top of page
Stationary photo

Yeni Yönetmelik: Zorunlu Proje İbrazı Başladı

Elektrik Tesisat Projesi Yenileme

Sanayi tesislerinin operasyonel kalbi olan elektrik tesisatları, zamanla eskir, teknolojik gelişmelere ayak uyduramaz hale gelir veya artan yük ihtiyaçlarını karşılayamaz duruma gelir. Bu durum, hem güvenlik risklerini artırır hem de tesisin verimliliğini düşürür. İşte bu noktada, elektrik tesisat projesi yenileme süreci devreye girer; tesisin geleceğini güvence altına alan kritik bir yatırım haline gelir.

Neden Elektrik Tesisat Projenizi Yenilemelisiniz?

Elektrik tesisatınızı yenilemek için birçok önemli neden bulunmaktadır:

  • Güvenlik: Eskimiş kablolar, yetersiz topraklama, eski panolar veya uygun olmayan koruma sistemleri, elektrik çarpması, yangın ve patlama gibi ciddi güvenlik riskleri oluşturur. Yeni projeler, güncel standartlara uygun sistemlerle bu riskleri minimize eder.

  • Yasal Uyumluluk ve Denetimler: Elektrik tesisatıyla ilgili yasal mevzuatlar ve standartlar (örneğin, Elektrik İç Tesisleri Yönetmeliği, İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu) sürekli güncellenmektedir. Eski tesisatlar bu denetimlerde uyumsuzluklara yol açabilir ve ciddi cezalarla karşılaşılabilir. 2025 denetimlerine hazır olmak için bu yenilemeler hayati önem taşır.

  • Enerji Verimliliği ve Maliyet Tasarrufu: Eski tesisatlar genellikle enerji verimsizdir. Verimsiz motorlar, eski aydınlatma sistemleri (halojen, floresan yerine LED), yetersiz kompanzasyon veya verimli olmayan trafo merkezleri yüksek elektrik faturalarına neden olur. Yenileme projeleri, enerji verimliliğini artırarak uzun vadede önemli maliyet tasarrufları sağlar.

  • Operasyonel Süreklilik ve Performans: Artan üretim kapasitesi veya yeni makineler, mevcut elektrik tesisatının sınırlarını zorlayabilir. Bu durum sık sık arızalara, üretim duruşlarına ve tesisin genel performansında düşüşe yol açar. Yenileme, tesisin bugünkü ve gelecekteki enerji ihtiyaçlarını karşılayarak kesintisiz operasyonu garanti eder.

  • Teknolojik Entegrasyon: Endüstri 4.0 ve dijitalleşme çağında, otomasyon, akıllı sensörler ve IoT tabanlı sistemler elektrik altyapısıyla entegre olmalıdır. Eski tesisatlar bu yeni teknolojilerin entegrasyonunu kısıtlayabilir. Yenileme, tesisinizi daha akıllı ve verimli hale getirir.

Elektrik Tesisat Projesi Yenileme Sürecinde Nelere Dikkat Edilmeli?

Başarılı bir elektrik tesisat projesi yenilemesi için titiz bir planlama ve uygulama süreci gereklidir:

  • Detaylı Mevcut Durum Analizi: Mevcut tesisatın kapasitesi, durumu, eksiklikleri ve potansiyel riskleri profesyonel ekiplerce analiz edilmelidir. Bu, projenin kapsamını ve ihtiyaçlarını belirlemede temel adımdır.

  • İhtiyaç Belirleme ve Gelecek Projeksiyonu: Tesisin mevcut ve öngörülen (5-10 yıllık) enerji ihtiyaçları, yeni makine eklemeleri, otomasyon hedefleri gibi tüm faktörler dikkate alınarak bir gelecek projeksiyonu yapılmalıdır.

  • Yasal Uyumluluk ve Standartlar: Proje, güncel ulusal ve uluslararası tüm elektrik standartları, yönetmelikler ve iş güvenliği kurallarına tam uyumlu olmalıdır. Yangın yönetmelikleri, topraklama standartları gibi konulara özellikle dikkat edilmelidir.

  • Enerji Verimliliği Odaklı Tasarım: Yenileme projesinde, enerji verimli ekipman seçimi (LED aydınlatma, verimli motorlar, akıllı kompanzasyon sistemleri), enerji izleme ve yönetim sistemleri (SCADA, BMS) gibi unsurlar mutlaka yer almalıdır.

  • Yedeklilik ve Kesintisizlik: Kritik yükler için kesintisiz güç kaynakları (UPS), jeneratörler, yedekli pano ve dağıtım sistemleri gibi çözümlerle tesisin operasyonel sürekliliği sağlanmalıdır.

  • Güvenlik Sistemleri Entegrasyonu: Yangın algılama ve söndürme sistemleri, acil durum aydınlatmaları, kaçak akım koruma sistemleri gibi güvenlik unsurları elektrik projesiyle entegre edilmelidir.

  • Nitelikli Proje Yönetimi ve Uygulama: Projenin tasarımı, onayı, malzeme temini, uygulama ve devreye alma süreçleri deneyimli ve yetkin mühendislik firmaları tarafından yürütülmelidir. Özellikle Mir Elektrik Proje Firması gibi Bursa merkezli firmalar, bölgedeki tesisat tecrübesiyle avantaj sağlayabilir.

  • Dokümantasyon ve Eğitim: Proje sonunda tüm revize edilmiş tek hat şemaları, yerleşim planları, hesaplar ve kullanılan ekipmanların teknik bilgileri eksiksiz teslim edilmelidir. Ayrıca, tesis personelinin yeni sistemler hakkında eğitilmesi önemlidir.

Elektrik tesisat projesi yenilemesi, tesisinizin operasyonel ömrünü uzatan, güvenlik standartlarını yükselten ve maliyetleri düşüren stratejik bir yatırımdır. Günümüzün dijitalleşen ve denetimlerin sıklaştığı dünyasında, bu tür yenilemeler bir zorunluluk olmaktan öte, rekabet avantajı sağlamanın bir yoludur. Tesisinizin özel ihtiyaçları için uzman bir firmadan destek alarak, geleceğe güvenle bakabilirsiniz.

Tesisinizin elektrik altyapısını güncelleyerek daha güvenli ve verimli bir geleceğe adım atmak ister misiniz?

Yangın Algılama & Söndürme Sistemleri Projelendirme

Sanayi tesislerinde yangın, yalnızca maddi hasara yol açmakla kalmaz, aynı zamanda can güvenliğini tehdit eder ve üretim süreçlerini felç edebilir. Bu nedenle, kapsamlı ve doğru projelendirilmiş yangın algılama ve söndürme sistemleri, bir tesisin güvenlik altyapısının en temel ve kritik bileşenlerinden biridir. Projelendirme süreci, sadece yasal bir zorunluluk değil, aynı zamanda olası bir felaketin önüne geçmek için hayati bir adımdır.

Yangın Algılama ve Söndürme Sistemleri Neden Bu Kadar Önemli?

  • Can Güvenliği: En başta gelen sebep, çalışanların ve tesis içinde bulunan herkesin güvenliğini sağlamaktır. Erken algılama ve hızlı müdahale, tahliyeye olanak tanır.

  • Mal Varlığı Koruma: Yüksek değerli makine, ekipman, hammadde ve bitmiş ürünlerin yangın hasarından korunması, iş sürekliliği için esastır.

  • İş Sürekliliği: Yangın kaynaklı üretim duruşları, büyük mali kayıplara ve pazar payı kaybına yol açabilir. Etkin sistemler, bu kesintileri minimize eder.

  • Yasal Uyumluluk: Türkiye'de ve uluslararası alanda yangın güvenliği ile ilgili birçok katı yönetmelik ve standart bulunmaktadır (örneğin, Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik, NFPA standartları). Bu standartlara uyum, denetimlerde sorun yaşamamak için zorunludur.

  • Sigorta Koşulları: Sigorta şirketleri, genellikle tesislerde belirli yangın güvenliği sistemlerinin bulunmasını şart koşar. Eksiklikler, sigorta poliçenizin geçersiz olmasına veya yüksek primlere neden olabilir.

Projelendirme Sürecinde Temel Adımlar ve Dikkat Edilmesi Gerekenler

Yangın algılama ve söndürme sistemlerinin projelendirilmesi, tesisin özel risklerine göre uyarlanmış, detaylı ve çok disiplinli bir yaklaşım gerektirir:

Yangın Risk Analizi ve İhtiyaç Belirleme

  • Tesisin faaliyet alanı, depolanan maddeler (yanıcı/parlayıcı kimyasallar, ahşap, tekstil vb.), üretim süreçleri ve olası yangın senaryoları detaylıca analiz edilir.

  • Binanın yapısı, kat sayısı, hacimler ve havalandırma sistemleri değerlendirilir.

  • Bu analizler sonucunda, yangın sınıfı belirlenir (A, B, C, D, F) ve hangi tip algılama ve söndürme sistemlerinin daha uygun olduğuna karar verilir.

Yangın Yasal Mevzuat ve Standartlara Uyum

  • Proje, Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik (BYKHY) başta olmak üzere, ilgili tüm ulusal ve uluslararası standartlara (NFPA, EN, ISO gibi) tam uyumlu olmalıdır.

  • Özellikle Bursa'daki yerel düzenlemeler ve sanayi bölgelerine özel koşullar da göz önünde bulundurulmalıdır.

Yangın Algılama Sistemlerinin Seçimi ve Yerleşimi

  • Duman dedektörleri: Optik, iyonizasyon, ışın tipi (beam dedektör) veya hava örneklemeli (aspirasyon) dedektörler, ortam ve risk seviyesine göre seçilir.

  • Isı dedektörleri: Sabit sıcaklık veya hız artış dedektörleri.

  • Alev dedektörleri: Özellikle açık alanlar veya hızlı alevlenme riski olan yerler için UV/IR dedektörler.

  • Gaz dedektörleri: Yanıcı veya zehirli gaz kaçakları için.

  • Yangın algılama paneli: Adresli veya konvansiyonel sistemler, tesisin büyüklüğüne ve karmaşıklığına göre seçilir. Tüm dedektörlerden gelen sinyalleri işler ve alarm verir.

Yangın Söndürme Sistemlerinin Seçimi ve Projelendirilmesi

  • Sulu Söndürme Sistemleri:

  • Sprinkler Sistemleri: En yaygın kullanılan sistemlerdir. Isıya duyarlı sprinkler başlıkları, yangın anında otomatik olarak suyu dağıtır. Tesisin risk sınıfına göre ıslak, kuru, ön tepkili veya baskın (deluge) sistemler tercih edilebilir.

  • Yangın Dolapları ve Hidrant Sistemleri: İlk müdahale için manuel söndürme imkanı sunar. Dış hidrantlar ve itfaiye bağlantı ağızları da projelendirilir.

  • Gazlı Söndürme Sistemleri: Su ile müdahalenin uygun olmadığı (elektrik panoları, server odaları, arşivler, değerli ekipmanlar) alanlarda tercih edilir. FM200, Novec 1230, Argonite, CO2 gibi gazlar kullanılır.

  • Köpüklü Söndürme Sistemleri: Özellikle yanıcı sıvı depoları gibi alanlarda kullanılır.

  • Davlumbaz Söndürme Sistemleri: Endüstriyel mutfaklar ve yağlı ortamlar için özel çözümler.

Yangın Tahliye ve Yönlendirme Sistemleri

  • Acil durum aydınlatmaları ve yönlendirme levhaları.

  • Yangın anında sesli ve anonslu uyarı sistemleri.

  • Duman tahliye ve basınçlandırma fanları, kaçış yollarının dumandan arındırılması için kritik öneme sahiptir.

Yangın Entegrasyon ve Otomasyon

  • Yangın algılama sistemleri, tesisin genel otomasyon (BMS – Bina Yönetim Sistemleri) ve güvenlik sistemleriyle entegre edilmelidir.

  • Yangın anında asansörlerin zemin kata inmesi, kapıların açılması/kapanması, havalandırma sistemlerinin durması gibi senaryolar otomatik olarak devreye girmelidir.

Yangın Proje Çizimleri ve Onay Süreci

  • Tüm sistemlerin detaylı yerleşim planları, tek hat şemaları, hidrolik hesapları ve elektrik bağlantı şemaları çizilir.

  • Hazırlanan projeler, ilgili belediye, itfaiye ve diğer yetkili mercilerden onay alınması için sunulur.

  • Yangın algılama ve söndürme sistemlerinin projelendirilmesi, mühendislik uzmanlığı, yasal mevzuat bilgisi ve saha deneyimi gerektiren karmaşık bir süreçtir. Mir Elektrik Proje Firması gibi alanında uzman firmalar, tesisinizin risklerini doğru analiz ederek, en uygun, yasalara tam uyumlu ve etkin çözümleri projelendirmenizde size rehberlik edecektir.

  • Unutmayın, yangın güvenliğine yapılan yatırım, olası bir felaketin maliyetinin yanında devede kulak kalır. Tesisinizi gelecekteki risklere karşı korumak için doğru projelendirme ile adım atın.

Paratoner ve Topraklama Projeleri: Yıldırımdan ve Elektriksel Risklerden Korunma

  • Sanayi tesisleri, hassas elektronik ekipmanları, büyük metal yapıları ve geniş açık alanları nedeniyle yıldırım düşmelerine ve elektriksel arızalara karşı oldukça savunmasızdır. Bu risklere karşı en temel ve hayati koruma yöntemleri paratoner (yıldırımdan korunma) ve topraklama sistemleridir. Doğru projelendirilmiş ve uygulanmış bu sistemler, hem can güvenliğini hem de tesisin mal varlığını korumak için vazgeçilmezdir.

Paratoner Sistemleri: Yıldırımın Yıkıcı Gücüne Karşı Kalkan

Yıldırım, yüksek akım ve gerilim taşıyan doğal bir elektrik deşarjıdır. Bir tesise doğrudan düşmesi, yangın, patlama, yapısal hasar ve elektronik sistemlerde geri dönüşü olmayan arızalara yol açabilir. Paratoner sistemleri, bu yıkıcı enerjiyi güvenli bir şekilde toprağa ileterek tesisin korunmasını sağlar.

Neden Paratoner Projelendirmesi Önemlidir?

  • Can Güvenliği: Yıldırım çarpması doğrudan ölümcül olabilir. Paratoner, çalışanların güvenliğini sağlar.

  • Mal Varlığı Koruma: Binaların, makinelerin, elektronik cihazların ve depolanan malzemelerin yıldırım hasarından korunması.

  • Yangın ve Patlama Önleme: Yıldırımın neden olabileceği yangın ve patlama risklerini ortadan kaldırır.

  • İş Sürekliliği: Elektronik sistemlerde meydana gelebilecek arızaları önleyerek üretim kesintilerini engeller.

  • Yasal Zorunluluk: Belirli risk gruplarındaki yapılar için paratoner kurulumu yasal bir zorunluluktur.

Paratoner Projelendirme Sürecinde Dikkat Edilmesi Gerekenler:

  • Risk Analizi: Tesisin bulunduğu coğrafi konum, yıllık yıldırım düşme sıklığı, bina yüksekliği, yapısal özellikleri ve içerdiği malzemelerin yanıcılık derecesi gibi faktörler değerlendirilerek bir yıldırımdan korunma risk analizi yapılır.

  • Koruma Seviyesinin Belirlenmesi: Risk analizine göre tesis için uygun koruma seviyesi (I, II, III, IV) belirlenir. Bu seviye, kullanılacak paratoner tipini ve sistemin tasarımını doğrudan etkiler.

  • Paratoner Tipi Seçimi:

  • Franklin Çubuğu (Pasif Yakalama Uçları): Geleneksel ve yaygın bir yöntemdir. Belirli bir koruma açısı ve alanı sağlar.

  • Erken Akış Uyarılımlı Paratonerler (E.S.E. - Aktif Paratonerler): Daha geniş bir koruma alanı sunduğu iddia edilen, erken deşarj prensibine dayalı sistemlerdir.

  • Faraday Kafesi: Özellikle çok hassas veya patlayıcı ortamlarda tercih edilen, binayı tamamen saran bir iletken ağ sistemidir.

  • İniş İletkenleri ve Topraklama Sistemi: Yıldırım akımını güvenli bir şekilde toprağa iletecek iniş iletkenlerinin sayısı, kesiti ve güzergahı belirlenir. Bu iletkenler, tesisin topraklama sistemiyle entegre edilir.

  • Eşpotansiyel Topraklama ve Aşırı Gerilim Koruma: Yıldırımın neden olduğu ikincil etkilerden (aşırı gerilimler) elektronik cihazları korumak için iç yıldırımlık (SPD - Surge Protective Devices) sistemleri projelendirilir. Tüm metal aksamlar ve elektrik panoları eşpotansiyel bara ile bağlanarak gerilim farkları önlenir.

  • Proje Çizimi ve Onay Süreci: Tüm sistemin detaylı yerleşim planları, kesitler, hesaplamalar ve teknik şartnameler hazırlanır. Proje, ilgili yasal mercilerden (Belediye, Elektrik Mühendisleri Odası vb.) onay alınarak uygulamaya geçilir.

Topraklama Projeleri : Elektriksel Güvenliğin Temeli

Topraklama, elektrik tesisatında oluşabilecek kaçak akımların veya arızaların neden olduğu tehlikeli gerilimleri güvenli bir şekilde toprağa ileterek can ve mal güvenliğini sağlayan en temel koruma yöntemidir. İyi tasarlanmış bir topraklama sistemi, tesisin elektriksel stabilitesi için vazgeçilmezdir.

Neden Topraklama Projelendirmesi Önemlidir?

  • Can Güvenliği: Elektrik çarpmalarını önler.

  • Cihaz Koruması: Cihazların aşırı gerilimlerden ve arızalardan korunmasını sağlar.

  • Yangın Önleme: Elektriksel kaçaklardan kaynaklanabilecek yangın riskini azaltır.

  • Sistem Performansı: Elektronik sistemlerin düzgün çalışması için stabil bir referans noktası sağlar.

  • Yasal Zorunluluk: Elektrik Tesislerinde Topraklamalar Yönetmeliği'ne göre tüm elektrik tesisatlarında topraklama zorunludur.

Topraklama Projelendirme Sürecinde Dikkat Edilmesi Gerekenler:

  • Topraklama Çeşitlerinin Belirlenmesi:

  • Koruma Topraklaması: İnsanları elektrik çarpmalarından korur.

  • İşletme Topraklaması: Elektrik sistemlerinin normal çalışmasını sağlar (örn. trafo nötr noktası).

  • Fonksiyon Topraklaması: Hassas elektronik cihazların ve haberleşme sistemlerinin düzgün çalışması için gereklidir.

  • Toprak Özgül Direnci Ölçümü: Toprağın elektriği ne kadar iyi ilettiğini gösteren bu ölçüm, topraklama elektrotlarının tipini, sayısını ve yerleşimini belirlemede kritik öneme sahiptir.

  • Elektrot Seçimi ve Yerleşimi: Bakır çubuklar, şeritler, levhalar veya kafes şeklinde topraklama elektrotları kullanılır. Topraklama direncinin istenilen değere düşürülmesi için uygun sayıda ve derinlikte yerleştirilirler.

  • Topraklama Baraları ve Bağlantılar: Tüm topraklama iletkenlerinin toplandığı ana topraklama baraları ve eşpotansiyel baralar projelendirilir. Bağlantıların korozyona dayanıklı ve güvenli olması sağlanır.

  • Ölçüm ve Test Prosedürleri: Kurulum sonrası topraklama direnci ölçümleri yapılır ve sistemin yönetmeliklere uygunluğu test edilir.

Paratoner ve topraklama projeleri, büyük bir uzmanlık ve deneyim gerektirir. Yanlış projelendirme veya uygulama, sistemlerin işlevsiz kalmasına ve ciddi risklerin devam etmesine neden olabilir. Mir Elektrik Proje Firması gibi alanında uzman, deneyimli mühendislik firmaları, tesisinizin özel ihtiyaçlarına göre en güvenli ve yönetmeliklere tam uyumlu çözümleri projelendirerek, tesisinizi yıldırımdan ve elektriksel tehlikelerden korumanıza yardımcı olacaktır.

Tesisinizin güvenliğini riske atmayın. Uzman bir firmadan destek alarak, paratoner ve topraklama sistemlerinizin doğru bir şekilde projelendirildiğinden ve uygulandığından emin olun.

Isıtma – Soğutma (Mekanik Tesisat) Proje ve Revizyon

Denetim öncesi proje kontrol raporu hazırlanması

bottom of page