu nedenle, bu sistemlerin periyodik test ve bakımları yapılmalı, işlevsellikleri garanti altına alınmalıdır.

İpucu:
Basınçlandırma sistemi, sadece kaçış yollarının duman dolmasını önlemekle kalmaz; aynı zamanda yangın müdahale ekiplerinin binaya güvenli şekilde girmesini de kolaylaştırır.

Soru - Cevap:

Basınçlandırma sistemi nerelerde kullanılır?
Özellikle merdiven boşlukları, koridorlar ve kaçış yollarında.

Basınçlandırma sistemi yangın anında nasıl çalışır?
Pozitif basınç oluşturarak dumanın kaçış yollarına dolmasını engeller.

Bu sistemin en önemli faydası nedir?
Tahliye yollarının temiz kalmasını sağlayarak insanların güvenli tahliyesini mümkün kılmasıdır.

Basınçlandırma sistemlerinin düzenli bakımı neden gereklidir?
Sistemlerin yangın anında sorunsuz ve etkili çalışması için.

Basınçlandırma sistemi

Kaçış yolları ve yangın güvenlik hollerinde duman girişini engellemek amacıyla iç basıncı artıran sistemdir.

Kapalı merdivenler, yangın güvenlik holleri ve acil durum asansör kuyuları basınçlandırılmalıdır.

Basınç farkı: Kapılar kapalıyken min. 50 Pa, açık kapı durumunda min. 15 Pa olmalıdır.

Sistem, yangın algılama sistemiyle otomatik devreye girmeli, manuel çalıştırma seçeneği de bulunmalıdır.

Fan besleme kabloları en az 60 dakika yangına dayanıklı olmalı ve jeneratörden beslenmelidir.

Basınçlı havanın dışardan alınması ve egzoz çıkışlarından en az 5 metre uzakta olması zorunludur.

Kaçış merdiveni yüksekliği 25 m’yi aşıyorsa, birden fazla noktadan üfleme yapılmalıdır

📘 Yönetmelik Yorumu:
Bu kısım, binalarda ve tesislerde yangınla mücadelede otomatik ve manuel söndürme sistemlerinin nasıl kurulması gerektiğini kapsar. Su, köpük, gazlı ve kuru kimyasal sistemler gibi çeşitli teknolojilerin doğru yerde ve doğru şekilde kullanımı detaylandırılır.

Yönetmelik, yapı tipi, kullanım amacı ve risk düzeyine göre uygun yangın söndürme sistemlerinin seçilmesini şart koşar.

🔥 Temel Söndürme Sistemleri:
Sistem Türü	Nerelerde Kullanılır?	Özelliği
Sulu Sistemler	Oteller, AVM’ler, ofisler	En yaygın sistem. Soğutarak söndürür
Köpüklü Sistemler	Akaryakıt depoları, araç garajları	Yanıcı sıvılar için uygundur
Gazlı Sistemler	Elektrik odaları, veri merkezleri	Su kullanılmaması gereken yerlerde
Tozlu Sistemler	Endüstriyel tesisler	Hızlı söndürme sağlar, iz bırakır
Hidrant Sistemleri	Büyük yerleşkeler, kampüsler	Dış mekanda suyla müdahale olanağı

💡 Dikkat Edilmesi Gerekenler:
Sistem tasarımı yönetmelikteki risk analizine göre yapılmalı

Tüm sistemler için yıllık bakım ve test zorunludur

Söndürme sistemleri yangın algılama sistemine entegre olmalıdır

Elle müdahale olanakları (yangın dolapları, butonlar) ihmal edilmemelidir

❓ Soru-Cevap:
Soru: Gazlı söndürme sistemleri binadaki insanlara zarar verir mi?
Cevap: FM200 gibi bazı gazlı sistemler insan sağlığı için uygundur. Ancak yine de söndürme sırasında alanda kimse kalmamalıdır.

Soru: Köpüklü söndürme sistemleri nerelerde kullanılır?
Cevap: Özellikle yanıcı sıvıların bulunduğu alanlarda kullanılır. Akaryakıt istasyonları, araç parkları gibi yerler buna örnektir.

Soru: Yangın dolapları otomatik sistem yerine geçer mi?
Cevap: Hayır. Yangın dolapları manuel müdahale içindir, otomatik sistemler ile birlikte düşünülmelidir.

Yedinci Kısım: Yangın Söndürme Sistemleri

Bu kısım, binalarda yangın söndürme amacıyla kurulan sabit ve taşınabilir sistemlere dair teknik esasları kapsar. Sulu, köpüklü, gazlı ve kuru tozlu otomatik söndürme sistemlerinin yanı sıra taşınabilir cihazlara yönelik seçim, yerleşim, bakım ve kontrol standartları bu kısımda açıklanmıştır

Yönetmelik Metni:
Sulu söndürme sistemleri, yangınları su kullanarak kontrol etmek ve söndürmek amacıyla tasarlanmış sistemlerdir. Genellikle sprinkler sistemi ve yangın muslukları gibi otomatik veya manuel kullanım için geliştirilmiş çözümleri kapsar.

Detaylı Yorum & Açıklama:
Sulu söndürme sistemleri, yangın güvenliği açısından en yaygın kullanılan ve etkili yöntemlerden biridir. Su, yanıcı maddelerin sıcaklığını düşürerek yangının yayılmasını engeller ve alevleri söndürür. Bu sistemler genellikle otomatik olarak devreye giren sprinkler başlıklarından oluşur. Yangın algılandığında ilgili bölgedeki sprinkler başlıkları açılarak suyun yangına doğrudan uygulanmasını sağlar.

Bu tür sistemlerin avantajı, hızlı müdahale etmesi ve yangının büyümesini önlemesidir. Özellikle büyük ticari binalar, oteller, hastaneler ve konutlarda tercih edilir. Sulu söndürme sistemlerinin tasarımı yapılırken, binanın yapısı, yangın riski ve su temini gibi faktörler göz önüne alınır.

Sulu sistemlerin bakımı ve testleri periyodik olarak yapılmalıdır. Ayrıca, su basıncı ve su kaynağının sürekliliği kritik önem taşır. Bazı özel alanlarda (elektrik odaları gibi) su kullanılmaması gerekebilir, bu yüzden diğer yangın söndürme yöntemleri ile kombine edilmesi gerekir.

İpucu:
Sulu söndürme sistemleri yangınla mücadelede ilk savunma hattıdır; ancak suyun zarar verebileceği hassas alanlarda alternatif sistemler düşünülmelidir.

Soru - Cevap:

Sulu söndürme sistemleri ne işe yarar?
Yangını suyla söndürür ve yangının yayılmasını engeller.

Sprinkler sistemi nasıl çalışır?
Yangın algılandığında otomatik olarak su püskürtür.

Hangi tür binalarda sulu söndürme sistemleri tercih edilir?
Ticari binalar, oteller, hastaneler ve konutlar gibi geniş alanlarda.

Sulu söndürme sistemlerinin düzenli bakımı neden önemlidir?
Sistemin yangın anında doğru ve etkili çalışmasını sağlamak için.

Sulu söndürme sistemleri

Sabit boru tesisatı, yangın dolapları, hidrant ve yağmurlama sistemleri ile itfaiye bağlantı noktaları gibi sulu söndürme sistemleri, bina kullanım amacı ve tehlike sınıfına göre projelendirilmelidir.

Su debisi ve basıncı yetersizse yangın pompa istasyonu kurulmalıdır.

Su depoları, sadece yangın için ayrılmalı ve başka amaçla kullanılmamalıdır.

Düşük tehlike sınıfında 30 dk, orta tehlike için 60 dk, yüksek tehlike için 90 dk yangın rezervi sağlanmalıdır

Yönetmelik Metni:
Köpüklü söndürme sistemleri, yanıcı sıvı yangınlarında veya bazı katı yanıcıların söndürülmesinde kullanılan, yangına köpük püskürterek oksijenle temasını kesen ve yangını söndüren sistemlerdir.

Detaylı Yorum & Açıklama:
Köpüklü söndürme sistemleri özellikle petrol ürünleri, kimyasallar ve diğer yanıcı sıvıların bulunduğu alanlarda kullanılır. Köpük, yanıcı sıvının yüzeyini kaplayarak buharlaşmayı engeller ve böylece alevlerin yayılmasını durdurur. Aynı zamanda köpük tabakası oksijenle yanıcı madde arasındaki teması keserek yangının devam etmesini engeller.

Bu sistemler, petrol rafinerileri, benzin istasyonları, kimyasal depolar ve havaalanları gibi tehlikeli sıvıların bulunduğu yerlerde olmazsa olmazdır. Köpüklü sistemler genellikle sabit kuruludur ve yangın algılandığında otomatik veya manuel olarak devreye girebilir.

Köpüklü sistemlerin tasarımı yapılırken, söndürülecek madde türü, alanın büyüklüğü, köpük konsantrasyonu gibi etkenler dikkate alınmalıdır. Köpüğün doğru oran ve miktarda uygulanması, yangının hızlı ve etkili bir şekilde kontrol altına alınmasını sağlar.

İpucu:
Köpüklü söndürme sistemleri, suyla yangın söndürmenin mümkün olmadığı veya suyun zararlı olabileceği alanlarda kritik önem taşır. Yanıcı sıvılarda su kullanmak yangını büyütebilir.

Soru - Cevap:

Köpüklü söndürme hangi tür yangınlarda kullanılır?
Yanıcı sıvı yangınlarında ve bazı katı yanıcı yangınlarında.

Köpük yangını nasıl söndürür?
Yanıcı sıvının yüzeyini kaplayarak oksijenle temasını keser.

Hangi yerlerde köpüklü söndürme sistemi tercih edilir?
Petrol istasyonları, kimyasal depolar, havaalanları gibi.

Köpüklü sistemlerin avantajı nedir?
Yangının yayılmasını engeller ve su kullanılamayan alanlarda etkilidir.

Köpüklü

Suyun yeterli olmadığı veya su ile reaksiyona giren maddelerin bulunduğu alanlarda köpüklü, gazlı veya kuru tozlu otomatik söndürme sistemleri kullanılır.

Kullanılacak sistem, tesisin risk yapısına ve kimyasal özelliklerine göre seçilir.

Yangın sırasında su ile temas sonucu reaksiyon gösterebilecek batarya, kimyasal madde gibi maddelerin bulunduğu alanlarda köpüklü sistemler tercih edilir.

Sistemin tasarımı uluslararası standartlara uygun ve sertifikalı olmalıdır

Yönetmelik Yorumu:
Taşınabilir yangın söndürme cihazları; yangının başlangıç aşamasında hızlı müdahale için en etkili araçlardır. Yönetmelik, tüm yapıların tehlike sınıfına ve kullanım amacına göre yeterli sayıda ve uygun tipte taşınabilir cihazla donatılmasını şart koşar.

Cihazların yeri, ulaşılabilirliği ve bakımı en az cihazın kendisi kadar önemlidir. Bu cihazlar, sadece monte edilmekle kalmamalı, kullanımı bilinmeli ve düzenli olarak test edilmelidir.

💡 İpucu:
Cihaz yerleşimi göz hizasında olmalı, cihazların önüne kesinlikle eşya konulmamalı ve periyodik bakım etiketleri kontrol edilmelidir.

📌 Gereklilikler:
Yangın sınıfına uygun cihaz (A, B, C, D, F sınıfları)

Standartlara uygun montaj yüksekliği

Yıllık bakım ve dolum kontrolü

Her 25 metrede bir cihaz yerleştirme zorunluluğu

Eğitimli personel

❓ Soru-Cevap:
Soru: Her yangın söndürücü her yangında kullanılabilir mi?
Cevap: Hayır. Örneğin elektrik yangınlarında su bazlı söndürücüler kullanılamaz; tozlu veya CO₂'li cihazlar tercih edilmelidir.

Soru: Söndürücüler binanın neresine yerleştirilmelidir?
Cevap: Kaçış yolları boyunca, çıkışlara yakın, kolay ulaşılabilir ve görünür noktalara yerleştirilmelidir.

Soru: Her katta yangın söndürücü zorunlu mu?
Cevap: Evet. Kat sayısı, alan büyüklüğü ve risk derecesine göre cihaz sayısı artar.

Taşınabilir söndürme cihazları

Kullanım alanına ve yangın sınıfına göre farklı tipte taşınabilir cihazlar bulundurulmalıdır:

A sınıfı: Sulu veya kuru kimyevi tozlu

B sınıfı: Köpüklü, karbondioksitli

C sınıfı: Kuru kimyevi tozlu

D sınıfı: Kuru metal tozlu

Düşük tehlikeli yapılarda her 500 m²’ye, diğerlerinde her 250 m²’ye bir cihaz düşecek şekilde yerleştirilmelidir.

Otopark, depo gibi alanlarda tekerlekli tip cihazlar şarttır.

Cihazlara erişim maksimum 25 m mesafede olmalı, TS EN 3 ve TS EN 1866 belgeli olmalıdır

 Yönetmelik Yorumu:
Bu kısım, patlayıcı, parlayıcı gazlar, yanıcı sıvılar gibi yüksek riskli maddelerin depolanması ve kullanımıyla ilgili yangın güvenliği kurallarını içerir. Bu maddeler özel düzenleme ve kontrol ister.

Tehlikeli maddelerle çalışan yapılar, diğer yapılardan farklı yönetmelik şartlarına tabidir ve ekstra önlemlerle donatılmalıdır. Sadece fiziksel düzenlemeler değil, prosedürel önlemler de zorunludur.

💡 İpucu:
Tehlikeli maddelerin depolandığı alanlar havalandırılmalı, yangın algılama ve söndürme sistemleriyle donatılmalı, etiketleme ve MSDS (Malzeme Güvenlik Bilgi Formu) zorunlu tutulmalıdır.

📌 Kritik Başlıklar:
Patlayıcı madde depoları için patlama basınç tahliye panelleri

Gaz kaçak dedektörleri ve otomatik kapatma sistemleri

Yanıcı sıvı tanklarının çevresine yangın perdeleri

Yeterli uzaklık, zemin izolasyonu ve sızdırmazlık önlemleri

Eğitimli personel ve özel KKD (Kişisel Koruyucu Donanım)

❓ Soru-Cevap:
Soru: Yanıcı sıvılar ev tipi depolarda saklanabilir mi?
Cevap: Hayır. Bu maddeler özel depolama koşulları ister ve ev gibi denetimsiz alanlarda büyük tehlike oluşturur.

Soru: Tehlikeli maddelerin yangın önlemleri diğer binalardan farklı mı?
Cevap: Evet. Yönetmelik, bu tür alanlara özel sistemler (algılama, söndürme, tahliye vb.) kurulmasını şart koşar.

Soru: Gaz sızıntısı halinde alarm sistemleri zorunlu mu?
Cevap: Evet. Patlayıcı gaz içeren tüm alanlarda otomatik algılama ve uyarı sistemleri yönetmelikle zorunludur.

Sekizinci Kısım: Tehlikeli Maddelerin Depolanması ve Kullanılması

Tehlikeli maddelerin depolanması ve kullanılması yangın riski açısından büyük önem taşır. Bu nedenle;

Depolama alanları yangın yüküne uygun olarak tasarlanmalı,

Uygun havalandırma sağlanmalı,

Patlayıcı ve yanıcı maddeler birbirinden ayrı depolanmalı,

Depolama yerlerinde kesinlikle sigara içilmemeli ve açık ateş bulundurulmamalıdır.

Depolanan tehlikeli maddelerin miktarı ve türüne göre gerekli yangın önlemleri alınmalıdır. Ayrıca, bu alanlarda uygun yangın söndürme cihazları ve uyarı levhaları bulundurulmalıdır.

Yönetmelik Metni:
Patlayıcı maddelerin depolanması ve kullanılması, yangın güvenliği açısından çok yüksek risk taşır. Bu maddelerin bulundukları alanlar özel önlemlerle düzenlenmeli, yetkili mercilerce belirlenen kurallara sıkı sıkıya uyulmalıdır.

Detaylı Yorum & Açıklama:
Patlayıcı maddeler, enerji açığa çıkararak ani ve şiddetli reaksiyonlara yol açan kimyasal bileşiklerdir. Bu tür maddelerin kontrolsüz depolanması veya yanlış kullanımı, büyük yangınlara, patlamalara ve ciddi can ve mal kayıplarına neden olabilir.

Bu nedenle patlayıcı maddeler, mutlaka uygun ortam koşullarında, ayrı ve izole depolama alanlarında tutulmalıdır. Depolama alanlarının yapı malzemeleri, havalandırması ve yangın önleme sistemleri yönetmeliklere uygun olmalıdır. Ayrıca, patlayıcı maddelerin depolandığı alanlarda sigara içilmesi ve açık ateş kullanılması kesinlikle yasaktır.

Depolama sırasında patlayıcı maddelerin miktarı ve çeşitleri sınırlandırılır; tehlike durumunda yetkili itfaiye ve acil müdahale ekiplerine haber verilmelidir. Personelin de bu konuda özel eğitim alması gerekir.

İpucu:
Patlayıcı maddelerle çalışırken hem yangın hem de patlama riskini göz önünde bulundurun. Bu maddelerle ilgili yapılan en küçük ihmal, çok büyük felaketlere yol açabilir.

Soru - Cevap:

Patlayıcı maddeler neden özel depolanmalıdır?
Ani enerji açığa çıkararak büyük tehlike oluşturdukları için.

Patlayıcı maddelerin depolandığı alanlarda ne gibi önlemler alınmalıdır?
Havalandırma, yapı malzemesi, yangın önleme sistemleri ve izole alanlar.

Patlayıcı maddelerle çalışan personel ne yapmalıdır?
Özel eğitim almalı ve yönetmeliklere uygun davranmalıdır.

Patlayıcı maddelerin depolandığı alanlarda sigara içilebilir mi?
Kesinlikle hayır.

Patlayıcı maddeler

Patlayıcı maddeler, uygun olmayan koşullarda yüksek risk oluşturur ve özel tedbirler gerektirir. Patlayıcı maddelerin depolanması ve kullanılması sırasında;

Depolama alanları patlamaya dayanıklı yapılardan seçilmeli,

Patlayıcı maddeler mutlaka izin verilen miktarlar ve standartlar çerçevesinde muhafaza edilmeli,

Patlayıcı maddelerin bulunduğu alanlarda statik elektrikten korunma önlemleri alınmalı,

Sadece yetkili ve eğitimli personel tarafından erişim sağlanmalıdır.

Ayrıca, patlayıcı maddelerin taşınması, depolanması ve kullanımı sırasında yürürlükteki mevzuat ve standartlara tam uyum zorunludur.

Yönetmelik Metni:
Parlayıcı gazların depolanması, taşınması ve kullanılması esnasında yangın ve patlama risklerini en aza indirmek için özel tedbirler alınmalıdır. Parlayıcı gazların bulunduğu alanlarda uygun havalandırma, sızıntı kontrolü ve acil durum önlemleri zorunludur.

Detaylı Yorum & Açıklama:
Parlayıcı gazlar, havayla belirli oranlarda karıştığında kolayca tutuşabilen veya patlayabilen gazlardır. Örnek olarak propan, bütan, hidrojen gibi gazlar sayılabilir. Bu gazların kontrolsüz sızıntısı durumunda, en ufak bir kıvılcım bile büyük yangın ve patlamalara yol açabilir.

Parlayıcı gazların depolandığı veya kullanıldığı yerlerde, sızıntıları algılayacak gaz dedektörleri, etkili havalandırma sistemleri ve acil gaz kesme vanaları bulunmalıdır. Ayrıca personelin gaz kokusu ve sızıntı belirtilerini tanıması, olası tehlike anında hızlı müdahale için önemlidir.

Parlayıcı gaz tankları ve tüpleri, TS standartlarına uygun, dayanıklı malzemelerden yapılmış ve düzenli periyodik kontrollerden geçirilmiş olmalıdır. Depolama alanlarının çevresi, patlamaya karşı koruyucu bariyerler ve uyarı levhalarıyla donatılmalıdır.

İpucu:
Parlayıcı gazlarla çalışırken mutlaka sızıntı kontrolü yapın ve ortamı düzenli havalandırın. Gaz dedektörleri, olası tehlikeyi önceden haber vererek can ve mal kaybını önler.

Soru - Cevap:

Parlayıcı gazların tehlikesi nedir?
Havayla karışınca kolay tutuşup patlayabilirler.

Parlayıcı gaz sızıntısını nasıl fark ederiz?
Gaz dedektörleri ve kokudan.

Parlayıcı gaz depolama alanlarında hangi önlemler alınmalıdır?
Havalandırma, gaz dedektörleri, acil gaz kesme vanaları.

Parlayıcı gaz tankları hangi standartlara uygun olmalıdır?
TS EN ve ilgili yerel standartlara uygun.

Parlayıcı gazlar

Parlayıcı gazlar, yanıcı özellikleri nedeniyle özel depolama ve kullanım kurallarına tabidir. Bu gazların depolanması ve kullanımı sırasında;

Gaz tüpleri dik pozisyonda ve iyi havalandırılan yerlerde bulundurulmalı,

Isı kaynaklarından ve açık alevden uzak tutulmalı,

Tesisat ve ekipman TS standartlarına uygun olmalı,

Sızıntı riskine karşı düzenli kontrol ve bakım yapılmalıdır.

Gaz kaçaklarına karşı erken uyarı sistemleri kurulmalı ve personel bu konuda eğitimli olmalıdır.

Yönetmelik Metni:
Yanıcı sıvıların depolanması, taşınması ve kullanımı sırasında yangın riskini azaltmak için uygun tedbirler alınmalıdır. Yanıcı sıvıların buharlarının ateş kaynaklarından uzak tutulması ve uygun kaplarda muhafaza edilmesi zorunludur.

Detaylı Yorum & Açıklama:
Yanıcı sıvılar; benzin, motorin, alkol, tiner gibi, buharları kolayca tutuşabilen ve yüksek yanıcılık gösteren maddelerdir. Bu sıvıların depolandığı alanlarda dikkat edilmesi gereken en önemli nokta, buharlarının ateş veya kıvılcım kaynağı ile temas etmemesidir. Çünkü buharlar havayla karışarak çok tehlikeli patlama ve yangın riskleri oluşturabilir.

Yanıcı sıvılar genellikle kapalı, sızdırmaz, metal veya özel dayanıklı plastik kaplarda saklanmalı, depolama alanları iyi havalandırılmalı ve sıvı dökülmelerini önleyecek şekilde düzenlenmelidir. Ayrıca depolama yerlerinde topraklama yapılmalı, statik elektrik oluşumu engellenmelidir.

Bu sıvılarla çalışan personel, uygun kişisel koruyucu donanımlar (KKD) kullanmalı, yangın söndürme ekipmanlarının erişilebilir olduğundan emin olmalıdır. Yanıcı sıvıların bulunduğu alanlarda kesinlikle sigara içilmemeli ve açık ateş kullanılmamalıdır.

İpucu:
Yanıcı sıvılarla ilgili riskleri azaltmak için küçük miktarlarda ve sadece ihtiyaç kadar sıvı bulundurmak, dökülmeleri anında temizlemek ve uygun yangın söndürücüler (örneğin köpük veya kuru kimyevi tozlu) bulundurmak çok önemlidir.

Soru - Cevap:

Yanıcı sıvılar neden tehlikelidir?
Buharları havayla karışınca kolayca tutuşup yangına sebep olur.

Yanıcı sıvılar nasıl saklanmalıdır?
Kapalı, sızdırmaz, uygun kaplarda ve iyi havalandırılan yerlerde.

Yanıcı sıvılarla çalışırken nelere dikkat edilmeli?
Ateş kaynaklarından uzak durulmalı, KKD kullanılmalı.

Depolama alanlarında hangi önlemler alınmalı?
Topraklama, havalandırma, dökülmelerin önlenmesi.

Yanıcı sıvılar

Yanıcı sıvılar yangın riskini arttırdığından depolanması ve kullanılması sıkı kurallara bağlıdır:

Depolama kapları sızdırmaz, TS belgeli olmalı,

Yanıcı sıvılar, alevlenme noktalarına dikkat edilerek özel depo alanlarında muhafaza edilmeli,

Depolama alanları uygun havalandırma sistemlerine sahip olmalı,

Depolama miktarları mevzuatta belirtilen sınırlar dahilinde olmalı,

Yanıcı sıvıların bulunduğu alanlarda sigara içmek ve açık ateş kullanmak yasaktır.

Yönetmelik Yorumu:
Bu bölüm, yangın güvenliğinin sadece teknik önlemlerle değil, aynı zamanda organizasyonel sorumluluklarla da sağlanması gerektiğini belirtir. Yani bir bina veya işletmede yangına karşı sistem kurulması yeterli değildir. Bu sistemlerin etkin biçimde yönetilmesi, izlenmesi, test edilmesi ve personel eğitimi gibi idari sorumluluklar da devrededir.

Yönetmelik; bina sahipleri, işverenler, yöneticiler ve güvenlik ekipleri arasında bu sorumlulukların nasıl paylaşılması gerektiğini tanımlar. Yangın güvenliği bir “sistem yönetimi” işidir ve herkesin rolü net olmalıdır.

💡 İpucu:
Yangın güvenliği sadece teknik bir konu değil, kurumsal bir görevdir. Her işletme yangın güvenliği organizasyon şeması oluşturmalı, görev dağılımını yazılı hale getirmeli ve düzenli tatbikat yapmalıdır.

📌 Anahtar Kavramlar:
Yangın güvenliği organizasyon şeması

Görevli personelin belirlenmesi

Periyodik kontrol ve test sorumlulukları

Acil durum yönetimi eğitimi

Denetim kayıtlarının tutulması

❓ Soru-Cevap:
Soru: Her işletmede yangın güvenliği sorumlusu olmak zorunda mı?
Cevap: Evet. Yönetmelik, yangın güvenliği ile ilgili görevleri yerine getirecek kişi veya ekibin belirlenmesini zorunlu kılar.

Soru: Bu görevli ne yapar?
Cevap: Sistemin kontrolü, bakım planlaması, eğitim organizasyonu ve acil durum yönetimi bu kişinin görevleri arasındadır.

Soru: Görevli olmadan yangın sistemleri geçerli mi?
Cevap: Hayır. Sistem var olsa da, sorumluluk tanımları yapılmadıysa etkin bir güvenlikten söz edilemez.

Dokuzuncu Kısım: Yangın Güvenliği Sorumluluğu

Yangın güvenliği sorumluluğu, yapının tüm kullanıcılarına ve yöneticilerine dağıtılmıştır. Bu kapsamda;

Her yapı için yangın güvenliği sorumluları atanmalı,

Sorumlular yangınla mücadele, tahliye planları ve denetimlerde görev almalıdır,

Çalışanlar ve kullanıcılar düzenli yangın eğitimi almalı,

Yönetmelik kapsamında yapılması gereken tüm önlemler zamanında uygulanmalıdır.

Yönetmelik Metni:
Binalarda yangın güvenliğiyle ilgili sorumluluklar açıkça belirlenmeli, görevli kişiler atanmalı ve gerekli eğitimler verilmelidir. Yangın güvenliği önlemlerinin uygulanması ve denetimi, ilgili yönetici veya sorumlular tarafından sağlanmalıdır.

Detaylı Yorum & Açıklama:
Yangın güvenliği bir bina veya işletmenin sağlıklı ve güvenli işleyişinin temel unsurlarındandır. Bu nedenle, yangın risklerini en aza indirmek ve acil durumlarda hızlı müdahale edebilmek için sorumluluklar net olarak tanımlanmalıdır. Yönetmelik, bu konuda kimin ne yapacağını, hangi önlemlerin alınacağını ve denetimlerin nasıl yapılacağını belirler.

Bir yapıda yangın güvenliği sorumluluğu olan kişiler, hem yangın öncesi tedbirlerin alınmasından, hem yangın anında acil durum eylem planlarının uygulanmasından, hem de yangın sonrası değerlendirme ve raporlamalardan sorumludur. Bu kişilerin yangın söndürme cihazlarının kullanımı, tahliye prosedürleri ve iletişim konusunda eğitim almaları şarttır.

Binalarda ayrıca yangın güvenliği ekipleri kurulabilir. Bu ekipler, yangın risklerini analiz eder, risk azaltıcı uygulamalar geliştirir, tatbikatlar düzenler ve yangın anında koordinasyonu sağlarlar. Bu yapı, olası felaketlerin önüne geçmek için hayati öneme sahiptir.

İpucu:
Yangın güvenliği sorumluluğu yalnızca yönetim ya da teknik personele bırakılmamalıdır. Tüm bina kullanıcıları temel yangın güvenliği kurallarını bilmeli, düzenli tatbikatlarla bilgi taze tutulmalıdır.

Soru - Cevap:

Yangın güvenliği sorumluluğu neden önemlidir?
Yangının önlenmesi, acil müdahale ve tahliye için kritik bir yapı sağlar.

Kimler yangın güvenliği sorumlusu olabilir?
Yönetici, teknik personel veya özel olarak atanmış yangın güvenliği ekipleri.

Yangın güvenliği sorumluları hangi eğitimleri almalıdır?
Yangın söndürme cihazları kullanımı, acil tahliye prosedürleri ve ilk yardım.

Yangın güvenliği ekiplerinin görevi nedir?
Risk analizi yapmak, tatbikat düzenlemek, yangın anında koordinasyon sağlamak.

Yangın güvenliği sorumluluğu

Yangın güvenliği sorumlusu;

Yangın risklerini değerlendirmek,

Yangın önleme ve müdahale planlarını hazırlamak,

Tatbikatlar ve eğitimler düzenlemek,

Yangın ekipmanlarının bakımını sağlamakla yükümlüdür.

Yapının özelliklerine göre bir veya daha fazla sorumlu atanabilir.

Yönetmelikteki Açıklama:
Yangınla mücadele ve önleme amacıyla çeşitli ekiplerin oluşturulması zorunludur. Bu ekipler, bina veya tesisin büyüklüğüne, kullanım amacına ve risk durumuna göre belirlenir. Kurulan ekipler, yangın anında hızlı müdahale etmek, yangın güvenliği önlemlerini denetlemek ve eğitim faaliyetlerini yürütmekle görevlidir. Ekiplerin organizasyonu ve görev dağılımı yönetmelikte belirtilen esaslara uygun olmalıdır.

Detaylı Açıklama ve Yorum:
Yangın güvenliği, sadece teknik önlemler ve ekipmanlarla değil, aynı zamanda organize bir insan gücüyle de sağlanır. “Ekiplerin kuruluşu” bölümü, bu insan gücünün nasıl yapılandırılması gerektiğini anlatır. Buradaki temel amaç, yangın anında herkesin ne yapacağını, nasıl hareket edeceğini ve hangi görevlerden sorumlu olduğunu netleştirmektir. Böylece, yangının erken aşamada kontrol altına alınması ve zararların minimize edilmesi sağlanır.

Bu ekipler genellikle; yangın söndürme ekipleri, tahliye ekipleri, ilk yardım ekipleri ve denetim ekipleri gibi farklı alanlarda uzmanlaşabilir. Örneğin, yangın söndürme ekibi hızlıca yangına müdahale etmek için eğitilirken, tahliye ekibi bina içinde bulunan kişilerin güvenli şekilde dışarı çıkarılmasından sorumludur. İlk yardım ekibi ise yaralananlara acil müdahale sağlar.

Ekiplerin kurulması, sadece yangın anındaki müdahaleyle sınırlı kalmamalı; düzenli eğitim, tatbikat ve denetimler ile desteklenmelidir. Bu sayede ekip üyeleri, gerçek bir yangın durumunda panik yapmadan etkili ve hızlı hareket edebilirler. Ayrıca, ekiplerin varlığı bina sakinleri ve çalışanlar için ekstra bir güvence oluşturur.

İpucu:
Ekiplerin etkin çalışabilmesi için her üyenin görev ve sorumlulukları açıkça belirlenmeli, görev dağılımı yazılı hale getirilmelidir. Ayrıca, periyodik eğitimler ve tatbikatlar düzenleyerek ekiplerin hazır ve bilinçli olması sağlanmalıdır. Bu eğitimler sırasında gerçek senaryolar canlandırılarak tecrübe kazandırılması, olası yangınlarda paniği önlemek için çok önemlidir.

Soru-Cevap
Soru 1: Ekiplerin kuruluşunda en önemli amaç nedir?
Cevap: Yangın anında herkesin görevini bilmesi ve hızlı, organize bir şekilde müdahale etmesidir.

Soru 2: Ekipler hangi faaliyetlerle desteklenmelidir?
Cevap: Düzenli eğitim, tatbikat ve denetimlerle desteklenmelidir.

Soru 3: Yangın güvenliği ekipleri sadece yangın anında mı görev yapar?
Cevap: Hayır, önleyici tedbirler, eğitim ve denetimler gibi sürekli görevleri de vardır.

Ekiplerin kuruluşu

Yangın güvenliği ekipleri, yangın anında hızlı müdahale için organize edilir:

Müdahale ekipleri, tahliye ekipleri ve ilk yardım ekipleri olarak yapılandırılır,

Ekip üyeleri görev, yetki ve sorumluluklarına göre belirlenir,

Eğitimler ve tatbikatlarla ekipler hazır tutulur,

Ekiplerin iletişim araçları her zaman çalışır durumda olmalıdır.

Yönetmelik Açıklaması:

Yangın güvenliği konusunda personelin bilinçlendirilmesi, eğitilmesi ve denetimlerin yapılması zorunludur. Bu kapsamda, çalışanlara yangın güvenliği eğitimi verilmeli, tatbikatlar düzenlenmeli ve periyodik denetimler gerçekleştirilmelidir. Bu sayede yangın anında doğru ve hızlı müdahale sağlanır, riskler minimize edilir.

Detaylı Yorum ve Açıklama:

Yangınla mücadelede teknik önlemler kadar insan faktörü de çok önemlidir. Eğitimler, yangın çıkması durumunda neler yapılması gerektiğini öğretirken; denetimler, uygulamanın sürekliliğini ve doğruluğunu kontrol eder. Bu eğitimler genellikle yangın söndürme cihazlarının kullanımı, tahliye yollarının bilinmesi ve yangın alarm sistemlerinin tanıtılması gibi konuları içerir. Denetimler ise binaların ve sistemlerin yönetmelikteki standartlara uygun olup olmadığını gözlemler.

Bilinçsiz bir ortamda yangınlar büyük zararlara yol açabilir. Ancak iyi bir eğitim programı ve düzenli denetimle yangına karşı hazırlıklı olunabilir. Bu süreç, hem can kaybını önler hem de maddi zararları azaltır.

İpucu: Eğitim ve denetimler sadece bina yönetimi için değil, orada çalışan, yaşayan veya kullanılan herkes için düzenli tekrarlanmalıdır. Unutmayın, yangın anında hızlı ve doğru hareket etmek hayati önemdedir.

Soru-Cevap:

Soru: Yangın eğitimi neden önemlidir?
Cevap: Çünkü yangın anında ne yapacağımızı bilmek can ve mal kaybını azaltır.

Soru: Denetimler ne sıklıkla yapılmalıdır?
Cevap: Yönetmelikte belirtilen periyodik aralıklarla ve gerektiğinde yapılmalıdır.

Soru: Eğitimde hangi konular öğretilir?
Cevap: Yangın söndürme cihazları kullanımı, tahliye yolları, yangın alarm sistemleri gibi.

Eğitim ve denetim

Yangın güvenliği için düzenli eğitim ve denetim zorunludur:

Yapı kullanıcılarına yangın önleme ve müdahale eğitimleri verilmeli,

Yangın tatbikatları periyodik olarak yapılmalı,

Yangın ekipmanlarının düzenli denetimi ve bakımı sağlanmalı,

Eksiklikler ve aksaklıklar tespit edilerek giderilmelidir.

Yönetmelik Açıklaması:

Bu bölüm, mevcut yani halihazırda inşa edilmiş binalarda yangın güvenliği önlemlerinin nasıl uygulanacağını açıklar. Eski yapılarda, yönetmeliğin yürürlüğe girmesinden önce inşa edildikleri için bazı standartlar eksik olabilir. Bu nedenle, belirli kriterlere göre bu binaların yangın güvenliği açısından güncellenmesi gerekebilir.

Detaylı Yorum ve Açıklama:

Yönetmelik yeni yapılacak binalar kadar mevcut binaları da kapsar. Ancak burada bir istisna vardır: Eğer bir yapı, yönetmeliğin yürürlüğe girmesinden önce inşa edilmişse, bazı maddeler esneklikle uygulanabilir. Yine de bina sahiplerinin, can güvenliğini sağlayacak asgari düzeyde yangın tedbirlerini almaları zorunludur.

Bu kapsamda, mevcut binalara yangın algılama ve uyarı sistemleri kurulması, kaçış yollarının açık ve erişilebilir olması, yangın kapılarının monte edilmesi gibi düzenlemeler istenebilir.

İpucu: Mevcut bir binanız varsa, yapı kullanım amacına göre yerel idareden veya uzmanlardan denetim isteyip eksiklerinizi belirlemeniz, sizi hem cezai yaptırımlardan korur hem de can güvenliği sağlar.

Soru-Cevap:

Soru: Mevcut binalar yeni yönetmeliğe uymak zorunda mı?
Cevap: Evet, ancak bazı maddeler daha esnek uygulanabilir.

Soru: En önemli önlem nedir?
Cevap: Kaçış yollarının açık olması ve yangın algılama sistemlerinin kurulması.

Soru: Binamda yangın önlemleri eksikse ne yapmalıyım?
Cevap: Uzman bir mühendisten destek alarak yapınızı yönetmeliğe uygun hale getirmelisiniz.

Onuncu Kısım: Mevcut Binalar İçin Uygulamalar

Mevcut binaların yangın güvenliği yönetmeliğine uygun hale getirilmesi için;

Mevcut yapılar için özel geçiş süreci ve uyum planları hazırlanmalı,

Yenileme ve güçlendirme çalışmaları yapılmalı,

Mevcut tesisatlar ve ekipmanlar yönetmeliğe uygun şekilde kontrol edilmeli ve güncellenmelidir.

Yönetmelik Açıklaması:

Bu madde, özellikle mevcut binalar için belirlenmiş özel durumları kapsar. Yani standart dışı koşullara sahip, örneğin tarihi, kullanım amacı değişmiş ya da projelendirilmemiş yapılar için ne tür tedbirler alınacağına dair hükümler içerir.

Detaylı Yorum ve Açıklama:

Her mevcut yapı, yangın güvenliği açısından aynı risk seviyesinde değildir. Örneğin, bir okul olarak kullanılan eski bir konut binası ile küçük bir atölye aynı değerlendirme kapsamına alınamaz. Bu madde, “tek tip çözüm değil, yapı özelinde çözüm” anlayışını getirir.

Bu durumda idareye, yapıların koşullarını göz önünde bulundurarak özel uygulamalar geliştirme yetkisi tanınır. Ancak bu esneklik, yangın güvenliğinin ihmal edilebileceği anlamına gelmez. Gerekli asgari önlemler (yangın algılama, kaçış planları, taşınabilir söndürücüler) her hâlükârda sağlanmalıdır.

İpucu: Binanız özel bir yapıya sahipse (tarihi, plansız, dönüştürülmüş), standardın dışında ama yeterli yangın güvenliği sağlayan alternatif çözümler üretilebilir. Bu noktada uzman bir danışmana başvurmak büyük avantaj sağlar.

Soru-Cevap:

Soru: Mevcut özel yapılar için farklı uygulama yapılabilir mi?
Cevap: Evet, yapının özelliklerine göre özel yangın güvenliği önlemleri belirlenebilir.

Soru: Yine de yangın sistemleri kurulmalı mı?
Cevap: Evet, temel önlemler (algılama, uyarı, kaçış yolları) her durumda alınmalıdır.

Soru: Kim karar verir bu özel uygulamalara?
Cevap: Yetkili idare veya ruhsat veren kurum, binanın durumunu değerlendirerek karar verir.

Mevcut yapılar hakkında özel hükümler

Mevcut binalar için yangın güvenliği standartlarının sağlanması amacıyla;

Eski yapılarda zorunlu iyileştirmeler belirlenir,

Risk analizleri yapılır,

Yapının kullanım amacına uygun ilave önlemler alınır.

 Yönetmelik Yorumu:
Tarihi yapılar, kültürel mirasımızın bir parçasıdır. Bu yapılarda yangın güvenliği sağlanırken, hem tarihi değer korunmalı hem de can güvenliği garanti altına alınmalıdır. Yönetmelik bu noktada bir denge kurar. Modern yangın önlemleri uygulanırken, yapıların özgünlüğü bozulmadan çözümler geliştirilmesi istenir.

Uygulamada, örneğin bir yangın algılama sistemi yerleştirilecekse, bu sistemin görünmez veya yapı dokusuna zarar vermeyecek şekilde monte edilmesi beklenir. Bazı durumlarda özel izinler veya raporlarla uygulamalar yapılır. Ayrıca yangın tahliye yollarının tarihi dokuya zarar vermeden oluşturulması gibi detaylı mühendislik çözümleri gerekir.

💡 İpucu:
Tarihi yapılarda yangın güvenliği tasarımı yapılırken, “Koruma Kurulu” onayı gerekebilir. Yangın sistemleri estetik ve koruma kriterlerine uygun şekilde planlanmalıdır.

❓ Soru-Cevap:
Soru: Tarihi bir yapıya yangın alarm sistemi eklenebilir mi?
Cevap: Evet, ancak yapı dokusuna zarar vermeyecek, görselliği bozmayacak şekilde ve koruma kurulunun onayıyla yapılmalıdır.

Soru: Yangın merdiveni yapılması zorunlu mu?
Cevap: Tahliye sistemleri zorunludur, ancak merdiven gibi müdahaleler özgün yapıya göre alternatif çözümlerle değerlendirilir.

Soru: Yangın algılama cihazı görünür şekilde monte edilebilir mi?
Cevap: Mümkünse hayır. Gizli montaj ya da tarihi estetiği bozmayan tasarımlar tercih edilir.

Onbirinci Kısım: Tarihi Yapılar

Tarihi yapılar yangın güvenliği açısından özel önlemler gerektirir:

Tarihi eserlerin korunması öncelikli olup, yangın güvenliği tedbirleri bu doğrultuda uygulanır,

Yapısal değişiklikler sınırlı yapılır,

Yangın algılama ve söndürme sistemleri hassas ve zarar vermeyecek şekilde kurulur.

Yönetmelik Açıklaması:

Bu bölüm, kültürel, sanatsal veya tarihi değere sahip binaların yangın güvenliği açısından korunmasını düzenler. Tarihi yapıların restorasyon ya da kullanım süreçlerinde yangına karşı alınacak önlemler, bu yapıların özgün mimari özellikleri göz önünde bulundurularak planlanır.

Detaylı Yorum ve Açıklama:

Tarihi yapılarda yangın güvenliği büyük bir hassasiyet gerektirir. Ancak burada iki zıt durum söz konusudur:

Tarihi yapıların korunması: Yapının mimari bütünlüğü, malzemeleri ve estetik dokusu bozulmamalıdır.

Yangın güvenliğinin sağlanması: Kullanıcıların can güvenliği garanti altına alınmalıdır.

Bu dengeyi kurmak amacıyla yönetmelik, bu yapılarda standart yöntemlerden sapmalar olabileceğini, ancak uygun alternatiflerin mutlaka kullanılacağını belirtir. Örneğin, yüzey altı kablolama yerine görünmeyen kablo kanalları, portatif algılama sistemleri veya estetikle uyumlu sprink sistemi seçenekleri değerlendirilebilir.

İpucu: Tarihi yapıların yangın güvenliği projeleri, restorasyon uzmanı mimar ve yangın mühendisi iş birliğiyle hazırlanmalı; estetik kaygılar, güvenliğin önüne geçmemelidir.

Soru-Cevap:

Soru: Tarihi bir yapıya standart yangın kapısı takmak zorunda mıyım?
Cevap: Hayır, alternatif yöntemlerle estetik korunurken güvenlik sağlanabilir.

Soru: Tarihi yapılarda sprinkler sistemi zorunlu mu?
Cevap: Kullanım amacı ve risk analizine göre zorunlu olabilir. Ancak sistemin yapıya uygun olması şarttır.

Soru: Bu yapılarda özel proje gerekiyor mu?
Cevap: Evet, tarihi yapılara özel yangın güvenlik projeleri hazırlanmalıdır.

Tarihi yapılar

Tarihi binalarda;

Yangın risklerinin en aza indirilmesi için özel teknikler uygulanır,

Kullanılan malzemeler ve sistemler tarihi dokuya uygun olmalıdır,

Yangın güvenliği planları ilgili koruma kurulları ile koordineli hazırlanır.

 Yönetmelik Yorumu:
Yönetmeliklerin sonunda yer alan bu bölüm, yönetmeliğin hangi tarihten itibaren geçerli olduğunu (yürürlük) ve bu kuralları kimin uygulayacağını (yürütme) belirtir. Bu, hukuki geçerlilik açısından önemlidir.

“Yürürlük” maddesi, yönetmeliğin Resmî Gazete’de yayımlandığı tarih veya belirtilen başka bir tarih itibariyle geçerli olduğunu bildirir. “Yürütme” maddesi ise bu yönetmeliğin hangi bakanlık veya kamu kurumu tarafından uygulanacağını söyler. Genellikle bu, İçişleri Bakanlığı veya Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’dır.

💡 İpucu:
Yönetmelikte bir değişiklik yapıldığında geçerlilik tarihi bu bölümde güncellenir. Projelerde geçerli olan yönetmeliğin yayımlandığı tarihe mutlaka dikkat edilmelidir.

❓ Soru-Cevap:
Soru: Yönetmelik hangi tarihten itibaren geçerli?
Cevap: Bu, “Yürürlük” maddesinde belirtilir. Genellikle Resmî Gazete’de yayımlandığı tarih geçerlilik tarihidir.

Soru: Yönetmeliği kim uygular?
Cevap: “Yürütme” maddesi bunu belirtir. Genellikle ilgili bakanlık (örn. İçişleri veya Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı) sorumludur.

Soru: Eski yönetmeliğe göre proje yapılabilir mi?
Cevap: Hayır. Her zaman yürürlükte olan en güncel yönetmeliğe göre işlem yapılmalıdır.

Onikinci Kısım: Son Hükümler

Yönetmeliğin uygulanması ile ilgili son hükümler ve yasal düzenlemeler bu kısımda yer alır:

Yönetmeliğin yürürlük ve uygulama esasları,

İdari yaptırımlar ve cezai hükümler,

Yönetmeliğin yürütülmesinden sorumlu birimler belirtilir.

Yönetmelik Açıklaması:

Bu yönetmelik, yayımı tarihinden itibaren yürürlüğe girer. İlgili kurum ve kuruluşlar, bu tarihten sonra yapılacak tüm yeni yapılar için yönetmelikteki şartlara uymakla yükümlüdür.

Yorum:

Burada, yönetmeliğin hangi tarihten itibaren bağlayıcı olduğuna dair bilgi verilir. Genelde, "Resmî Gazete'de yayım tarihi" esas alınır. Mevcut binaların durumu farklı maddelerde ayrıca belirtilmiştir.

İpucu: Yangın yönetmeliğinin yürürlük tarihi sonrası yapılan yapılar için istisnasız tüm şartlar geçerlidir. Ruhsat ve proje sürecinde tarih kontrolü yapılmalıdır.

Yürürlük

Yönetmelik, resmi gazetede yayımlandığı tarihten itibaren yürürlüğe girer ve uygulanır.

Yönetmelik Açıklaması:

Bu yönetmeliğin hükümleri, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yürütülür.

Yorum:

Hangi kurumun uygulamayı denetleyeceği ve düzenlemeleri yapma yetkisine sahip olduğu belirtilir. Bu madde, hukuki bir teknik detay gibi görünse de, uygulamadaki denetim ve yetkilendirme açısından önemlidir.

İpucu: Denetimlerde esas alınan merci bu bakanlıktır. Dolayısıyla her uygulama ve yorumlama, bakanlığın görüş ve yönergeleri doğrultusunda şekillenmelidir.

Yürütme

Yönetmeliğin yürütülmesi ve uygulanmasından ilgili bakanlık ve kurumlar sorumludur.

Yönetmelik Metni:
Bu kısım, yangından korunmaya yönelik temel genel hükümleri içerir. Yönetmeliğin amacı, kapsamı, dayanağı, tanımları, ilkeleri, görev ve sorumlulukların genel çerçevesi bu bölümde belirtilir. Yangından korunma faaliyetlerinin temel çerçevesini oluşturarak diğer kısımların yol göstericisi olur.

Detaylı Yorum & Açıklama:
Genel hükümler, yönetmeliğin en temel yapı taşıdır. Burada amaç, kapsam ve dayanak açıkça belirtilerek yönetmeliğin hangi alanları kapsadığı ve yasal dayanakları ortaya konur. Ayrıca, yangınla mücadele ve korunmada kullanılan temel kavramlar tanımlanır; böylece okuyucu metni doğru anlayabilir. İlkeler kısmı ise tüm uygulamaların temel rehberidir. Görev ve sorumluluklar ise kimlerin hangi konularda yükümlü olduğunu ortaya koyar. Örneğin, bina sahipleri, kullanıcıları, proje müellifleri gibi tarafların yangın güvenliği konusundaki görevleri bu bölümde özetlenir. Bu kısım olmadan, yönetmeliğin diğer teknik ve uygulama detayları eksik ve anlamını yitirir.

Bu genel hükümler, yangından korunma kültürünün oluşması için olmazsa olmazdır. Kapsamın net olmasıyla hangi binaların, hangi durumların yönetmelik kapsamında olduğu belirlenir, böylece uygulamada karışıklık ve yanlış anlaşılmalar engellenir.

İpucu:
Yönetmeliği uygulamaya başlamadan önce genel hükümler kısmını dikkatlice okuyun ve yangın güvenliği ile ilgili yasal çerçeveyi tam olarak kavrayın. Bu, sonraki adımlarda doğru ve eksiksiz uygulama yapmanızı sağlar.

Soru - Cevap:

Genel hükümler neden yönetmeliğin en önemli bölümü olarak kabul edilir?
Çünkü yönetmeliğin temel amacı, kapsamı, dayanağı ve sorumlulukları burada tanımlanır; diğer bölümlerin temelini oluşturur.

Bu kısımda kimlerin sorumlulukları açıklanır?
Bina sahipleri, kullanıcılar, tasarımcılar ve yetkili merciler gibi yangın güvenliğinde rolü olan tüm tarafların görevleri belirtilir.

Yönetmeliğin kapsamı neyi ifade eder?
Yönetmeliğin hangi bina ve tesislerin yangın güvenliği kurallarına tabi olduğunu belirler.

Neden yönetmeliğin ilkeler kısmı önemlidir?
Çünkü yangın güvenliği ile ilgili uygulamalar bu ilkeler doğrultusunda yapılır, standardizasyon sağlar.

Birinci Kısım: Genel Hükümler

Bu kısım, yönetmeliğin genel esaslarını belirler. Yönetmeliğin amacı, kapsamı, yasal dayanağı, tanımlar ve temel ilkeler bu bölümde yer alır. Ayrıca uygulamada görevli kişi ve kurumların sorumlulukları ile yangın güvenliği açısından uyulması gereken kurallar düzenlenir. Yönetmeliğin bütününe temel teşkil eden bu kısım, tüm yapıların yangın güvenliği yaklaşımının çerçevesini oluşturur.

bottom of page