
Bursa Proje Güncelleme Merkezi

Mir Elektrik | Bursa UEDAŞ Yetkili Elektrik Firması
Yangın Alev Dedektörleri
Alev Dedektörlerinin Tanımı ve Algılama Prensibi
Görünür ve Görünmeyen Işık Spektrumlarını Analiz Eden Sistemler
Işınım Tabanlı Gözlemle Yangın Tehlikesini Tespit Etme
Alev dedektörleri, duman veya ısı oluşmadan önce yangının en erken belirtisi olan alevi doğrudan tespit eden sistemlerdir. Diğer dedektör tiplerinden farklı olarak, alev tarafından yayılan ışınımın (UV, IR veya kombinasyonu) spektral analizini yapar.
Bu dedektörler, yangın durumunda alevin varlığını birkaç milisaniye içinde tespit ederek alarm sistemini tetikler.
Alev dedektörleri aşağıdaki prensiplere göre çalışabilir:
-
UV dedektörleri: Alevin morötesi (ultraviyole) ışığını algılar.
-
IR dedektörleri: Alevin yaydığı kızılötesi ışınımı analiz eder.
-
UV/IR kombinasyon dedektörleri: Hem güvenilirlik hem hız açısından üstün performans sunar.
Bu dedektörler özellikle hızlı müdahalenin hayati olduğu alanlarda tercih edilir.
Alevin optik imzası sayesinde duman çıkmadan alarm üretmeleri, onları özel risk taşıyan yapılarda vazgeçilmez kılar.
Alev Dedektörlerinin Kullanım Alanları ve Avantajları
Yüksek Riskli ve Kritik Tesislerde Güvenlik Standardı
Patlama Riski Olan Ortamlar İçin En Etkili Çözüm
Alev dedektörleri, özellikle yanıcı gaz veya sıvıların bulunduğu tesislerde tercih edilir. Duman dedektörlerinin yeterli olamayacağı, tehlikeli patlayıcı atmosferlerde yangını anında algılamak hayati öneme sahiptir.
Petrokimya tesisleri, boya fabrikaları, yakıt istasyonları, hangarlar ve uçak bakım atölyeleri bu sistemin yaygın olarak kullanıldığı alanlardır.
Başlıca avantajları şunlardır:
-
Milisaniyeler içinde alev algılaması
-
Duman oluşumunu beklemeden alarm üretmesi
-
Geniş görüş açısı ve uzun menzil
-
Zorlu ortamlarda çalışabilme (toz, buhar, rüzgâr etkisi düşük)
IR ve UV dedektörler, her ne kadar hassas olsalar da doğrudan güneş ışığı, kaynak işlemleri gibi ışıma kaynakları için filtreleme yapılarak hatalı alarmlar engellenir.
Dedektör Seçimi ve Montaj Kriterleri
Gözlem Alanı, Ortam Özellikleri ve Reaksiyon Hızı Belirleyicidir
30 Metreye Kadar Etkinlik Sağlayan Geniş Açılı Sistemler
Alev dedektörlerinin etkinliği, görüş açısı, montaj yüksekliği ve algılayacağı alev tipine göre değişiklik gösterir.
Küçük açık alevleri algılayabilen dedektörler, genellikle 30 metreye kadar etkinlik sağlar. Geniş alanlarda birden fazla dedektör kullanılarak çapraz kontrol yapılmalıdır.
Montaj kriterleri şunlardır:
-
Alevin çıkabileceği noktaya doğrudan bakış açısı olmalı
-
Dedektör görüş alanı 90° ile 120° arasında değişebilir
-
Parazit kaynakları (kaynak, güneş, reflektörler) analiz edilmeli
-
Dış ortamlarda su ve toza dayanıklı (IP65 üzeri) ürünler tercih edilmeli
Montaj sırasında göz hizasından yükseğe konumlandırma yapılmalı, dedektörler periyodik olarak optik cam temizlikleri ile desteklenmelidir.
Periyodik Test, Bakım ve Simülasyon Yöntemleri
Algılamanın Gerçekliği Işık Simülasyonlarıyla Ölçülür
Endüstriyel Dedektörlerde Kalibrasyon Hataları Hayati Risk Taşır
Alev dedektörleri, diğer dedektör tiplerine kıyasla daha az bakım gerektirir; ancak doğru çalıştığından emin olmak için özel test cihazlarıyla belirli aralıklarla denetlenmelidir.
Test, özel IR/UV simülasyon cihazlarıyla yapılır ve sistemin gerçekten alevi tanıyıp tanımadığı kontrol edilir.
Bakım adımları:
-
Dedektör camının temizliği (optik yüzey)
-
IR veya UV test cihazlarıyla simülasyon
-
Panel bağlantılarının doğrulanması
-
Görüş alanının yeniden kontrolü
Genellikle yılda 1 kez test yapılması yeterlidir. Ancak yüksek riskli işletmelerde bu sıklık 6 ayda bire kadar indirilebilir.
Her bakımda log kayıtları tutulmalı, bakım tarihi etiketlenmelidir.