Mevcut Fabrika Yapılarında Elektrik ve Yangın Projeleri ile Topraklama Hatları Zorunluluğu: Güncel Yönetmelik Değişiklikleri ve Uygulama Rehberi

Mevcut fabrika tesislerinin yönetimi, operasyonel talepler ve gelişen yasal düzenlemeler arasında karmaşık bir dengeyi gerektirmektedir. Son dönemde birçok sanayi paydaşı için önemli bir endişe kaynağı, özellikle eski veya "fail durumda olan" (hatalı/uyumsuz) elektrik sistemlerindeki topraklama hatlarının çizilmesi ve belgelenmesi de dahil olmak üzere, elektrik ve yangın güvenliği projelerinin zorunlu hale getirilmesine yönelik algılanan yeni gerekliliklerdir. Bu rapor, söz konusu zorunluluklara ilişkin kesin ve güncel bir anlayış sunmayı amaçlamaktadır. Hangi spesifik yönetmelik değişikliklerinin bu yükümlülükleri getirdiğini veya pekiştirdiğini açıklayacak, fabrikalardan tam olarak ne istendiğini detaylandıracak ve bu sıkı önlemlerin temel amacını aydınlatacaktır. Uyumluluğun sağlanması sadece bürokratik bir işlem değil; operasyonel güvenliği sağlamak, yasal çerçevelere uymak, iş sürekliliğini sürdürmek ve en önemlisi endüstriyel ortamlarda insan hayatını ve mülkü korumak için hayati öneme sahiptir.

1. Güncel Yasal Çerçeve ve Proje Zorunluluğu Getiren Yönetmelik Değişiklikleri

Bu bölüm, kullanıcının temel sorusu olan "Son dönemde bilmediğimiz bir yönetmelik değişikliği olup zorunluluk mu getirildi?" sorusunu doğrudan ele alarak, bu gerekliliklerin temelini oluşturan ana yönetmelikleri ve son değişikliklerini detaylandırmaktadır.

1.1. İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği (İEKKSGY) ve 18.02.2022 Tarihli Değişiklik: Proje Bulundurma Zorunluluğunun Temeli

İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği (İEKKSGY), işyerlerinde iş ekipmanlarının kullanımına ilişkin asgari sağlık ve güvenlik koşullarını belirlemektedir.1 Bu yönetmelikte, 18.02.2022 tarihinde (Resmi Gazete Sayı: 31754) yayımlanan önemli bir değişiklik, özellikle periyodik kontroller ve proje dokümantasyonunun zorunlu mevcudiyeti konularında kayda değer yenilikler getirmiştir.1

Bu değişikliğin temel gerekliliği, 31.12.2023 tarihinden itibaren işyerlerindeki belirli sistemlerin periyodik kontrolleri sırasında ilgili tesisat projelerinin bulundurulmasının açıkça yasal bir yükümlülük haline gelmesidir. Bu zorunluluk; yangın mekanik ve algılama uyarı tesisatları, havalandırma-klima tesisatları ve elektrik-topraklama-yıldırımdan korunma tesisatlarını doğrudan kapsamaktadır.1 Bu tarih, geçmişte proje bulundurma yükümlülüğü konusunda daha esnek olan veya hiç projesi olmayan tesisler için önemli bir dönüm noktası olmuştur.

Yönetmeliğin 18.02.2022 tarihli değişikliği (MADDE 6/A), "önemli bakım ve onarım" tanımını genişleterek "Diğer tüm tesisatlarda her türlü proje değişikliği gerektiren tadilatlar" ifadesini de içermiştir.1 Bu, bir fabrikanın mevcut elektrik, topraklama veya yangın güvenliği projesinde bir güncelleme veya revizyon gerektiren herhangi bir değişiklik, genişletme veya onarım yapması durumunda, bu eylemin artık "önemli bakım" olarak sınıflandırıldığı anlamına gelmektedir. Sonuç olarak, güncellenmiş bir projenin, sonraki tüm periyodik kontroller sırasında zorunlu bir belge olarak bulunması gerekmektedir.

Bu düzenleme, "fail durumda olan elektrik projelerinin topraklama hatlarının çizilmesi ve projeye dökülmesi" talebinin temelini oluşturmaktadır. Bir tesisin mevcut projelerinin güncel olmaması veya hiç bulunmaması durumunda, bu yeni yasal zorunluluk, ilgili tesisatların mevcut durumunu yansıtan ve güncel standartlara uygun hale getirilmiş projelerin oluşturulmasını veya revize edilmesini gerektirmektedir. Bu, eski tesisler için tarihi bir boşluğu kapatan bir düzenlemedir. Eğer eski bir fabrika resmi bir elektrik projesi olmadan inşa edilmişse veya mevcut projesi güncel değilse, kaybolmuşsa ya da mevcut "yapıldığı gibi" durumu yansıtmıyorsa, bu tesisin artık geriye dönük olarak projelendirilmesi veya mevcut durumunun belgelenmesi gerekmektedir. Dolayısıyla, fabrikalar için, elektrik, topraklama ve yangın sistemlerine ilişkin güncel ve uyumlu bir projenin bulunmaması, 1 Ocak 2024 itibarıyla doğrudan bir ihlal teşkil etmektedir. Aciliyet, artık uyumluluğa ne zaman başlanacağı değil, periyodik denetimler sırasında olası cezaları ve operasyonel kesintileri önlemek için gecikmiş bir durumun düzeltilmesidir. Bu yasal değişiklik, tüm mevcut tesisatların kapsamlı bir şekilde gözden geçirilmesini, değerlendirilmesini ve resmileştirilmesini zorunlu kılarak, endüstriyel operasyonlarda daha yüksek bir hesap verebilirlik ve güvenlik standardı sağlamayı hedeflemektedir.

1.2. Elektrik İç Tesisleri Yönetmeliği (EİTY) ve Mevcut Tesisler İçin Hükümler

Elektrik İç Tesisleri Yönetmeliği (EİTY), ilk olarak 1984 yılında (Resmi Gazete Sayı: 18565) yayımlanmış ve 21.02.2018 (Resmi Gazete Sayı: 30330) tarihli değişiklikler de dahil olmak üzere çeşitli revizyonlardan geçmiştir.4 Bu yönetmelik, yapılar içindeki elektrik iç tesislerinin kurulması ve işletilmesine dair hükümleri düzenlemektedir. Yönetmeliğin uzun bir geçmişi olmasına rağmen, mevcut tesislere belirli koşullar altında uygulanabilirliği sürekli bir özellik olmuştur.

EİTY, mevcut tesislere birkaç kritik senaryoda açıkça uygulanmaktadır (Madde 2):

·         Mevcut tesisatların tamamen değiştirilmesi durumunda.4

·         Mevcut tesisatların açık ve belirgin bir şekilde ölüme, yaralanmaya veya yangına neden olabilecek durumlar oluşturması halinde.4

·         Mevcut tesisatlardaki bir arıza veya değişikliğin, yakındaki diğer tesisatlarda önemli karışıklık veya tehlikeye neden olması durumunda.4

·         Mevcut bir tesisatın esasını etkilemeyen genişletme, değişiklik ve onarım bölümlerinde, ancak bu durumlar yine de orijinal tasarımın özünü etkiliyorsa proje çalışması gerektirmektedir.4

EİTY'nin Madde 9'u, mevcut tesisatlarda yapılan değişiklik veya büyütmeler için, bu değişikliklerin daha önce onaylanmış projenin esasını etkilemesi durumunda bir "değişiklik projesi" hazırlanmasını ve işletmeye sunulmasını zorunlu kılmaktadır. Değişiklikler projenin esasını etkilemiyorsa bile, işletmenin gerekçe belirtilerek izninin alınması gerekmektedir.4

Uygunsuzluk durumunda ciddi sonuçlar ortaya çıkmaktadır. Elektrik tesisatlarının, yeniden enerji verilmesi sırasında veya işletme tarafından yapılan bir denetimde arızalı veya tehlikeli bulunması durumunda, aboneye bildirim yapılır ve yönetmelik hükümlerine göre tesisatı bir ay içinde düzeltmesi istenir. Tesisat bu süre içinde düzeltilmezse, işletme elektrik arzını kesme yetkisine sahiptir. Acil müdahale gerektiren tehlikeli durumlarda ise bu süre tanınmaz ve elektrik anında kesilir.4 Ayrıca, EİTY'ye uygun olmayan ve "uygunluk belgesi" bulunmayan tesisatlara işletme tarafından elektrik verilmez.8

Kullanıcının "fail durumda olan elektrik projelerinin topraklama hatlarının çizilmesi" ifadesi, mevcut elektrik sistemlerinin, özellikle topraklama hatlarının, uyumsuz veya yetersiz bir durumda olduğunu ima etmektedir. Bu durum, yalnızca fiziksel sorunların giderilmesiyle ilgili değildir; aynı zamanda bu düzeltmelerin mevcut standartlara uygun olarak yapıldığını ve tesisatın mevcut, güvenli durumunun doğru ve resmi olarak belgelendiğini kanıtlamakla ilgilidir. Bu, geçmişte gayri resmi, belgesiz düzeltmelerle yetinilen uygulamalardan, resmi mühendislik ve uyumluluk süreçlerine doğru önemli bir vurgu kaymasını temsil etmektedir. Dolayısıyla, daha önceki elektrik sistemi onarımlarının resmi dokümantasyonu güncellenmeden yapılması artık kabul edilebilir değildir. Düzenleyici kurumlar, elektrik sisteminin mevcut durumuna ilişkin eksiksiz, doğrulanabilir ve güncel bir kaydı talep ederek hesap verebilirliği ve izlenebilirliği sağlamaktadır.

1.3. Elektrik Tesislerinde Topraklamalar Yönetmeliği (ETTY) ve Topraklama Projeleri

Elektrik Tesislerinde Topraklamalar Yönetmeliği (ETTY), Türkiye'deki topraklama tesisatlarını düzenleyen temel yönetmeliktir. 21.08.2001 tarihinde 24500 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.9

Topraklama, insan hayatı ve güvenliği için kritik önemi nedeniyle açıkça "kanuni bir zorunluluk" ve "yükümlülüktür" olarak belirtilmiştir.10 Lüks olarak değil, temel bir gereklilik olarak kabul edilmektedir. ETTY, 100 Hz'in altındaki alternatif akım (a.a.) ve doğru akım (d.a.) elektrik tesislerine ilişkin topraklama tesislerinin kurulması, işletilmesi ve denetlenmesini kapsamakta olup, temel amacı can ve mal güvenliğini sağlamaktır.9

Yönetmelik, topraklama direnç değerlerinin çevresel faktörler veya sistem bozulması nedeniyle zamanla değişebileceğini kabul etmektedir. Bu nedenle, her tesis için topraklama ölçümlerinin düzenli olarak yapılması zorunludur.10

ETTY 2001 yılından beri yürürlükte olduğundan, topraklama gerekliliği uzun süredir devam eden bir yükümlülüktür. Mevcut "fail durumda olan" sistemler için "topraklama hatlarının çizilmesi ve projeye dökülmesi" talebi, topraklamanın kendisi için yeni bir gereklilik getirmekten ziyade, mevcut topraklama sistemlerinin sadece fiziksel olarak mevcut standartlara uygun olmasını değil, aynı zamanda bu uygunluğun doğru bir şekilde belgelenmesini sağlamaya yönelik odaklanmış bir çabadır. Ayrıca, sistemin performansı dinamik olduğundan, sürekli bir ölçüm, bakım ve güncel dokümantasyon döngüsünün oluşturulmasını ve buna uyulmasını zorunlu kılmaktadır. "Fail durumda olan" ifadesi, özellikle zamanla uygunluğu bozulmuş veya başlangıçta doğru tasarım ve dokümantasyondan yoksun sistemleri hedef almaktadır. Bu durum, topraklama yönetmeliklerine uyumun tek seferlik bir proje olmadığını, bu güvenlik açısından kritik sistemlerin mevcut durumunu ve performansını yansıtmak için sürekli bir izleme, bakım ve dokümantasyon güncelleme süreci olduğunu vurgulamaktadır. Fabrikaların bunu düzenli operasyonel ve güvenlik yönetim rutinlerine entegre etmeleri gerekmektedir.

1.4. Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik (BYKHY) ve Mevcut Binalar İçin Geçici Madde

Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik (BYKHY), binalarda yangından korunma konusunda temel düzenlemedir. Bu yönetmelikte yapılan, özellikle mevcut binaları hedef alan geçici bir maddeyi içeren önemli bir değişiklik bulunmaktadır.

Mevcut binalar için belirlenen kritik son tarih, BYKHY'ye eklenen geçici madde ile "mevcut" olarak tanımlanan binaların yönetmelik hükümlerine tam uyum sağlaması için 31 Aralık 2023 olarak belirlenmiştir.11 Bu, mevcut yapılar için gerekli tüm yangın güvenliği önlemlerini uygulamak üzere doğrudan, zaman sınırlı bir talep olmuştur. Yönetmelik ayrıca, bu önlemler için inşaatın belirtilen uyum süresi içinde başladığının kanıtlanması durumunda, ilgili idare tarafından 1 yılı aşmayacak ek bir inşaat süresi tanınabileceğini de belirtmiştir.11

BYKHY, proje türleri arasında net bir ayrım yapmaktadır: "Binaların yangın algılama ve söndürme projeleri, tesisat projelerinden ayrı olarak hazırlanır." Ayrıca, 2000 m²'den fazla kat alanına sahip zeminler için tahliye projelerinin de mimari projelerden ayrı ve belirgin bir şekilde hazırlanması zorunludur.13

Birden fazla kaynak 11 31 Aralık 2023 tarihinin mevcut binaların BYKHY'ye uyum sağlaması için son tarih olduğunu açıkça belirtmektedir. Bu son tarih artık geçmiş durumdadır. Bir fabrikanın yangın güvenliği sistemlerini ve genel bina yapısını bu tarihe kadar BYKHY'ye uygun hale getirmediği ve gerekli tüm proje dokümantasyonunu tamamlamadığı durumlarda, şu anda uyumsuzluk içinde olduğu anlaşılmaktadır. Aciliyet son derece yüksektir, çünkü fabrika artık belirlenmiş yasal bir sürenin ötesinde faaliyet göstermekte, bu da onu derhal icra eylemlerine, idari para cezalarına ve potansiyel operasyonel kısıtlamalara karşı savunmasız hale getirmektedir. Birden fazla kaynağın bu spesifik, geçmiş tarihi vurgulaması, bunun önemli bir düzenleyici değişiklik olduğunu ve mevcut denetim ve yaptırım çabalarının odak noktası olmasının muhtemel olduğunu göstermektedir. Fabrikaların, hızlı bir düzeltme talebi ve muhtemelen uyumsuzluk dönemi için geriye dönük cezalar da dahil olmak üzere, derhal incelemeye tabi tutulmayı beklemeleri gerekmektedir.

2. İstenen Nedir? Fabrikalar İçin Proje ve Uygulama Detayları

Bu bölüm, fabrikaların ele alması gereken spesifik proje ve uygulama detaylarını açıklayarak "istenilen nedir" sorusunu detaylandırmaktadır.

2.1. Mevcut Elektrik ve Topraklama Projelerinin Durumu ve Revizyon Süreci

Kullanıcının "mevcut binalarının fail durumda olan elektrik projelerinin topraklama hatlarının çizilmesi ve projeye dökülmesi" ifadesi, mevcut elektrik sistemlerinin, özellikle topraklama hatlarının, uyumsuz veya yetersiz bir durumda olduğunu belirtmektedir. Bu durum tipik olarak aşağıdaki senaryolardan birini veya birkaçını ifade eder:

·         Projenin Yokluğu: Birçok eski sanayi tesisinde resmi, onaylı bir elektrik projesi bulunmayabilir veya orijinal dokümantasyon zamanla kaybolmuş olabilir.

·         Mevcut Standartlara Uyumsuzluk: Bir proje mevcut olsa bile, fiziksel tesisat veya projenin kendisi güncel, revize edilmiş düzenleyici standartları karşılamayabilir (örneğin, güncel olmayan topraklama direnci değerleri, ark hatası tespiti gibi modern koruma önlemlerinin eksikliği, eski yönetmeliklerde açıkça zorunlu olmamasına rağmen güvenlik için kritik öneme sahip olduğu giderek daha fazla kabul edilen durumlar 14).

·         Yapıldığı Gibi Durumla Uyuşmazlık: Yıllar süren işletme boyunca, orijinal proje dokümantasyonu güncellenmeden çok sayıda değişiklik, ekleme veya onarım yapılmış olabilir. Bu durum, resmi çizim ile fiili fiziksel tesisat arasında önemli bir farklılığa yol açmaktadır.16

Yetkililerden gelen mevcut talep, elektrik ve topraklama tesisatlarının mevcut, uyumlu durumunu doğru bir şekilde yansıtan bir "son durum projesi" (as-built) oluşturulması veya uyum sağlamak için gerekli değişikliklerin bir "revizyon projesi"ne dahil edilmesidir.17 Bu, dokümantasyonun fiziksel gerçeklikle tam olarak eşleşmesini ve tüm güncel yönetmeliklere uygun olmasını sağlamaktadır.

Proje Hazırlama ve Onay Süreci:

Proje hazırlama süreci, yetkili ve uzman kişiler, genellikle elektrik mühendisleri tarafından yapılmalıdır.3 Proje aşamaları (ön proje, kesin proje, uygulama projesi, son durum projesi) ve bunların onay gereklilikleri bulunmaktadır. "Kesin proje" ve "son durum projesi"nin Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı veya yetkili kuruluşların onayından sonra geçerli olduğu belirtilmiştir.17 Yönetmelik değişikliği, elektrik tesislerine ilişkin proje onay süreçlerinde dijitalleşmeyi desteklemektedir; elektronik imza mevzuatına uygun şekilde dijital proje sunumu yapılabilecektir.20 Elektrik tesisatlarına ilişkin bir "uygunluk belgesi"nin de bulunması gerekmektedir.8

Topraklama Hatlarının Çizilmesi ve Projeye Dökülmesi Detayları:

Topraklama sistemleri için teknik gereklilikler arasında düşük direnç (10 Ohm'dan küçük), iletkenin mümkün olan en kısa yoldan ve keskin kıvrımlar yapılmadan toprağa indirilmesi, uygun bağlantı elemanları, elektrotların donma seviyesinin altına (0,50 mt) çakılması ve aralarındaki mesafenin en az elektrot boyunun iki katı olması gibi detaylar yer almaktadır.15 Kayalık zeminlerde çubuk elektrot yerine topraklama ağı kullanılabileceği ve her elektrot için toprak direnci düşürücü katkı maddesi kullanılması gerektiği belirtilmiştir.15 Ölçüm sonucunda değerin 10 Ohm'u aşması durumunda ilave topraklama yapılması zorunludur.15 Sanayi tesisleri için topraklamalara ilişkin dirençlerin muayene ve ölçülmesi için 1 yıl, topraklama tesisleri ile ilgili diğer muayene, ölçme ve kontroller için 2 yıl gibi periyodik ölçüm gereklilikleri bulunmaktadır.10 Parlayıcı, patlayıcı tehlikeli ve zararlı maddelerle çalışılan iş yerleri ile ıslak ortamlardaki topraklama tesislerinin muayene, ölçme ve denetleme periyotları 1 yılı aşamaz.10 Bu ölçümlerin yetkili elektrik mühendisleri tarafından yapılması ve raporlanması gerekmektedir.10

Yangın Projelerinin Durumu ve Revizyon Süreci:

Yangın algılama ve söndürme projelerinin, genel tesisat projelerinden ayrı olarak hazırlanması gerekliliği tekrar vurgulanmaktadır.13 Yangınların felakete dönüşmemesi için erken müdahale sağlayan elektronik yangın algılama ve uyarı sistemlerinin önemi büyüktür.11 Yapısal yangın güvenliği gereklilikleri arasında yangın duvarları (en az 90 dakika dayanıklı), kendiliğinden kapanan ve duman sızdırmaz kapılar, yangına dayanıklı döşemeler ve çatılar, yüksek binalarda cephelerde zor yanıcı malzeme kullanımı gibi unsurlar bulunmaktadır.12 Kaçış yolu gereklilikleri de detaylandırılmıştır: yeterli çıkış sayısı ve genişliği (25 kişiyi aşan yüksek tehlikeli yerlerde ve 50 kişiyi aşan her mekânda en az iki çıkış), en uzak noktadan çıkışa olan mesafenin sınırlanması, kaymayı önleyen basamaklar ve kaçış merdiveni yuvasına elektrik ve mekanik tesisat şaftı kapaklarının açılamaması.22 Projenin, bu sistemlerin mevcut durumunu ve BYKHY'ye uyum sağlamak için gerekli tüm yükseltmeleri yansıtması gerekmektedir.

Sonuç

Mevcut fabrika yapılarının elektrik ve yangın projeleri ile topraklama hatlarına ilişkin talepler, son dönemde yürürlüğe giren ve mevcut düzenlemelerin pekiştirilmesiyle ortaya çıkan önemli yasal yükümlülüklerden kaynaklanmaktadır. Bu durum, tesislerin güvenliğini ve yasal uyumunu sağlamak adına kapsamlı bir yaklaşımı zorunlu kılmaktadır.

·         Proje Dokümantasyonu Zorunluluğu: İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği'nde 18.02.2022 tarihinde yapılan değişiklik ile 31.12.2023 tarihinden itibaren elektrik, topraklama, yıldırımdan korunma ve yangın sistemlerine ait tesisat projelerinin periyodik kontroller sırasında bulundurulması yasal bir zorunluluk haline gelmiştir. Bu, özellikle eski tesisler için, daha önce resmi projesi olmayan veya projesi mevcut durumu yansıtmayan yapıların geriye dönük olarak projelendirilmesini veya mevcut durum projelerinin (as-built) hazırlanmasını zorunlu kılmaktadır. Proje değişikliklerini gerektiren her türlü tadilatın "önemli bakım ve onarım" kapsamında değerlendirilmesi, güncel projenin mevcudiyetini sürekli kılmaktadır.

·         Mevcut Tesislerde Tehlike Durumu ve Proje İhtiyacı: Elektrik İç Tesisleri Yönetmeliği, mevcut tesisatlarda ölüm, yaralanma, yangın veya diğer tesisatlara tehlike arz eden durumlarda müdahaleyi ve proje çalışmasını uzun süredir zorunlu kılmaktadır. "Fail durumda olan" olarak nitelendirilen elektrik ve topraklama sistemlerinin projeye dökülmesi talebi, sadece fiziksel arızaların giderilmesi değil, aynı zamanda bu düzeltmelerin güncel standartlara uygunluğunu kanıtlayan ve tesisatın mevcut güvenli durumunu resmi olarak belgeleyen bir yaklaşımın benimsenmesini gerektirmektedir. Bu, geçmişteki belgesiz onarım uygulamalarından, resmi mühendislik ve uyumluluk süreçlerine geçişin bir göstergesidir.

·         Topraklama Sürekli Bir Güvenlik Yükümlülüğü: Elektrik Tesislerinde Topraklamalar Yönetmeliği, topraklamayı can ve mal güvenliği için hayati bir "kanuni zorunluluk" olarak tanımlamaktadır. Topraklama direnç değerlerinin zamanla değişebilmesi nedeniyle, ölçümlerin düzenli periyotlarla yapılması ve bu ölçümlerin yetkili elektrik mühendisleri tarafından raporlanması gerekmektedir. Mevcut "fail durumda olan" topraklama hatlarının projeye dökülmesi, bu sistemlerin sadece fiziksel olarak değil, dokümantasyon açısından da güncel standartlara uygunluğunu sağlamayı hedeflemektedir. Bu, topraklama uyumunun tek seferlik bir işlem değil, sürekli izleme, bakım ve dokümantasyon güncellemesi gerektiren bir süreç olduğunu vurgulamaktadır.

·         Yangın Güvenliğinde Geçmiş Son Tarih ve Acil Uyum: Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik'e eklenen geçici madde ile mevcut binaların 31 Aralık 2023 tarihine kadar yönetmeliğe tam uyum sağlaması zorunlu kılınmıştır. Bu son tarih artık geçmiş olduğundan, uyum sağlamamış fabrikalar yasal olarak uyumsuz durumda bulunmaktadır. Yangın algılama, söndürme ve tahliye projelerinin ayrı ayrı hazırlanması gerekliliği de bu yönetmelik kapsamında yer almaktadır. Bu durum, yangın güvenliği konusunda acil müdahale ve hızlı düzeltme gerekliliğini ortaya koymaktadır.

Eyleme Yönelik Öneriler:

Fabrikaların bu yeni ve pekiştirilmiş yasal gerekliliklere uyum sağlaması ve operasyonel riskleri minimize etmesi için aşağıdaki adımların atılması tavsiye edilmektedir:

1.    Kapsamlı Durum Tespiti: Mevcut tüm elektrik, topraklama ve yangın güvenliği sistemlerinin detaylı bir şekilde incelenmesi ve mevcut durumlarının (fiziksel ve dokümantasyon açısından) belirlenmesi gerekmektedir.

2.    Yetkili Uzmanlarla Çalışma: "Fail durumda olan" sistemlerin düzeltilmesi, mevcut durum projelerinin (as-built) hazırlanması veya revizyon projelerinin oluşturulması için yetkili elektrik mühendisleri ve yangın güvenliği uzmanları ile işbirliği yapılmalıdır.

3.    Yangın Güvenliğine Öncelik: 31 Aralık 2023 tarihli son tarihin geçmiş olması nedeniyle, yangın güvenliği sistemlerinin BYKHY'ye uyumu en yüksek öncelik olarak ele alınmalı ve gerekli düzeltmeler ile proje dokümantasyonu derhal tamamlanmalıdır.

4.    Periyodik Kontrol ve Bakım Programı: Tüm tesisatların (elektrik, topraklama, yangın, havalandırma) periyodik kontrollerini ve bakımlarını içeren düzenli bir program oluşturulmalı ve bu program kapsamında yapılan tüm çalışmaların ve ölçümlerin doğru bir şekilde belgelenmesi sağlanmalıdır.

5.    Sürekli Uyum ve Entegrasyon: Yasal uyum süreçleri, tek seferlik bir görev olarak değil, işletmenin genel operasyonel ve güvenlik yönetim sistemlerine entegre edilmiş sürekli bir süreç olarak ele alınmalıdır. Bu yaklaşım, gelecekteki olası cezaları, operasyonel kesintileri ve en önemlisi can ve m

al kaybı risklerini önleyecektir.